Europa zonder Amerika: hoe verdedigen we ons tegen Poetin?

8 maart 2025 · 22:00| Leestijd:4 min

Update: 10 maart 2025 · 11:13

Geschreven doorIlse Kwint

In dit artikel aan het woord

Julia Soldatiuk-WesterveldOost-Europaspecialist

"Rusland is een groot gevaar voor Europa, maar ik heb hoop: Europa moet zijn eigen plek innemen."

Arie VermeijVoormalig NAVO-generaal

"We hoeven niet per se bang te zijn voor Poetin, eerder voor Xi Jinping, dat is de grote broer van Poetin."

Mart de KruifVoormalig luitenant-generaal

"Wij moeten bang zijn voor Poetin, want de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen staat op het spel."

In het kort

Nu Amerika zich terugtrekt, moet Europa zelf zorgen voor zijn eigen veiligheid. Rusland blijft een dreiging, niet alleen voor Oekraïne, maar mogelijk ook voor de Baltische staten. Kan Europa zich verdedigen zonder de Verenigde Staten? En hoe gevaarlijk is Rusland voor ons?

Samenvatting van DIT artikel

Europa staat voor de uitdaging om zichzelf te verdedigen zonder steun van de Verenigde Staten. De dreiging vanuit Rusland blijft groot, zowel militair als via cyberaanvallen en desinformatie. De Europese Unie investeert 800 miljard euro in defensie om minder afhankelijk te worden van Amerika en een sterker gezamenlijk verdedigingsbeleid te creëren. Worden we dan sterk genoeg? Of blijft Poetin een gevaar?

Wat denk jij?

Moet er een Europees leger komen?

Nee

Ik weet het niet/ik lees eerst verder

Dit is de situatie

Europa moet het zelf doen

De oorlog gaat maar door, en Oekraïne heeft nog steeds wapens en hulp van het Westen nodig om zichzelf te verdedigen. Maar willen en kunnen westerse landen dit nog jarenlang volhouden?

Moeten we toch praten met Poetin, hoe moeilijk dat ook is? Een vredesdeal, zoals Trump misschien zou willen, kan de oorlog stoppen, maar waarschijnlijk moet Oekraïne dan een deel van zijn land afstaan. Dit zou niet alleen een nederlaag zijn voor Oekraïne, maar voor alle landen die opkomen voor vrijheid en democratie.

Dreiging van Rusland

Rusland blijft een groot gevaar voor Europa. Als Poetin succes boekt in Oekraïne, door een deal of geen deal, zou hij ook andere landen zoals Estland, Letland of Litouwen kunnen bedreigen, waardoor er een conflict met de NAVO dreigt. Daarnaast voert Rusland nu al cyberaanvallen en desinformatiecampagnes uit om Europese landen te verzwakken.

Waarom vormen de Baltische staten een mogelijk doelwit voor Poetin?

Poetin ziet de Baltische staten (Estland, Letland en Litouwen) als voormalige Sovjetgebieden die nu deel uitmaken van de NAVO en de EU - iets wat hij als een strategisch verlies beschouwt. Door deze landen onder druk te zetten, kan hij testen hoe sterk de NAVO reageert. Ook wonen er veel Russen in Estland en Letland, wat Rusland kan gebruiken als excuus om in te grijpen, zoals eerder in Oekraïne. Als Poetin de NAVO wil uitdagen, zijn de Baltische staten een logisch doelwit.

Defensiebeleid Europa

De Europese Unie investeert 800 miljard euro in herbewapening, deels gefinancierd met gezamenlijke schulden. Zelfs Duitsland, voorheen tegen eurobonds, steunt dit nu. Dit markeert een verschuiving naar meer Europese defensiesamenwerking en minder afhankelijkheid van de VS. De uitdaging blijft of dit leidt tot een effectief en gezamenlijk defensiebeleid.

Wat zijn eurobonds?

Eurobonds zijn leningen die Europese landen samen aangaan. Hierdoor delen ze de schuld, en kunnen zwakkere economieën goedkoper geld lenen. Sommige landen zijn huiverig omdat ze niet willen betalen voor andermans schulden. Anderen zien het als goed voor samenwerking.

Dit is de discussie

Is Poetin een gevaar voor ons?

In Dit is Tijs (EO) gaan Oost-Europaspecialist Julia Soldatiuk en voormalige generaals Mart de Kruif en Arie Vermeij in discussie over de toekomst van onze veiligheid en hoe we ons moeten voorbereiden op een mogelijke escalatie. Oost-Europaspecialist Soldatiuk ziet deze tijd als een kans om Europa onder andere militair te versterken. Dit is nodig, want volgens haar is Rusland een groot gevaar voor Europa op drie vlakken:

Julia Soldatiuk-Westerveld

Oost-Europaspecialist

"Rusland vormt ten eerste een gevaar op de fysieke manier, als het gaat om invasies. Ten tweede is er de dreiging voor West-Europa op het gebied van cyberaanvallen en desinformatie om de maatschappij van binnenuit te beïnvloeden. Als laatste is het gevaarlijk dat het gedrag van Rusland niet wordt gestraft. Hierdoor wordt de internationale rechtsorde verstoord."

Voormalig generaal Arie Vermeij is niet zo bang voor Poetin, maar eerder voor Xin Jinping, de president van China. Volgens hem moeten we die 800 miljard euro investeren in onze alarmsystemen:

Arie Vermeij

Voormalig NAVO-generaal

"China is een veel grotere dreiging dan Rusland, omdat China een grotere dreiging kan vormen voor onze waarden en normen. We hebben een prachtig huis als Nederland zijnde, maar we hebben weinig naar ons slot- en alarmsysteem gekeken de afgelopen 25, 30 jaar. Dat geldt voor heel Europa eigenlijk. Poetin durft geen NAVO-landen aan te vallen."

Mart de Kruif, voormalig generaal, zegt dat we als Europa wél bang moeten zijn voor Poetin. Toch is hij het ook gedeeltelijk eens met Arie Vermeij, namelijk dat China is op den duur gevaarlijker is voor Europa:

Mart de Kruif

Voormalig luitenant-generaal

"Poetin wil een wereldmacht worden. Voor de Baltische staten is het niet de vraag of, maar wanneer Poetin gaat komen. Maar op den duur is China gevaarlijker."

Praat mee

Hoe gevaarlijk is Rusland voor ons?

Meer weten?

Kijk Dit is Tijs terug

In Dit is Tijs (EO) gaat presentator Tijs van den Brink verder over dit onderwerp in gesprek met Oost-Europaspecialist Julia Soldatiuk en de voormalige generaals Mart de Kruif en Arie Vermeij. Klik hier om de volledige uitzending te bekijken via NPO Start.