Vroem, vroem, boem
Hebben oudere automobilisten een opfriscursus nodig?
21 februari 2024 · 10:26
Update: 21 februari 2024 · 10:40
In gesprek met
"Je moet zeker weten dat zo'n cursus voordelen heeft voor de verkeersveiligheid. Daar is niet zoveel bewijs voor."
"Rij-instructeurs moeten ook elke vijf jaar opnieuw examen doen. Waarom zou je een chauffeur dan ook niet elke tien jaar even een applicatie laten volgen?"
"Mensen zeggen: 'Ja, ik rij al 50 jaar'. Dat kan, maar rij je nog frequent? En snap je ook nog de regels van nu?"
In het kort
Auto's hebben tegenwoordig allerlei technische snufjes, en de verkeersregels zijn in veel opzichten ook anders dan vroeger. Zijn automobilisten die al langer een rijbewijs hebben nog wel voldoende op de hoogte van al die ontwikkelingen, of zijn zij toe aan een opfriscursus?
Wat denk jij?
Hoe lang heb jij je autorijbewijs al?
Dit is de situatie
Nieuwe hulpsystemen, nieuwe verkeersregels
Zou jij slagen als je vandaag zonder voorbereiding een autopraktijkexamen moest doen? Als je niet weet hoe de lane assist, adaptive cruise control en het start-stopsysteem in je auto werken, zul je het waarschijnlijk best moeilijk krijgen. Het is sinds kort namelijk verplicht voor examenleerlingen om kennis van moderne rijhulpsystemen te hebben.
Hoeveel procent slaagt tegenwoordig voor CBR-examens?
Ga je praktijkexamen doen met de auto? Dan is het erop of eronder, letterlijk. Het slagingspercentage ligt op 50 procent.
En dat is nog niet alles, want de verkeersregels zijn in de afgelopen decennia behoorlijk veranderd. Wist je bijvoorbeeld dat een matrixbord tegenwoordig geen adviessnelheid, maar een verplichte snelheid aanduidt? Weet je hoe hard je mag rijden op autowegen met een groene tussenstreep? En mag je anno 2024 een uitvaartstoet doorsnijden op een gelijkwaardig kruispunt?
Kennen ervaren automobilisten de autotheorie?
Er is geen officieel onderzoek naar gedaan, maar in het tv-programma Factcheckers werden in 2022 honderd automobilisten gevraagd om het autotheorie-examen nog eens af te nemen. Het resultaat? De deelnemers waren allemaal - echt, alle honderd - gezakt.
Uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat een kwart van de autorijbewijsbezitters in Nederland 65 jaar of ouder is, en meer dan een miljoen is 75 jaar of ouder. Die laatste groep moet overigens wel verschillende stappen ondernemen om hun rijbewijs te behouden.
75-plussers in het verkeer
Ook het verkeer vergrijst dus, maar autorijden is best anders dan twintig á dertig jaar geleden. Betekent dit dat mensen die toendertijd af hebben gereden hun kennis moeten bijspijkeren? Zou een opfriscursus daarbij helpen?
Dit is de discussie
Een opfriscursus autorijden: goed plan?
Volgens Saskia de Craen, hoofd communicatie bij het Instituut voor Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV, is een opfriscursus niet nodig. Er is namelijk geen bewijs dat mensen die hun rijbewijs langer hebben meer ongelukken veroorzaken, vertelt ze in Dit is de Dag (EO). Sterker nog, het tegendeel is waar.
"Een opfriscursus kost veel geld, dat moeten automobilisten zelf betalen. Dan moet je ook zeker weten dat zo'n cursus voordelen heeft voor de verkeersveiligheid, en daar is niet zoveel bewijs voor. Mensen die dertig, veertig jaar een rijbewijs hebben, veroorzaken over het algemeen minder ongevallen dan mensen die net geslaagd zijn."
"Bovendien worden ongevallen zelden veroorzaakt doordat mensen de regels niet kennen. Mensen overtreden de regels wel, maar dat doen ze niet uit onwetendheid."
Rijschoolhouder Erik Pas denkt wél dat een opfriscursus goed zou zijn voor ervaren automobilisten - het liefst zelfs iedere tien jaar. Daar hoeft geen duur examen aan vast te zitten.
"Het lijkt mij goed als de regelgeving opgefrist wordt wanneer mensen na tien jaar hun rijbewijs komen vernieuwen. Niet als verplichting, meer een soort applicatiecursus om een uurtje te volgen. Dat alle regels die veranderd en vernieuwd zijn uitgelegd worden en dat ook nog eventjes een uurtje gekeken wordt of je praktisch bijgevijld kan worden."
"Rij-instructeurs in Nederland moeten ook elke vijf jaar cursusdagen volgen en examen doen. Waarom zou je een chauffeur die zijn rijbewijs na tien jaar vernieuwt dan ook niet even een applicatie laten volgen?"
Beau Luijten, rij-instructeur en coach bij De slechtste chauffeur van Nederland, sluit zich daarbij aan. Het is goed als de kennis van automobilisten eens in de zoveel tijd bijgespijkerd wordt - en dan niet alleen de kennis van rijhulpsystemen, maar ook van de 'basisregels'. Die regels worden namelijk ook snel vergeten, ziet Luijten:
"Hoe vaak ik wel niet merk... Ik geef bijvoorbeeld les onder de rivieren, daar hebben wij geen trams. De voorrangsregels voor trams zitten in de autotheorie, daar slagen mensen voor, maar stuur ze een paar jaar later eens naar Amsterdam met de auto... Dan wordt het lastig, omdat ze het gewoon niet meer weten."
En zelfs als een bestuurder ervaren is, betekent dat nog niet dat hij/zij goed met nieuwe en complexe verkeerssituaties om kan gaan, zegt Luijten.
"Mensen zeggen, 'Ja, ik rij al 50 jaar'. Dat kan, maar rij je nog frequent? En snap je ook nog de regels van nu? (...) Ik kan me voorstellen dat jongeren vaker betrokken zijn bij ongevallen, maar ik denk ook dat hoe ouder mensen worden, hoe meer routine er in hun rijden komt. Ze rijden van werk naar huis, en dat is het. Maar zet ze niet weg in Parijs, want dan weten ze het niet meer."
Meer weten?
Luister Dit is de Dag (EO)
Wil je meer weten over dit onderwerp? Luister dan naar Dit is de Dag (EO):
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenWat denk jij?
Wat denk jij: moeten oudere bestuurders een verplichte opfriscursus krijgen?
