Emma werd mishandeld door haar twee zoons: 'Je bent walgelijk en niks waard'
12 juni 2024 · 10:45| Leestijd: 6 min
Update: 9 augustus 2024 · 15:46
In dit artikel aan het woord
"Naar buiten toe willen ouders graag het beeld afgeven van een harmonieus gezin."
"Ouders zijn bang voor de gevolgen en blijven uiteindelijk toch hun kind beschermen."
"Met een partner die zo tegen je doet, maak je het uit, maar van je kind kun je geen afstand nemen."
In het kort
Stel je voor: je zoon of dochter scheldt je uit, steelt geld van je of gebruikt zelfs fysiek geweld tegen jou. Je moet er natuurlijk niet aan denken, maar toch zijn er jaarlijks duizenden vaders of moeders die slachtoffer worden van kind-oudergeweld. Aan de bel trekken is ontzettend moeilijk. Waarom is het taboe op deze vorm van huiselijk geweld zo groot?
Wat denk jij?
Ken jij voorbeelden van kind-oudermishandeling in jouw omgeving?
Aantal reacties: 0
Steeds meer meldingen van geweld tegen ouders
In elk gezin komen natuurlijk wel eens discussies of ruzietjes voor, bij de ene familie wat meer dan bij de ander. Meestal loopt dit af met een straf of wordt het goed uitgesproken. In gezinnen waar sprake is van kind-oudermishandeling, gebeurt dat niet. Daar escaleren de discussies, waarbij eerst gedreigd en geschreeuwd wordt. Uiteindelijk begint het kind te slaan of te schoppen.
Hoe herken je kind-oudermishandeling?
Deze signalen kunnen betekenen dat er sprake is van kind-oudermishandeling:
- De ouder is bang voor zijn of haar kind;
- Het kind scheldt de ouder vaak uit of gebruikt grove taal;
- Het kind is agressief of heeft woedeaanvallen richting de ouder;
- Het kind heeft een omgekeerd dagritme (is ’s nachts veel wakker en slaapt overdag);
- Binnen het gezin wordt het als normaal gezien dat mannen dominant mogen zijn;
- Het kind heeft veel schulden bij de ouder;
- De ouder isoleert zich van anderen of is uitgeput;
- Het kind heeft veel problemen op school of werk.
Bron: Veilig Thuis
Het is een probleem waar je misschien niet zo vaak iets over hoort: kind-oudermishandeling. Toch is dit een vorm van huiselijk geweld die toeneemt, blijk uit onderzoek. Bij kind-oudermishandeling wil het thuiswonende kind macht en controle krijgen over de ouders. Ze gebruiken daarbij vaak lichamelijk of psychisch geweld tegenover hun ouder(s). Ook financieel misbruik komt veel voor: jongeren stelen bijvoorbeeld geld van hun ouders.
Volgens Meldpunt Veilig Thuis kampen de jongeren vaak met grote gedragsproblemen. Het meldpunt houdt bij hoe vaak huiselijk geweld voorkomt en wie de dader(s) en slachtoffer(s) zijn. In 2022 kwamen er 6.775 meldingen binnen van geweld tegen ouders, een stijging van meer dan 10% in vergelijking met 2021. Moeders zijn vaker slachtoffer van oudergeweld dan vaders.
Het aantal gevallen van kind-oudermishandeling is in werkelijkheid waarschijnlijk veel hoger, omdat lang niet alle slachtoffers melding maken van deze vorm van huiselijk geweld.
Meer feiten en cijfers over kind-oudermishandeling
• Bij naar schatting 10% van alle incidenten van huiselijk geweld, zijn de eigen ouders het slachtoffer;
• Meer dan 80% van de plegers zijn jongens;
• In twee derde van de gevallen is de biologische moeder het slachtoffer.
Bron: Ministerie VWS
Waarom is het taboe zo groot?
Er rust een groot taboe op kind-oudermishandeling. Toch hoeven slachtoffers van kind-oudermishandeling zich niet te schamen, want onderzoek laat zien dat deze vorm van huiselijk geweld in alle lagen van de bevolking voorkomt. Waarom is het dan toch zo moeilijk om in te grijpen als slachtoffer van kind-oudermishandeling?
Gerda de Groot is systeemtherapeut bij Fier, een organisatie die zich richt op hulp en ondersteuning voor slachtoffers van geweld in afhankelijkheidsrelaties, waaronder kind-oudermishandeling. Volgens De Groot is het voor ouders moeilijk om te praten over mishandeling door hun kind. Dat zegt ze tegen DIT (EO).
"Als een kind zijn ouder mishandelt, dan geeft dat bij de ouder een gevoel van schaamte, omdat het niet gaat zoals ‘normaal’ is. Naar buiten toe willen ouders graag het beeld afgeven van een harmonieus gezin. Ouders die door hun kind mishandeld worden zijn bang, kampen met schuldgevoelens en hebben het gevoel dat ze gefaald hebben."
Volgens Judith Kuypers, voorzitter van Landelijk Netwerk Veilig Thuis, is er nog een reden waarom slachtoffers van kind-oudermishandeling niet aan de bel trekken.
"Er wordt inderdaad op een bepaalde manier naar ouders in dit soort situaties gekeken, zo van: ‘Hoezo kan jij als ouder je kind niet aan?’ Maar daarnaast zijn slachtoffers van kind-oudermishandeling bang om bijvoorbeeld aangifte te doen. Ze vrezen voor de gevolgen die dat heeft voor hun kind, zijn bang dat hij zijn baan kwijtraakt of op school in de problemen raakt. Ouders blijven uiteindelijk toch hun kind beschermen."
Uit de taboesfeer
Om het onderwerp kind-oudermishandeling uit de taboesfeer te halen, zou het volgens De Groot goed zijn als er meer aandacht voor dit onderwerp komt, bijvoorbeeld met een overheidscampagne.
"We kennen allemaal de reclamespotjes over huiselijk geweld, maar daarbij gaat het over ouders die hun kind mishandelen of over partnermishandeling. Voor kind-oudermishandeling is zo’n campagne er niet. Het zou goed zijn als over dit onderwerp ook bijvoorbeeld posters komen te hangen bij de huisarts. En dat kind-oudermishandeling op de politieke agenda komt en blijft."
Judith Kuypers van Veilig Thuis sluit zich daarbij aan. Ze is met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in gesprek over een campagne over deze vorm van huiselijk geweld. Daarnaast probeert haar organisatie veel aandacht te schenken aan kind-oudermishandeling door regelmatig aan te sluiten bij wijkteams of in het onderwijs.
"Dit probleem uit de taboesfeer halen, dat begint bij het erkennen van deze vorm van geweld. Mensen moeten weten dat dit bestaat."
'Kijk naar elkaar om'
Om het probleem te signaleren, is er een belangrijke rol weggelegd voor de omgeving van het gezin, zegt De Groot.
“Het is belangrijk dat mensen goed naar elkaar blijven omkijken. Iemand die zijn vader of moeder mishandelt, is vaak zelf ook niet gelukkig met de situatie, heeft het moeilijk en kan signalen laten zien. Hij of zij laat misschien ander gedrag zien op school, of heeft het bijvoorbeeld lastiger in vriendschappen. Dus daar is een grote rol voor de omgeving om betrokken te zijn, er niet voor weg te lopen. Of wie vermoedens heeft dat er bij de buren iets speelt in huis, kan daarover het gesprek aangaan. Door alleen al te zeggen: Ik hoor soms iets, is er misschien iets aan de hand? Weet dat je bij me terechtkunt."
Daarnaast zegt De Groot dat het belangrijk is dat mensen weten dat kind-oudermishandeling bestaat, dat er meer mensen zijn die hiermee te maken hebben. Ouders voelen vaak dat ze gefaald hebben en kunnen daardoor vermijden hun situatie te bespreken. Dat is volgens De Groot jammer, want het komt vaker voor. Ze zijn niet de enige en er is hulp.
"De belangrijkste tip? Praat erover. Met je kind, maar ook met iemand die je vertrouwt. Doorbreek het isolement!"
Ook Kuypers adviseert om het gesprek aan te gaan. Dat kan met iemand die dichtbij staat, maar een ander vindt het misschien juist prettiger om anoniem hulp in te schakelen. In dat geval kan diegene terecht bij verschillende organisaties, zoals Veilig Thuis.
Als het aan Kuypers ligt, gaat er ook in de organisatie van zorg voor jongeren iets veranderen.
"Er is een overgangsfase in het leven van een jongere, van 18- naar 18+. Als een jongere 18 wordt, dan stopt plotseling bepaalde hulpverlening. Wij willen dat niet meer. Wat ons betreft blijft bepaalde zorg doorlopen tot 23 jaar."
Hoe kom je in contact met Veilig Thuis?
Bij Veilig Thuis kan je terecht als je zelf hulp zoekt of als je je zorgen maakt over iemand anders. Bel Veilig Thuis op 0800-2000 of chat tijdens kantooruren met een van de medewerkers van Veilig Thuis via de website.
Emma werd mishandeld door haar twee zoons
"Je bent walgelijk en niks waard", riep Emma’s zoon als hij geen geld van haar kreeg. Ze hield van hem, ontzettend veel. Maar ze was ook bang voor hem. Emma heeft twee zoons die haar allebei hebben mishandeld. "Met een partner die zo tegen je doet, maak je het uit, maar van je kind kun je geen afstand nemen."
"Ik vraag me vaak af: hoe heeft het zover kunnen komen? Op een dag stond mijn oudste zoon vlak voor mijn neus en sloeg hij een gat naast mijn hoofd in de deur. Ik keek hem aan en zei: ‘Als je deze grens overgaat dan kan je dat nooit meer terugdraaien.’ Hij keek terug en barstte in snikken uit. Toen heb ik mijn armen om hem heen geslagen."
'Mijn hart brak'
"Op dat moment heb ik alles weggestopt. Ik moest door, maar mijn hart brak. Ik werd klein gemaakt door mijn kind en begon aan mezelf te twijfelen. Ik liep op mijn tenen." Emma was een hardwerkende alleenstaande moeder die veel op haar bord had. Met hun vader hadden de jongens beperkt en moeilijk contact. Hij gebruikte drugs en dronk veel. Op hulp van hem hoeft Emma niet te rekenen.
Emma’s oudste zoon was als klein jongetje al heel druk en moeilijker in zijn gedrag dan andere kinderen. "Op de basisschool gingen mijn zoons naar de naschools opvang als ik aan het werk was, maar op de middelbare school was er geen opvang meer. Mijn oudste zoon hing veel op de skatebaan waar hij oudere jongens ontmoette en drugs gebruikte."
- Bodycams in supermarkt Dirk tegen agressie: 'Waar houdt het op?'
Bodycams in supermarkt Dirk tegen agressie: 'Waar houdt het op?'
- Is de populaire game GTA te gewelddadig voor kinderen?
Is de populaire game GTA te gewelddadig voor kinderen?
Praat mee
Wat zou jij willen zeggen tegen ouders die slachtoffer zijn van kind-oudergeweld?
