Moet jij binnenkort een fietshelm dragen? 'Het ziet er niet uit'
9 oktober 2024 · 14:14| Leestijd: 4 min
Update: 9 oktober 2024 · 14:23
In dit artikel aan het woord
"De meeste fietsongelukken gebeuren binnen 100 meter van je eigen huis."
"Helmplicht is de allermakkelijkste oplossing voor een veel complexer probleem."
"Niemand doet het. Daar was ik toch gevoelig voor."
In het kort
Onder fietsers vallen de meeste verkeersslachtoffers. PVV-minister Barry Madlener wil daarom de fietshelm populairder maken. Maar is een helmplicht de oplossing?
Samenvatting van DIT artikel
Het debat over de fietshelm in Nederland kent verschillende perspectieven. PVV-minister Barry Madlener pleit ervoor om het dragen van een fietshelm populairder te maken, zonder een verplichte maatregel in te voeren. Volgens onderzoek van SWOV zouden 105 doden en 1800 gewonden per jaar kunnen worden voorkomen als alle Nederlanders een helm droegen. Toch zijn veel Nederlanders terughoudend vanwege het uiterlijk en het ongemak van een helm. Neuroloog Marcel Aries benadrukt dat de meeste ongelukken dicht bij huis gebeuren en dat een fietshelm veel hersenletsel kan voorkomen. Hij ziet een helmplicht als een gemakkelijke en snel uitvoerbare maatregel.
Aan de andere kant bekritiseert sportjournalist Thijs Zonneveld de focus op de fietshelm als oplossing. Hij wijst op het bredere probleem van dodelijke ongelukken veroorzaakt door auto's en vrachtwagens, waarbij een helmplicht weinig effect zou hebben. Zonneveld ziet het verplichten van een helm als een vorm van 'victim blaming', waarbij de nadruk wordt gelegd op de fietser in plaats van op de oorzaken van de ongelukken. Wetenschapsjournalist Jop de Vrieze deelt een persoonlijk verhaal waarin hij door een ongeluk en zijn zoontje toch overtuigd raakte van het belang van een fietshelm, ook al droeg hij er eerst nooit een.
Wat denk jij?
Draag jij weleens een fietshelm?
Aantal reacties: 0
Fietshelm voor alle Nederlanders
105 doden en 1800 gewonden. Dat zou het schelen als álle Nederlanders een fietshelm zouden dragen, meldt SWOV. Daarom wil PVV-minister Barry Madlener dat meer mensen in Nederland een fietshelm gaan dragen. Het doel? Over 10 jaar moet een kwart van de fietsers een helm dragen.
Op deze fietsen moet je wél een helm dragen
Er is nóg geen helmplicht voor fietsen. Fatbikes krijgen die binnenkort wel. Dat besloot de Tweede Kamer met een motie van VVD en NSC. Het is nog niet bekend wanneer de helmplicht voor fatbikes ingaat.
'Minder aantrekkelijk uiterlijk' en 'onpraktisch'. Dat zijn de voornaamste redenen van Nederlanders om géén fietshelm te dragen, aldus SWOV. Terwijl we wél weten dat het helpt. Je hebt namelijk met fietshelm op je hoofd 60% minder kans op ernstig hoofdletsel. Madlener is geen voorstander van een helmplicht, maar wil de fietshelm wel populairder maken. Zijn Nederlanders daarvoor te porren?
Dit is de discussieIs een fietshelm echt de oplossing?
Mét fietshelm is dus veiliger dan zonder. Maar moet je dan echt naar de supermarkt fietsen met een helm op? Ja, zegt neuroloog Marcel Aries bij Dit is de Dag (EO). De meeste ongelukken gebeuren namelijk binnen 100 meter van je eigen huis:
"Vaak val je door domme pech. Bij 70% van de fietsongevallen is geen andere weggebruiker betrokken. De meeste fietsongelukken gebeuren in 100 meter van je eigen huis. Dus dat zijn juist de kleine ritjes naar de bakker. Vorig jaar kregen 12.500 fietsers hersenletsel. Met een fietshelm kunnen we heel veel ellende voorkomen."
Als je een fietshelm wil opzetten, dan moet je dat vooral doen, zegt sportjournalist Thijs Zonneveld. Maar hij is geen fan van een helmplicht.
"Waar ik heel erg tegen ben, is telkens naar de helmplicht grijpen als de allermakkelijkste oplossing voor een veel complexer probleem."
"Het allergrootste deel van de dodelijke fietsongelukken wordt veroorzaakt door auto's en vrachtwagens. Dat zou een helmplicht niet oplossen. Dit is een klassiek staaltje 'victim blaming'. Laten we beginnen bij de mensen die dodelijke ongevallen veroorzaken."
Aries is het eens met Zonneveld dat er meer moet gebeuren. Toch moet een helmplicht niet onderschat worden, vindt Aries. Dat is namelijk het makkelijkst om in te voeren.
"Laten we niet proberen het ene item belangrijker te vinden dan het andere. De fietshelm hoort nou eenmaal bij dat gedrag. Én dat is iets wat we ook morgen zouden kunnen doen. Ik weet niet hoe we de andere maatregelen zo snel mogelijk voor elkaar zien te krijgen."
'Papa, waarom heb jij eigenlijk geen helm op?'
Wetenschapsjournalist Jop de Vrieze droeg nooit een fietshelm. Totdat hij in het ziekenhuis wakker werd: "Het is nu zo'n acht jaar geleden dat ik ergens op de straat ben geëindigd en wakker werd. Ik was in de tramrails beland, in een tijd dat ik meer biertjes dronk. Toen dacht ik: ik moet eigenlijk een helm op. Maar het ziet er niet uit en niemand doet het. Daar was ik toch gevoelig voor."
De Vrieze bedacht: dan doe ik hem alleen op als ik naar de kroeg ga. Maar dan vergat hij de fietshelm toch. Toen veranderde er iets, waardoor Jop nu altijd een helm draagt: "Mijn zoontje van zeven vroeg: 'Papa, waarom heb je eigenlijk geen helm op? En ik wel?' En toen dacht ik: waarom eigenlijk niet? Toen heb ik het me maar gewoon aangewend. En ik moet zeggen: het bevalt me. Maar ik heb ook geen kapsel wat plat wordt gedrukt."
Meer weten?Luister Dit is de Dag (EO) terug als podcast
In Dit is de Dag (EO) gaat Tijs van den Brink verder over dit onderwerp in gesprek met sportjournalist en wielrenner Thijs Zonneveld, neuroloog Marcel Aries en wetenschapsjournalist Jop de Vrieze. Beluister de uitzending hieronder als podcast.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.
Praat mee
Hoe voel jij je na het lezen van dit artikel? En wil je nog iets kwijt?
Inloggen bij eo
Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.
Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.
Hulp nodig?
Check de veelgestelde vragen.
- Mogen de supersnelle speedpedelecs straks ook op het fietspad rijden?
Mogen de supersnelle speedpedelecs straks ook op het fietspad rijden?
- Is het tijd voor een helmplicht op alle fietsen?
Is het tijd voor een helmplicht op alle fietsen?
- Minimumleeftijd voor fatbikes: gaat dit overlast oplossen?
Minimumleeftijd voor fatbikes: gaat dit overlast oplossen?
DIT zijn de makers
Dit artikel hoort bij het programma
Dit is de dag
Dit artikel hoort bij de podcast
Dit is de dag