Is het als christen oké om Halloween te vieren? 'Het hoort niet thuis in de Bijbel'

Wat is eigenlijk de oorsprong van Halloween?

Maar waar komt Halloween eigenlijk vandaan? Kort gezegd: van oorsprong is het een duister feest, maar het heeft óók een link met het christendom.

Halloween vindt zijn oorsprong in het oude Keltische feest dat toen nog Samhain heette, en werd rond 1 november gevierd. Voor de Kelten markeerde dit de overgang van de zomer naar de winter. Dat was volgens hen een tijd waarin de grens tussen de wereld van de levenden en die van de doden 'dun' zou zijn. Dat betekende dat ze geloofden dat geesten en zielen van overledenen rond deze tijd konden terugkeren. Om deze boze geesten af te weren, droegen mensen op die dag enge maskers en maakten ze grote vuren.

• Halloween vieren als christen? Dit helpt jou kiezen!

  Halloween vieren als christen? Dit helpt jou kiezen!

Maar met de komst van het christendom, werd Samhain samengevoegd met Allerheiligen: een katholieke feestdag die op 1 november wordt gevierd.

Veel gebruiken van 'Samhain' bleven en groeiden uiteindelijk uit tot wat we nu Halloween noemen. Die naam is zelfs christelijk: in het Engels heet Allerheiligenavond namelijk 'All Hallows Eve': als je dat heel snel achter elkaar uitspreekt, snap je misschien wel dat dit uiteindelijk 'Halloween' kan worden.

Nu verkleden mensen zich tijdens Halloween vaak als griezels, zoals spoken, heksen of vampiers. Kinderen gaan langs de deuren voor "trick-or-treat", waarbij ze snoep vragen aan buurtbewoners. Pompoenen worden uitgehold en versierd met enge gezichten, die jack-o’-lanterns heten.

Maar wat zegt de Bijbel?

Als het gaat over Halloween, refereren christenen die géén Halloween vieren vaak naar dit Bijbelvers: "Ik ben de God van Abraham, de God van Izaak en de God van Jakob." 'Hij is geen God van doden, maar van levenden.' (Mattheüs 22: 32) Halloween is in theorie een feest van de doden, dus voelt het niet goed om dit als christen te vieren.

Maar christenen die het feest wél vieren, pakken dit Bijbelvers erbij: "Zo moet jullie licht schijnen voor de mensen, opdat ze jullie goede daden zien en eer bewijzen aan jullie Vader in de hemel."  (Mattheüs 5: 16) Zij halen hieruit dat christenen zich niet angstig verstoppen tijdens Halloween, maar juist het licht van God moeten laten zien.

Mag je als christen Halloween vieren?

Halloween is dus van origine een Keltisch feest waarin het wel degelijk gaat over doden en geesten, maar het christendom speelt ook een rol. Logisch dus dat veel christenen niet eenduidig weten hoe ze zich moeten voelen over het feest. Maar sommigen hebben er juist wel een duidelijke visie op.

Dominee Harry Scheermeijer vindt het als christen niet acceptabel om het feest te vieren, zegt hij in Dit is de Dag (EO).

000

scherm sluiten

000

Harry Scheermeijer

Dominee

"Ik vind het verheerlijking van de dood. Het komt voort uit een angstcultuur en gaat om invloeden van buitenaf waar we gewoon niets mee te maken hebben. Het is ooit begonnen als een katholiek feest, en wat we nu zien is angst, skeletten, een cultuur die met de dood samenhangt. En als christenen zeggen wij: we zijn van het leven, we zijn van het licht."

000

Scheermeijer schetst een situatie uit eigen kring:

000

scherm sluiten

000

"Kijk naar mijn kinderen. Als opa en oma overlijden kun je gewoon zeggen als christen: opa en oma zijn in de hemel en leven daar verder op een andere plaats. Dus de dood is weliswaar onderdeel van een gebroken wereld, maar we leven. We kijken uit naar het leven en dat staat primair in de christelijke boodschap."

000

Volgens Scheermeijer is Halloween dan ook simpelweg géén christelijk feest.

000

scherm sluiten

000

"Jongens, Halloween is geen christelijk feest. Het is een stukje volksgeloof, wat de katholieke broeders en zussen destijds hebben geaccepteerd als onderdeel om de boodschap van Jezus Christus uit te dragen. Maar het hoort niet thuis in de Bijbel. Het heeft niks met leven te maken."

000

Hoofdredacteur van het Katholiek Nieuwsblad Anton de Wit snapt niet dat andere christen zich druk maken om Halloween.

000

scherm sluiten

000

Anton de Wit

Hoofdredacteur van het Katholiek Nieuwsblad

"Ik vind het je reinste aanstellerij. Ik snap wel dat er gevoeligheden leven. Ik ben zelf niet eens bovengemiddeld fan van het feest. Ik ben opgegroeid met Sint Maarten, dat vond ik veel leuker. Maar het komt eigenlijk op hetzelfde neer. Het is een van die vele katholieke bedelfeesten die er van oudsher is, en die hartstikke onschuldig en leuk zijn."

000

De kinderen van De Wit vieren het feest dan ook met veel plezier: volgens hem hoort angst bovendien bij het leven, en is een beetje bang zijn ook goed voor de ontwikkeling van een kind.

000

scherm sluiten

000

"We hebben een godsdienst waar de dood een rol in speelt, en we kijken de dood in de ogen. We hebben een God van licht, die beleid ik ook, maar die heeft de duisternis overwonnen. We moeten die duisternis in de ogen kunnen kijken en kunnen uitlachen. (...) Enge dingen horen ook bij het leven. We zijn zo angstig, ook naar onze kinderen toe de laatste jaren, alsof ze helemaal niks meer kunnen hebben. We maken brekebeentjes van ze. Ze kunnen heus wel wat aan."

000

Volgens De Wit is Halloween júíst een christelijk feest.

000

scherm sluiten

000

"Het is een door en door christelijk feest, zelfs een van de meest christelijke feesten die we op de hele kalender hebben vanuit het katholiek geloof. De dood heeft ook met het leven te maken. Het laat precies die spanning zien."

000

Luister Dit is de Dag terug als podcast

In Dit is de Dag (EO) gaat Tijs van den Brink verder over dit onderwerp in gesprek. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

• Heerlijke tradities of hopeloos ouderwets: is het tijd voor nieuwe feestdagen?

  Heerlijke tradities of hopeloos ouderwets: is het tijd voor nieuwe feestdagen?

• Veel mensen bekeren zich vanuit new age tot het christendom: wat is hier aan de hand?

  Veel mensen bekeren zich vanuit new age tot het christendom: wat is hier aan de hand?

• Mag je als christen halalvlees eten?

  Mag je als christen halalvlees eten?