Inloggen bij

Praat je mee? Als je bent ingelogd, kun je reacties plaatsen en gesprekken volgen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Uitgelichte afbeelding

Krijgen de Groningers straks een kerncentrale in hun provincie?

7 maart 2024 · 20:30| Leestijd: 5 min

Update: 9 augustus 2024 · 15:52

In dit artikel aan het woord

Erik Jan Bennema
Erik Jan BennemaVVD-fractievoorzitter in Provinciale Staten Groningen
"Groningen is een van de meest logische locaties in Nederland voor een kerncentrale."
Sandra Beckerman
Sandra BeckermanTweede Kamerlid SP
"Groningen is al zo lang misbruikt als wingewest. Nee, ik ben niet enthousiast."

In het kort

De gaskraan in Groningen is nog niet eens dicht, of het gaat alweer over een kerncentrale in het hoge noorden. Moeten we de Groningers dat aandoen? Of is een kerncentrale in die regio misschien best een goed idee? Die vraag staat centraal in Dit is de Dag (EO).

Wat denk jij?

Als er kerncentrales moeten komen, dan...

Dit is de situatie

Afscheid van gas niet zomaar geregeld

Gebruik jij nog gas thuis? Dan hoor je bij een steeds kleiner wordende groep. We zijn in Nederland namelijk in rap tempo bezig om afscheid te nemen van fossiele brandstoffen. Dat proces heet de energietransitie: we schakelen over op schone energie. Beter voor het klimaat en we worden minder afhankelijk van energie uit dubieuze landen als Rusland en Saoedi-Arabië.

Welke kerncentrales zijn er in Nederland?

Op dit moment is er in Nederland één kerncentrale in gebruik. Die werd in 1973 opgeleverd in het Zeeuwse Borssele en zorgt tegenwoordig voor 3 tot 4% van de totale Nederlandse elektriciteitsproductie. Wist je dat er in de vorige eeuw nog een kerncentrale in Nederland actief was? Tussen 1969 en 1997 was de kerncentrale in Dodewaard ook in bedrijf.

Maar er zitten wel wat haken en ogen aan de energietransitie. Want niet alle energie die we nodig hebben, kunnen we halen uit windmolens en zonnepanelen. Die leveren namelijk alleen voldoende als de weersomstandigheden meezitten. Er is dus meer nodig en daarom kunnen kerncentrales een uitkomst zijn. Dat is een betrouwbare bron van energie, ze nemen relatief weinig ruimte in beslag en gaan ontzettend lang mee.

Zitten er dan alleen maar voordelen aan kerncentrales?

Nee. Kerncentrales zijn namelijk duur en leveren veel radioactief afval op. In Nederland slaan we radioactief afval bovengronds op voor een periode van minimaal 100 jaar. Daarna is een deel van het afval nog steeds radioactief, daarom wordt het na 100 jaar diep in de ondergrond weggestopt.

Met kerncentrales kunnen ook ongelukken gebeuren. De kans dat zoiets gebeurt is heel klein, maar áls het mis gaat, dan gaat het ook goed mis. Je weet misschien nog wel dat er in 2011 een kernramp gebeurde in het Japanse Fukushima, waarbij meer dan 100.000 mensen geëvacueerd moesten worden. 

En dichter bij huis ging het in 1986 mis in Tsjernobyl, toen een kernreactor ontplofte. Hoeveel mensen precies zijn overleden aan de gevolg van de vrijgekomen straling is nooit officieel vastgesteld. Volgens een rapport van GreenPeace gaat het om 93.000 mensen die stierven door kanker als gevolg van deze ramp.

Komen er vier nieuwe kerncentrales bij?

Om te zorgen dat we in de toekomst genoeg elektriciteit hebben, moet het demissionaire kabinet plannen uitwerken om vier grote nieuwe kerncentrales in Nederland te bouwen. Die opdracht heeft het gekregen van de Tweede Kamer, die wil dat er onderzocht wordt op welke plekken deze nieuwe kerncentrales kunnen komen.

Wat denk jij?

Quizvraag: Welk land heeft de meeste kerncentrales?

Het antwoord vind je onderaan het artikel.

Al eerder was besloten om twee nieuwe kerncentrales te bouwen, waarschijnlijk in Borssele. Die moeten samen zo'n 9 tot 13% van de totale opgewekte elektriciteit produceren. Van de andere twee nieuwe kerncentrales is nog onduidelijk waar deze moeten komen. Er wordt gesproken over de Rotterdamse Maasvlakte, maar ook de provincie Groningen is in beeld. Daar draait op dit moment - in de Eemshaven - een kolencentrale.

Hoe ziet zo'n kerncentrale er eigenlijk uit? Artikel gaat verder onder de video.

De weergave van deze video vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen
Dit is de discussie

Is Groningen een geschikte plek voor een kerncentrale?

Al sinds 1986 wordt de Eemshaven genoemd als mogelijke locatie voor een nieuwe Nederlandse kerncentrale. Tot nu toe werd deze optie telkens van tafel geschoven. Nu het kabinet moet gaan onderzoeken hoe en op welke plek nieuwe centrales gebouwd moeten worden, komt de Eemshaven mogelijk toch weer in beeld.

Terwijl de Groningers amper verlost zijn van de gaswinning in hun provincie, gaat het dus alweer over een kerncentrale in het hoge noorden. Is dat eerlijk? Of kan een kerncentrale in de buurt misschien helemaal niet zoveel kwaad?

Erik Jan Bennema, VVD-fractievoorzitter in Groningse Provinciale Staten, vindt dat er best eentje gebouwd kan worden in zijn provincie, zegt hij in Dit is de Dag (EO).

Erik Jan Bennema
Erik Jan BennemaVVD-fractievoorzitter in Groningse Provinciale Staten

"In de toekomst hebben we veel meer energie nodig. Kernenergie zal een van de opties zijn om dat gat te vullen, anders hebben we gewoon geen energie. Vervolgens is de vraag waar we het willen hebben in Nederland. Daarbij is Groningen een van de meest logische locaties. Alle grote energienetten liggen hier en er is veel vraag naar energie, want we hebben een grote industrie in Groningen. Er is betrouwbare en betaalbare energie nodig, dus een permanente bron die constant energie geeft is ons in de toekomst heel wat waard."

Tweede Kamerlid Sandra Beckerman (SP) vindt dat er te veel nadelen kleven aan kernenergie. Ze zegt ook dat er voldoende rapporten zijn verschenen die aantonen dat we geen kernenergie nodig hebben. Als het aan haar ligt komen er dus geen vier nieuwe kerncentrales en al helemaal niet in Groningen.

Sandra Beckerman
Sandra BeckermanTweede Kamerlid SP

"We gaan dan wel stoppen met de gaswinning, maar de ellende daarmee is nog lang niet voorbij. Groningen is al zo lang misbruikt als wingewest (provincie waar energie gewonnen wordt, red.). En dan nu weer zo'n plan voor een kerncentrale in een gebied waar aardbevingen blijven voorkomen? Nee, ik ben niet enthousiast. Daarnaast is kernenergie schrikbarend duur, de veiligheid is een probleem en we hebben andere bronnen die goedkoper zijn."

Volgens Erik Jan Bennema staat de eventuele komst van een kerncentrale los van de problemen die zijn ontstaan door gaswinning in Groningen. Hij ziet juist kansen voor de regio. Bennema benoemt dat veel mensen in Oost-Groningen hun energierekening niet kunnen betalen. Hij denkt dat de komst van een kerncentrale zou kunnen helpen om dit probleem op te lossen.

Erik Jan Bennema
Erik Jan BennemaVVD-fractievoorzitter in Groningse Provinciale Staten

"Je kunt naar de geschiedenis blijven kijken, maar je kunt ook leren van de geschiedenis en naar de toekomst kijken. En iets neerzetten wat in de toekomst heel veel kennis en technologie voor de regio oplevert. Het houdt praktisch heel veel overeind. En zeker bij de jongere generatie zie je dat er over kernenergie heel anders en veel positiever wordt gedacht."

Dit is het debat

Luister onze podcast

Ben je benieuwd naar het hele gesprek in Dit is de Dag (EO)? Luister hieronder naar de podcast, waarin presentator Tijs van den Brink in gesprek gaat met Tweede Kamerlid Sandra Beckerman (SP) en Erik Jan Bennema, hij is fractievoorzitter van de VVD in de Groningse Provinciale Staten.

De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen
Dit maakten we ook

Praat mee

Moeten we nieuwe kerncentrales bouwen in Nederland? Waarom wel / niet?

Inloggen bij

Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Antwoord quizvraag: De Verenigde Staten is het land met de meeste actieve kerncentrales, gevolgd door Frankrijk en China. Bron: NucNet.

Dit is de dagDit is de dag

Dit artikel hoort bij het programma

Dit is de dag

  • Hier & Nu

Deel dit artikel:

Meest gelezen

Lees ook

Neem een koekje.

Jammer! Door je cookie-instellingen kan je dit deel van de site niet zien. Als je meer cookies accepteert, kan je dit deel wel zien.

Toestemmingen aanpassen