'God is de beste dokter die er is!': Zijn gebedsgenezers misleidend?

Dit is de situatie

Meldingen gemaakt tegen gebedsgenezer Tom de Wal

Begin mei 2024 riep minister Pia Dijkstra (D66) voor Medische Zorg mensen op om een melding te maken als ze klachten hadden over de populaire gebedsgenezer Tom de Wal. De Wal beweert dat hij in de naam van Jezus Christus allerlei ziektes en aandoeningen kan genezen: kanker, autisme, depressie, noem het maar op. "God is de beste dokter die er is!" stelt De Wal onder andere in zijn genezingsdiensten. Wat er tijdens zo'n dienst gebeurt, zie je in dit fragment:

Let op: artikel gaat verder onder de video.

Minister Dijkstra riep mensen op om de klachten in te dienen na Kamervragen van Tweede Kamerlid Judith Tielen (VVD). Tielen benadrukte dat genezingsdiensten zoals die van De Wal valse hoop kunnen geven. De diensten kunnen bovendien de plek van reguliere zorg innemen, bijvoorbeeld als zieke mensen gaan geloven dat ze na hun gebedsgenezing geen dokter meer nodig hebben.

Nu, een maand later, zijn er vier meldingen binnengekomen bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). De inhoud van de meldingen is nog niet openbaar; de IGJ doet onderzoek naar de ernst van de klachten.

Op het YouTube-kanaal van Tom de Wal zie je tal van positieve getuigenissen, maar je kunt als patiënt dus ook bedrogen uitkomen. Moet de overheid daarom meer toezicht gaan houden op gebedsgenezers?

Dit is de discussie

Moet de overheid ingrijpen tegen gebedsgenezers?

In Dit is de Dag (EO) licht VVD-kamerlid Judith Tielen toe waarom zij zich zorgen maakt. Iedereen moet in Nederland zijn geloof kunnen uitoefenen, maar het wordt zorgwekkend als een religieus leider zegt dat patiënten met een langdurige of ernstige ziekte na een gebedsgenezing niet meer naar de dokter hoeven. Bovendien schuren de genezingsdiensten met de Nederlandse wetgeving:

"Bij de drogist mag je volgens de wet ook niet zomaar een sticker op een zalfje plakken dat het genezend is. Genezing is een belofte die ver gaat. Met het organiseren van een 'genezingsdienst' suggereer je ook dat je iets kan genezen, dus dat vind ik ingewikkeld."

2

0

0

0

0

0

Leon van den Broeke, hoogleraar kerkrecht, reageert ook op de kwestie. Volgens hem zitten er ook grenzen aan onze vrijheid van religie, zeker als mensen echt misleid worden, maar het zou voor de overheid in de praktijk lastig worden om daarop te controleren. Kerkgangers interpreteren uitspraken namelijk misschien wel heel anders dan niet-gelovigen. Daarbij mag de overheid van de wet ook niet controleren op de uitspraken die achter gesloten deuren worden gedaan.

"De dingen die tijdens zo'n dienst gezegd worden, worden gezegd in een religieuze context. Dat betekent dat er bepaalde taal wordt gebruikt die in deze seculiere samenleving niet meer door iedereen hetzelfde wordt verstaan. In een religieuze context kan ik begrijpen dat mensen de term 'genezingsdienst' gebruiken, maar ik kan het van mevrouw Tielen ook goed snappen dat het woord 'genezing' vanuit seculier perspectief allerlei complicaties geeft. (...) Van de uitspraak ‘God is de beste dokter’ zou je je bijvoorbeeld ook kunnen afvragen: gaat het echt om genezen of bedoelt de voorganger in ‘religieuze taal’ dat God jou heel kan maken?"

0

0

0

0

2

0

"In een eredienst is er ook wel veel ruimte voor zulke uitspraken, want we hebben in Nederland vrijheid van eredienst. (…) De overheid mag niet zomaar achter de religieuze voordeur komen om uitspraken te controleren, zeker niet als er een eredienst bezig is. De overheid kan een voorganger alleen verstoren als hij op heterdaad betrapt wordt. Nou, dat lijkt me nogal wat."

1

0

0

0

0

0

Judith Tielen benadrukt dat de overheid desalniettemin goed moet onderzoeken of er sprake is van misleiding en, als dat het geval is, wat de overheid kan doen om mensen te beschermen.

"Ik vind vrijheid van godsdienst heel belangrijk, maar het wordt toch gevaarlijk als mensen die langdurig of dodelijk ziek zijn misleid worden om bijvoorbeeld niet meer naar de reguliere dokter te gaan, of andere dingen te doen die schadelijk zijn. (...) Ik zou de genezingsdiensten juridisch onder de loep willen leggen en kijken wat de overheid kan doen om te helpen. ‘Genezingsdiensten’ een andere naam geven kan bijvoorbeeld beter zijn. Daarnaast zou ik ook meer informatie verstrekken aan patiënten en naasten, van wat is wel waar, wat is niet waar, wat is verstandig, zodat dat mensen ook de reguliere medische zorg blijven opzoeken."

1

1

0

0

0

0

Evangelist David de Vos deelt ook deze visie. Volgens hem kunnen gebedsgenezing en de reguliere zorg prima samengaan. Het zou dan ook goed zijn als evangelische kerken mensen meer stimuleren om zich te laten nakijken door een arts.

"Ik vind zelf dat Jezus en de dokter prima door één deur kunnen, want ze hebben alle twee hetzelfde doel: mensen beter maken. Maar als je ze tegenover elkaar stelt, zegt dat de één beter is dan de ander, dan ga je natuurlijk wel een beetje het bos in. (...) En als je kijkt naar Jezus zelf... Hij zei tegen de mensen die hij beter maakte: 'Ga naar de priester - dat was destijds tijd de dokter - en laat je nakijken. Als de genezing is gelukt, zal hij dat bevestigen.' Dus de dokter en Jezus bestonden toen ook al naast elkaar."

4

0

0

0

0

0

De overheid mag grenzen trekken als het gaat om de bescherming nemen van mensen, maar het zou heel mooi zijn als het niet zo ver hoeft te komen. Als de evangelische beweging zelf hier ook over nadenken. Dat gaat niet iedereen doen, natuurlijk, dus dan zou het terecht zijn dat er door de overheid meegekeken wordt."

3

0

0

0

0

0

Meer horen?

Luister Dit is de Dag terug

Wil je dit dit hele gesprek uit Dit is de Dag (EO) terugluisteren? Dat kan hier:

Dit maakten we ook

Bekijken

Wat gaat er mis in evangelische kerken? 'Als je niet geneest, dan heb je niet genoeg geloof'

Bekijken

Nederlanders gaan steeds minder naar de kerk: 'Gezond dat mensen God ergens anders zoeken'

Bekijken

Mag je als christen halalvlees eten?