Hanneke Gelderblom (89) moest onderduiken in de oorlog en zet zich nu in voor vrede: 'Ik kan het niet alleen'

Gelderblom weigert om zich met haar eigen onderduikgeschiedenis en na de aanslagen van Hamas op 7 oktober door angst te laten leiden of bang te zijn. In plaats daarvan gaat ze juist het gesprek aan met Palestijnse vrouwen. Dat doet ze vanuit de organisatie Vrouwen voor Vrede.

Bellen met Gaza

Gelderblom belt zowel met Palestijnse vrouwen die in Israël wonen als Palestijnse vrouwen uit Gaza. Waar ze het in die gesprekken over heeft? "Hoe we samen de vrede kunnen bereiken die we alle twee willen." Maar ook: "Hoe we ervoor kunnen zorgen dat Palestijnen van hun eigen mensen horen, dat Joden echt van het land Israël houden."

Dat deze Palestijnse vrouwen naar haar willen luisteren, komt volgens Gelderblom omdat ze weten dat ze al heel lang actief is voor de vredesbeweging. En door samen te praten en te zoeken naar mogelijkheden, blijkt dat er oplossingen zijn, zegt Gelderblom. Maar er zijn volgens haar ook altijd "weer mannen die geen oplossingen willen".

Toch is Gelderblom hoopvol: "Je moet het samen doen en ik ontmoet steeds opnieuw mensen aan moslimzijde die hierover willen praten en zeggen: 'Aan jou kan ik vragen stellen.'" Dat de gesprekken van vrouw tot vrouw werken, komt volgens Gelderblom doordat vrouwen "minder uit zijn op macht" en als drijfveer hebben "hoe kunnen we de wereld beter maken voor onze kinderen".

Ze sprak laatst nog een Palestijnse vrouw die een politieke Palestijnse vrouwenbeweging wilde starten in Israël. Gelderblom gaf haar het advies om bij een bestaande politieke partij te gaan en daar een vrouwenafdeling op te richten. Anders loop je volgens haar het risico dat mannen je makkelijk weg kunnen zetten als een "clubje vrouwen dat je niet serieus hoeft te nemen". Gelderblom gaf als oud-senator in de Eerste Kamer het advies: "Als je de politiek ingaat, zorg dan dat je op de plek zit waar de beslissingen genomen worden."

"Ik stel mezelf de vraag: Wat doe ik met het geschenk dat ik leef? Hoe zorg ik dat vrede dichterbij komt?"

Ze is "ontzettend blij" dat ook vrouwen uit Gaza haar weten te vinden. De vrouwen die haar durven te bellen spelen met hun leven, aldus Gelderblom. "Het mag niet van Hamas, want ze lopen niet langs het Hamas-lijntje. De boodschap van Hamas is: Joden deugen niet, Joden zijn slecht en met Joden praten heeft geen zin en moet je ook niet doen."

'Laten we het samen doen'

Binnen de Joodse gemeenschap is niet iedereen enthousiast over haar open houding richting Palestijnen. "Er zijn mensen die zeggen: ‘Kind, wat ben je naïef.'" Of ze vragen haar: "Heb je nou niks geleerd van vroeger?" Maar daar kan Gelderblom weinig mee: "Ik vind dat het zinvol is en ik ben de baas over mijn eigen leven."

Er zijn gelukkig ook genoeg mensen die begrip en waardering hebben voor wat ze doet: "Zij zeggen tegen mij: 'Goh, waar haal jij de moed vandaan.'" Die mensen hebben soms zelf de moed opgegeven, haar reactie op die mensen is: "Jammer, want ik heb jou nodig. Ik kan het niet alleen, laten we het alsjeblieft samen doen."

Zonder twijfels is Gelderblom niet over het pad dat ze bewandelt: "Is dit de goede weg? Moet ik dit doen? Ik heb de waarheid niet. Ik ben continu zoekende. Maar de hoop dat ik in staat ben om mensen te overtuigen dat mijn weg ook een begaanbare route is, dat houdt mij overeind."

Veel Joden zaten na de Holocaust met vragen: Waarom heb ik het overleefd? Ben ik zo bijzonder? Die vraag heeft Gelderblom zich nooit gesteld: "Ik vind het een verkeerde vraag. De vraag die ik aan mezelf stel is: Wat doe ik met het geschenk dat ik leef? Hoe zorg ik dat vrede dichterbij komt?" Die boodschap is volgens haar voor iedereen: "Het is voor iedereen mogelijk om bij te dragen aan vrede. Alsjeblieft, laat me niet alleen, doet het met mij."

Meer weten?:Luister Dit is de Dag

In Dit is de Dag (EO) gaat Rianne van der Linden verder in gesprek met Hanneke Gelderblom-Lankhout. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

Dit maakten we ook:Lees meer DIT-artikelen

• Vrede op aarde: was Jezus een pacifist?

  Vrede op aarde: was Jezus een pacifist?

• Richt je niet op oorlog, maar op vrede, zegt Denker des Vaderlands: 'Je moet zelf de hoop zijn'

  Richt je niet op oorlog, maar op vrede, zegt Denker des Vaderlands: 'Je moet zelf de hoop zijn'

• Vredesexpert: 'Koop geen product uit illegale Israëlische nederzetting'

  Vredesexpert: 'Koop geen product uit illegale Israëlische nederzetting'