Theoloog is kritisch op kerkasiel: 'Kerk misbruikt haar vrijheid'

Dit is de situatie

Kerkasiel voor gezin Babayants in Kampen

Twaalf jaar geleden kwam het gezin Babayants vanuit Oezbekistan aan in Nederland. Vele asielprocedures later kwam de conclusie: zij mogen hier niet blijven. Vanwege hun 'gewortelde kinderen' belandde het gezin op de stoep bij kerkgebouw Open Hof in Kampen.

De kerk besloot het gezin kerkasiel te verlenen. Sinds die dag, 21 november 2023, heeft het gezin de kerk niet meer verlaten. Wel krijgen ze frisse lucht via een binnenplaats en hebben een eigen ruimte mét deurbel. De middelste kinderen van 15 en 11 krijgen privéles van vrijwillige docenten.

Hoe werkt kerkasiel?

In Nederland hebben we vrijheid van godsdienst. Dat is het grondrecht om zelf te kiezen welke godsdienst je aanhangt (of juist geen) én deze godsdienst in vrijheid te belijden. Vanwege dat recht mag de politie in principe geen kerk binnenvallen tijdens een dienst.

Door 24 uur per dag een kerkdienst te houden, kan de kerk bepaalde personen beschermen. Dat gebeurt dus nu in Kampen. Zo'n tweeduizend vrijwilligers uit heel Nederland dragen bij aan een non-stop kerkdienst om uitzetting van het gezin Babayants te voorkomen.

Tussen 1978 en 2000 is ongeveer 52 keer kerkasiel aangevraagd, volgens de Protestantse Kerk Nederland. Latere cijfers zijn niet beschikbaar.

Dit is de discussie

Kerkdienst als politiek drukmiddel: is dat wel goed?

Het gezin Babayants verblijft inmiddels een jaar in Kampen, waar Open Hof hen kerkasiel verleend. Maar is het eigenlijk wel goed om een kerkdienst te gebruiken als politiek drukmiddel?

Theoloog Tjaard Barnard is geen voorstander van kerkasiel. Je moet als kerk niet ingaan tegen de rechtstaat, zegt hij bij Dit is de dag (EO).

000

scherm sluiten

000

Tjaard Barnard

Theoloog

"In een democratie worden beslissingen genomen waar je het niet mee eens bent. We hebben een rechtsstaat in Nederland, die goed functioneert. Die beslissingen gelden voor iedereen. De kerk gaat nu op de stoel van de rechter zitten en zet godsdienstvrijheid op de verkeerde manier in."

000

Geert van Dartel is voorzitter van de Raad van Kerken. Hij is een van de vrijwilligers die helpt de non-stop kerkdienst te realiseren. Soms moeten kerken zich verzetten, vindt hij.

000

scherm sluiten

000

Geert van Dartel

Raad van Kerken

"De democratie is me heel dierbaar, maar er zijn ook situaties waarin mensen zwaar in de knel komen. Dat menselijke waardigheid in het geding is. Dan moeten kerken zich uitspreken of handelen. Mensen kloppen aan bij de kerk voor bescherming. Dat is geen politiek middel, maar een dienst van naastenliefde."

000

Toch vindt theoloog Barnard dat zulke kwesties in de Tweede Kamer horen, niet in de kerk. Wél vindt hij dat de kerk moet opkomen voor 'gewortelde kinderen'.

000

scherm sluiten

000

Tjaard Barnard

Theoloog

"Daar kan ik aansluiten. Wat mij betreft is het godgeklaagd hoe we deze dingen geregeld hebben. We moeten royaler zijn als Nederlandse samenleving. Kerken kunnen heel goed actievoeren. Bijvoorbeeld door op te roepen om daar rekening mee te houden als kerkleden in het stemhokje staan. Maar kerkasiel is niet het juiste middel."

000

Van Dartel blijft achter het kerkasiel in Kampen staan. Bewonderenswaardig, noemt hij het.

000

scherm sluiten

000

Geert van Dartel

Raad van Kerken

"Ik vind het bewonderenswaardig dat de kerkelijke gemeente in Kampen, samen met al die vrijwilligers en voorgangers als een mantel om die mensen heen zijn gaan staan. Het gezin is niet verslagen, maar vol hoop."

000

Meer weten?

Luister naar Dit is de dag

In Dit is de dag (EO) gaat Margje Fikse verder over dit onderwerp in gesprek. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

Dit maakten we ook

• Illegaal zijn in Nederland: hoe werkt dat?

  Illegaal zijn in Nederland: hoe werkt dat?

• Wéér gedoe in formatie: moet de koning weer een rol krijgen? 'Helpt voor meer vertrouwen'

  Wéér gedoe in formatie: moet de koning weer een rol krijgen? 'Helpt voor meer vertrouwen'