Kwam het coronavirus tóch uit een Chinees lab? ‘Op veel terreinen zie je aanwijzingen’
gisteren · 20:53| Leestijd:4 min
Update: vandaag · 13:18
In dit artikel aan het woord
"Op heel veel terreinen zie je aanwijzingen dat dit waarschijnlijk is."
"Ik vind het niet oké dat dingen geheim worden gehouden."
In het kort
Kwam het Covid-19-virus van een markt met dieren, of uit een laboratorium in China? De Duitse inlichtingendienst BND zegt overtuigend bewijs te hebben dat het coronavirus uit een laboratorium in Wuhan komt. Dit nieuws komt pas nu naar buiten, terwijl de informatie al in 2020 bekend was. Hoe belangrijk is dit nieuws en verandert het onze kijk op de pandemie?
Samenvatting van DIT artikel
De Duitse inlichtingendienst BND stelt dat er sterke aanwijzingen zijn dat het coronavirus uit een laboratorium in Wuhan is ontsnapt. Al in 2020 zou dit bekend zijn geweest, maar de informatie werd pas in 2024 gedeeld met de Amerikaanse CIA. Hoewel er nog geen hard bewijs is, vindt microbioloog Rosanne Hertzberger de lab-theorie aannemelijk vanwege genetische kenmerken van het virus en eerder onderzoek uit Wuhan.
China ontkent de beschuldigingen en benadrukt dat het virus op een natuurlijke manier is ontstaan. Viroloog Marc Van Ranst vindt het moeilijk om conclusies te trekken zonder de onderliggende bewijsstukken en pleit voor meer transparantie. Hij benadrukt dat de herkomst van het virus geen invloed had op het pandemiebeleid in 2020 en 2021, maar dat er wel een ethisch debat nodig is over risicovol virusonderzoek.
Wat denk jij?
Vind jij het een geloofwaardige optie dat het coronavirus uit een lab ontsnapte?
Aantal reacties: 0
Kwam corona per ongeluk vrij uit een laboratorium?
Al sinds het begin van de coronapandemie wordt er gespeculeerd over de herkomst van het virus. Is het overgesprongen van dieren op mensen, of kwam het per ongeluk vrij uit een laboratorium? De Duitse inlichtingendienst BND denkt dat er sterke aanwijzingen zijn voor het tweede scenario. In 2020 concludeerden ze al dat het virus waarschijnlijk uit het Wuhan Institute of Virology is ontsnapt, nadat het ontstond nadat wetenschappers het creëerden in het kader van onderzoek. Toch bleef deze informatie jarenlang geheim.
De Duitse regering hield de bevindingen van de BND stil, en pas in 2024 werd het rapport gedeeld met de Amerikaanse CIA. Ook daar wordt de lab-theorie als een serieuze mogelijkheid gezien, al met "lage zekerheid". Dat betekent dat er nog steeds geen hard bewijs is, maar dat de mogelijkheid niet uitgesloten kan worden.
Lothar Wielen, toenmalig directeur van de Duitse autoriteit voor infectieziekten, het Robert Koch Institut (RKI) reageerde op de onthullingen van Duitse media en zei het inmiddels ook “waarschijnlijk” te vinden dat het virus uit een lab is ontsnapt.
China ontkent alle beschuldigingen en spreekt van een politieke aanval. Volgens de Chinese autoriteiten is er geen gevaarlijk virusonderzoek gedaan en is het coronavirus op een natuurlijke manier ontstaan.
Dit is de discussieKlopt het wel echt?
Rosanne Hertzberger, microbioloog en directeur van het wetenschappelijk bureau van NSC, is blij dat de theorie nu wat meer serieuze aandacht krijg. Toch is het lastig om te beoordelen wat de Duitsers nu echt geloven, zegt ze in Dit is de Dag (EO).
“De geheime informatie is niet publiekelijk gedeeld dus we kunnen er geen kennis van nemen.”
Ondanks dat het rapport geheim is, vindt Hertzberger dat er sterke aanwijzingen zijn voor de labtheorie.
"Op heel veel terreinen zie je aanwijzingen dat dit waarschijnlijk is. In Amerika waren virologen al heel vroeg zeer verontrust. Dat komt net name door de genetica van het virus en de plek waar het uitbrak. In de wereld heb je een paar laboratoria waar experimenten worden gedaan met coronavirussen. Overal kan ongeveer een pandemie met een coronavirus beginnen en dan denk je als eerste aan een dierenmarkt, maar er zijn twee plekken waar je als eerste denkt bij een lab: Chapell Hill in North Carolina en Wuhan, China."
Hertzberger heeft nog meer aanwijzingen:
"Eén van de onderzoeksaanvragen uit Wuhan, die nooit is gehonoreerd, ging over precies het stukje wat aan dit coronavirus anders was dan in 99% van de andere coronavirussen. Wetenschappers wilden uitzoeken hoe ze virussen met dit stukje besmettelijker konden maken."
De Belgische viroloog Marc Van Ranst vindt het moeilijk te beoordelen.
“We hebben geen toegang tot het rapport, alleen enkele mediaberichten. We weten niet welke onderliggende bewijsstukken er zijn, dus dan is het wel heel moeilijk om daar een fair oordeel over te geven. Je moet de data zien, zo werkt de wetenschap.”
Van Ranst hoopt dat de inlichtingendienst de informatie die zij hebben naar buiten gaat brengen.
"Als er een rapport is waar bewijsstukken bij zitten bij het een of het ander, dan is het natuurlijk relevant om dat publiek te maken. Ik vind het niet oké dat dingen geheim worden gehouden."
Hoe zit het met jou:
Heb jij corona gehad?
Aantal reacties: 0
Als het waar is, wat kunnen we ervan leren?
De theorie dat Covid-19 afkomstig is van een dierenmarkt, heeft in de wetenschap tot veel aandacht geleid voor het risico van zoönosen, infectieziektes die van dier op mens kunnen overgaan. Hertzberger mist een vergelijkbare aandacht voor het laboratoriumscenario. Ze vindt dat er door virologen soms veel te gevaarlijk onderzoek wordt gedaan en zou daarover graag meer discussie zien tussen wetenschappers.
"Wat hier voor mij de vraag is: stel dat je een experiment uitvoert waar je 1 op de 10.000 of 100.000 kans hebt op een pandemie met 15 miljoen doden. Dan doe je dat niet, maar ik heb het idee dat we dat nu wel doen. Ik vind de wetenschappers nog niet verontrust gezegd over dit risico. Ik denk dat je sommige virussen niet moet willen maken."
Van Ranst is het hier wel mee eens. Hij vindt dat er een ethisch debat moet worden gevoerd over dit soort onderzoek. In het bestrijden van corona tijdens de pandemie had de oorsprong van het virus overigens niet uitgemaakt, vindt hij. Ook Hertzberger is het hiermee eens.
"Tijdens de pandemie zelf was de oorsprong van het virus een nice to know. Het had aan het beleid tijdens de pandemie in 2020 en 2021 niets veranderd."
Praat mee
Hoe voel jij je na het lezen van dit artikel? En wil je nog iets kwijt?
Luister Dit is de Dag terug als podcast
In Dit is de Dag (EO) gaat Tijs van den Brink verder over dit onderwerp in gesprek. Beluister de uitzending hieronder als podcast.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenLuister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.
Dit maakten we ookWas het Nederlandse vaccinatiebeleid effectief? 'Lagere kans om te sterven aan corona'
Was het Nederlandse vaccinatiebeleid effectief? 'Lagere kans om te sterven aan corona'Corona nog altijd splijtzwam binnen vrienden en families: hoe lossen we dat op?
Corona nog altijd splijtzwam binnen vrienden en families: hoe lossen we dat op?Zijn we in de coronacrisis te hard geweest voor elkaar?
Zijn we in de coronacrisis te hard geweest voor elkaar?Hebben de media bijgedragen aan de coronakloof in de samenleving?
Hebben de media bijgedragen aan de coronakloof in de samenleving?
