Daar sta je dan... voor paal
Kun je straks je elektrische auto nog opladen in de avond?
29 februari 2024 · 14:30
Update: 29 februari 2024 · 14:30
In gesprek met
Onoph Caron
Directeur van kennisinstituut ELaad
"Uit testen blijkt dat mensen nauwelijks merken dat hun auto uitgesteld, of netbewust, wordt opgeladen."
David Smeulders
Hoogleraar energiesystemen aan de TU Eindhoven
"Stedin zou dit niet zeggen als er niet echt een serieus probleem was."
Maarten van Biezen
Bestuurslid bij Vereniging Elektrische Rijders
"Zo'n stop heeft als gevolg dat de verpleegster die het ziekenhuis komt haar auto niet kan opladen, terwijl iemand anders in zijn jacuzzi plezier ligt te vieren."
In het kort
Netbeheerder Stedin heeft een oproep gedaan om openbare laadpalen voor elektrische auto's tussen 4 uur 's middags en 9 uur 's avonds overal uit te zetten. Is dat een slim idee, of moeten ze gauw de stekker uit dit plan trekken?
Wat denk jij?
Heb jij een elektrische auto?
Dit is de situatie
Stroomnet wordt 's avonds overbelast
Het is voor veel mensen met een elektrische auto de dagelijkse routine: je komt thuis van werk, hangt je auto aan een laadpaal, en gaat koken op je elektrische fornuis. Maar terwijl wij van onze vrije avond genieten, raakt het stroomnet bijna elke dag overbelast. Vooral in stedelijke gebieden staat het stroomnet tijdens deze 'piek' van 16 tot 21 uur enorm onder druk.
Stedin, nebeheerder in o.a. Utrecht, Zuid-Holland en Zeeland, spreekt zich daar nu over uit. "We snappen dat mensen willen laden, maar we willen een discussie starten wanneer daarvoor het beste moment is", stelt woordvoerder Koen de Lange. Het bedrijf roept exploitanten van openbare laadpalen daarom op om hun laadpalen dagelijks tussen 16 en 21 uur helemaal uit te zetten. Je kunt je auto dan dus nog wél opladen als je een eigen, particuliere laadpaal hebt, maar laadpalen bij het tankstation, bijvoorbeeld, houden ermee op.
Hoeveel stroom gebruikt één laadpaal?
Als je jouw laadpaal tijdens de piekuren uitzet, betekent dat in de praktijk dat Stedin ongeveer één nieuw nieuwbouwhuis kan aansluiten op het net.
Ondertussen verwacht Stedin tussen nu en 2030 zeker nog €8 miljard te investeren in de uitbreiding van het stroomnet. Zo ondervangen ze de groeiende vraag naar stroom op de lange termijn, maar in de tussentijd moeten er dus andere maatregelen genomen worden. Maar elke dag laadpalen van het stroomnet halen, is dát nu de oplossing?
Dit is de discussie
Laadpalen uitzetten: is dát de oplossing?
Hoogleraar Maarten van Biezen heeft geen vertrouwen in het plan van Stedin. Van Biezen, bestuurslid bij Vereniging Elektrische Rijders, denkt dat je mensen veel beter kunt motiveren door opladen tijdens de daluren nog goedkoper te maken. Simpel gezegd, money makes the world go 'round:
"Ongeveer 70% van de laadpaalgebruikers laadt op met een particuliere laadpaal, dus deze maatregel treft de 30% die openbare palen gebruikt. Van die groep maakt 20% gebruik van dynamische stroomtarieven, wat betekent dat ze opladen op de tijdstippen waarop het net weinig wordt belast.(…) Dat doen ze niet omdat ze het stroomnet willen ontlasten, maar omdat dat goed is voor hun portemonnee. Wat ik daaruit leer is dat als mensen met de portemonnee gestuurd worden, ze daar massaal in meegaan."
"Zo’n stop op de laadpalen tussen 16 uur en 21 uur heeft als gevolg dat de verpleegster die uit het ziekenhuis komt haar auto niet kan opladen, terwijl iemand anders in zijn jacuzzi in de achtertuin plezier ligt te vieren en gewoon stroom krijgt."
Hoogleraar David Smeulders is het ermee eens dat die variabele tarieven het stroomnet kunnen ontlasten, maar het is de vraag of dat genoeg zal zijn om het probleem écht op te lossen.
"Prijsprikkels zouden een deel van de oplossing kunnen zijn, maar het is natuurlijk ook zo Stedin dit niet zou zeggen als er niet echt een serieus probleem was. Er is ook een razendsnelle groei in de aanvragen voor laadpalen - en ook voor warmtepompen."
"Ik geef toe dat het waarschijnlijk gewoon een schot voor de boeg is, want ten eerste is het zo dat heel veel laadpalen gewoon privaat eigendom zijn, daar kan Stedin natuurlijk niet ingrijpen. Aan de andere kant kun je natuurlijk wel zeggen, laten we gewoon eens wat bewuster kijken naar de tijdstippen waarop we onze auto's opladen. Kennelijk is dat nog niet voldoende doorgedrongen."
Onoph Caron, directeur van kennisinstituut ELaad, zit regelmatig om de tafel met partijen die bij dit probleem betrokken zijn. Hij beaamt dat hoewel er een probleem is, de maatregel waarschijnlijk nooit echt doorgevoerd zal worden. Hij vertelt in Dit is de Dag (EO):
"Ik denk dat het een waarschuwing is die de netbeheerder afgeeft, dat we de ruimte op een andere manier moeten gaan verdelen. Ze gaan het niet echt doen. (...) We zijn hier met betrokken partijen al heel lang over in gesprek, dit netbewust laden, en uiteindelijk gaan we dat gewoon met elkaar regelen."
Mocht het plan wél doorgevoerd worden, dan zijn zowel Smeulders, Van Biezen als Caron het erover eens dat de paal nog altijd een noodknop moet hebben voor mensen die hun auto écht direct moeten opladen. Dat levert ook in proeven goede resultaten op:
"Die spreekwoordelijke verpleegster waar net over gesproken werd moet nog steeds, ook in de omgeving van Utrecht, de mogelijkheid hebben om een soort van opt out-knop te hebben, een rode knop zodat de laadpaal toch gaat werken. We hebben in het verleden - en nog steeds, trouwens - diverse proeven met uitgesteld laden en een opt out-knop gedaan. (...) Uit die testen blijkt dat mensen nauwelijks merken dat hun auto uitgesteld, of netbewust, wordt opgeladen. En dat slechts in een beperkt aantal gevallen die opt out-knop werd gebruikt."
Wat denk jij?
Wat denk jij: hoe kunnen we de overbelasting van het net het best oplossen?
Dit is het debat
Beluister de uitzending
Wil je meer weten over dit onderwerp? Luister de uitzending van Dit is de Dag (EO) hier terug.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassen
