Blut door borrels: waarom uiteten gaan nog duurder wordt
gisteren · 17:00| Leestijd:4 min
Update: gisteren · 17:00
In het kort
Stel je voor: je bent een gezellig avondje uit eten met vrienden of familie bij je favoriete restaurant. Je neemt een hap van je gerecht, proost met een goed glas wijn, en geniet van het gezelschap. Maar dan krijg je de rekening: een enorme schok. Hoe kan het dat zo'n avondje uit plots zo duur is geworden?
Wat denk jij?
Hoeveel geld geef jij maandelijks uit in de horeca?
In Nederland gaan de prijzen voor een avondje uit eten harder omhoog dan ooit tevoren. ING voorspelt zelfs een stijging van 5% dit jaar. Dit komt door een combinatie van factoren: hogere energiekosten, hogere huurprijzen en stijgende personeelskosten. Veel horecazaken zijn nog herstellende van de klappen door de coronapandemie, waarin ze minder mensen mochten verwelkomen in hun zaken en dus inkomsten misliepen. Tegelijkertijd moeten ze nu omgaan met de alsmaar stijgende kosten.
Hoe moeten horecazaken hiermee omgaan?
Raul Lansink van restaurant NAZKA in Amsterdam merkt op dat zij ook worstelen met de kosten: "De personeelskosten vormen de grootste kostenpost. Om dat te compenseren, zou je eigenlijk hetzelfde percentage van die stijging in de prijs moeten zien aan te passen." Hoewel hij erkent dat klanten gevoelig zijn voor prijzen, en het kan betekenen dat mensen wegblijven, ziet hij weinig andere opties dan de prijzen omhoog te gooien.
Katinka Jongkind van ING ziet ook dat consumenten anders gaan reageren: "Ondanks de koopkrachtverbetering, staat de consument toch nog enigszins op de rem." Dit betekent dat mensen kritischer worden over hun uitgaven, waardoor ze misschien minder vaak uit eten gaan en kiezen voor goedkopere opties.
Hoe kan de koopkracht stijgen terwijl alles duurder wordt?
1. Koopkracht is niet alleen prijs, maar ook inkomen.
Koopkracht betekent: hoeveel je kunt kopen van je inkomen. Dus als prijzen stijgen, maar je inkomen sneller stijgt dan de inflatie, dan neemt je koopkracht toe.
Voorbeeld: Als je boodschappen 5% duurder worden, maar je loon stijgt met 7%, dan kun je ondanks de prijsstijging méér kopen.
2. Lonen, uitkeringen en belastingmaatregelen compenseren deels de inflatie.
In 2024–2025 zijn in Nederland:
- Het minimumloon flink verhoogd.
- Belastingkortingen en toeslagen aangepast om lagere inkomens te helpen.
- Pensioenen deels geïndexeerd, na jaren van stilstand.
3. Inflatie is sterk afgezwakt
In 2022–2023 was de inflatie extreem hoog, maar in 2024 en begin 2025 is deze flink afgenomen (rond de 2–3%). Daardoor stijgen de prijzen nog wel, maar veel minder snel dan voorheen. Dat geeft de lonen ‘de ruimte’ om weer bij te trekken.
Hoeveel geld geven consumenten uit?
Hoewel de prijzen weer gaan stijgen, blijven Nederlanders toch uit eten gaan en drankjes doen op het terras. In 2025 verwacht 26% van de consumenten zelfs vaker een horecagelegenheid te bezoeken (CGA, 2025). Vooral jongere mensen gaan graag buiten de deur eten. Generatie Z (18-24 jaar) is het meest te vinden in de horeca, maar millennials (25-39 jaar) geven het meeste geld uit.
Toch is dat niet genoeg om de kosten van de horeca-ondernemers te dekken en zullen de prijzen toch echt stijgen. "Waarschijnlijk drinken ze twee biertjes in plaats van drie of vier," verklaart Jongkind.
Hoe kan het dat je in bijvoorbeeld Italië minder geld kwijt bent?
Dat is heel eenvoudig volgens Lansink: "De lonen liggen daar gewoon stukken lager." Daardoor zijn de personeelskosten niet zo hoog als in Nederland. Ook gaan ze in landen als Italië en Groot-Brittannië vaker uit eten of naar het terras. Uit onderzoek blijkt dat 74% van de Nederlandse maandelijks horecagelegenheden bezoekt, en 31% eet of drinkt wekelijks wat buiten de deur. In Italië is dat 59% en Groot-Brittannië 43%, waardoor horeca meer inkomsten heeft.
Raul Lansink
Eigenaar van restaurant NAZKA in Amsterdam"De lonen liggen daar gewoon stukken lager."
Dat is ook de reden dat veel van het horecapersoneel in Nederland of Groot-Britannië wil werken. De verhoogde prijzen zijn geen mysterie: sinds 2022 zijn producentenprijzen voor eten en drinken met 17–20% gestegen.
Praat mee
Hoe voel je je na het lezen van dit artikel? En wil je nog iets kwijt?
Luister Geld of je leven terug als podcast
In Geld of je leven (EO) gaat Hans van der Steeg verder over dit onderwerp in gesprek met Raul Lansink, eigenaar van restaurant NAZKA in Amsterdam en econoom bij ING, Katinka Jongkind.
Beluister de uitzending hieronder als podcast.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenLuister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.
Dit maakten we ook- Kreeft levend koken in een restaurant: moet dat kunnen?
Kreeft levend koken in een restaurant: moet dat kunnen?
- Fastfoodparadijs langs de A12 bij Duiven roept zorgen op: 'Meer dan de helft van de mensen heeft al last van overgewicht'
Fastfoodparadijs langs de A12 bij Duiven roept zorgen op: 'Meer dan de helft van de mensen heeft al last van overgewicht'
