Wat is het effect van long covid op je relatie?

Dit is de situatie

Honderdduizenden Nederlanders hebben long covid

De coronapandemie heeft een enorme impact gehad op ons leven: we zijn dierbaren verloren, hebben veel in angst en onzekerheid geleefd en veel van ons zijn zelf flink ziek geweest door een coronabesmetting.

En nu, een paar jaar later, kun je nog steeds besmet worden met het coronavirus, maar heeft dat lang niet zoveel impact als tijdens de coronatijd: je hoeft niet in quarantaine of andere maatregelen te nemen. Even uitzieken en je bent er weer vanaf. Althans, zo is het voor de meeste mensen. Helaas geldt dat niet voor iedereen. In Nederland zijn honderdduizenden mensen die dagelijks nog worstelen met de gevolgen van corona: ze hebben long covid.

Volgens onderzoek van de Rijksoverheid en het Maatschappelijk Impact Team (MIT) lijden 450.000 Nederlanders aan long covid, waarvan 90.000 ernstig getroffen zijn. Deze langdurige ziekte heeft ingrijpende gevolgen, niet alleen op fysiek en mentaal vlak, maar ook op relaties en huwelijken. Het leven van deze patiënten wordt vaak volledig ontwricht door de blijvende symptomen en beperkingen die long covid met zich meebrengt.

Dit is het gesprek

Wat is het effect van long covid op je relatie?

Kan je relatie standhouden als één van de twee ernstig ziek wordt door long covid? En wat doet het met je relatie als de liefde van je leven nog maar een schim is van de persoon die het ooit was?

Dat is de vraag die Kefah Allush stelt aan Larissa en Richard, Mandy en Evert, en Veerle in Dit is de Kwestie (EO).

Larissa en Richard

Larissa heeft long covid en wordt van de kleinste activiteiten al moe. Ze is al een lange tijd niet meer de energieke, levenslustige vrouw die ze voor haar coronabesmetting was. Haar partner Richard zorgt met heel veel liefde voor haar. Om hun liefde te bezegelen, zijn ze onlangs getrouwd. Het was een mooie, maar loodzware dag voor Larissa. De rest van de week heeft ze er helemaal afgelegen en kon ze niks meer. 

De ziekte van Larissa raakt hun relatie op alle vlakken en tóch willen ze bij elkaar blijven. In voor- en tegenspoed. En dat gaat de ene dag beter dan de andere. Richard heeft het er heel zwaar mee dat ze niet meer de persoon is die ze was:

Richard Zijn partner Larissa heeft long covid

“Ik zou het fijn vinden dat als ik haar zou zien, dat ik gewoon zie hoe ze echt is: lekker levendig en energiek, dat we lekker kunnen kletsen met z’n drieën. De felheid die ze altijd had, dat die weer terug is. Nu zie ik een vrouw die aan het instorten is. Dat is niet wat je wil.”

0

0

0

Niet iedereen snapt dat ze nog bij elkaar blijven. Vlak voor de bruiloft vroeg hun ceremoniemeester (een goede vriend van Richard) zelfs of hij er wel zeker van was dat hij met de zieke Larissa wilde trouwen. Daar was Richard heel duidelijk over:

"Ik kies er elke dag weer voor om bij haar te zijn. Ik kies er niet voor om weg te lopen of andere dingen te gaan doen. Als ik ’s morgens opsta kies ik ervoor om te zorgen, om haar leven wat makkelijker te maken."

0

0

0

Dat de liefde tussen Richard en Larissa groots is, is overduidelijk. Toch zou Larissa het ook begrijpen als Richard de relatie had beëindigd:

Larissa

"Ik zou dat begrijpen. Ik zie hoe zwaar het is en kan me heel goed voorstellen dat je dat op een gegeven moment niet meer trekt. Als je op den duur alleen maar aan het geven bent, is dat net vol te houden. Dus ik ben ontzettend blij met Richard en dat wij het samen op deze manier kunnen doen. Als ik zie wat hij allemaal voor mij overheeft en voor mij doet in het dagelijks leven, denk ik dat ik onwijs veel geluk heb met hem."

0

0

0

Larissa en Richard kiezen onvoorwaardelijk voor elkaar hebben een manier gevonden om hun relatie goed te houden: heel veel praten. Ook al is dat soms moeilijk:

Larissa Partner van Richard en is long covidpatiënt

"Blijven praten. Alles blijven delen. Dus als we ergens mee zitten, ook al is het een bepaald punt van kritiek is voor de ander. We proberen het wel zo te verpakken dat de ander zich niet aangevallen voelt, maar op het moment dat je ergens iets van een irritatie merkt, dan delen we het meteen."

0

0

0

Larissa is momenteel in Amerika voor een speciale long covidbehandeling. Richard is Nederland om voor hun dochter te zorgen. Ben je benieuwd hoe het nu met hen gaat? Scroll naar beneden voor een update!

Mandy en Evert

Toen Mandy en Evert elkaar jaren geleden ontmoetten, zat Evert vol energie en had hij een actief leven. Maar dat is nu wel anders. Twee jaar geleden kreeg hij corona en ging maar niet over. De diagnose: long covid. Hij heeft heel weinig energie, spontane uitjes zitten er zeker niet meer in: die moeten ruim van te voren ingepland worden, zodat Evert heel veel kan voorslapen en eigenlijk is het dan nog steeds teveel. Lang verhaal kort: Evert kan bijna niks.

Mandy had niet verwacht dat Evert langdurig ziek zou worden:

Mandy Haar partner Evert heeft long covid

"Ik dacht dat het wel over zou gaan. Dat gevoel had vooral de overhand. Maar dat gevoel heb ik nu niet meer. Hoop heb je natuurlijk altijd. Maar als je realistisch bent, als je kijkt naar wat hij nu kan, 5 à 6 uurtjes per dag wakker zijn, dat is slechts 30% van wat wij kunnen op een dag."

0

0

0

Toch gaan ze trouwen. Al moet Mandy ‘m naar het altaar dragen:

"Hij is echt mijn maatje. We hadden heel snel een hele hechte connectie en die hebben we nog steeds, we kunnen over alles praten en lachen. Dus je hebt nog steeds je maatje die je daarvoor ook had. Hij is echt mijn alles en de man die mij gelukkig maakt. Voor hem geen duizend anderen. Nee, niemand. Het is mijn Evert en daar heeft long covid niks aan veranderd."

0

0

0

Evert is ontzettend gek op Mandy en is haar ontzettend dankbaar dat ze zo goed voor hem zorgt. Ondanks dat het een zware dag wordt, wil hij niks liever dan met zijn grote liefde trouwen.

Evert Heeft long covid

“Zo’n vrouw als Mandy ga ik nooit meer vinden. Ik ben wel bang geweest dat ze weg zou gaan, maar zelf zou ik er nooit een punt achter zetten."

0

0

0

Toch zou het wel begrijpen als ze geen relatie meer met hem wilde:

"Ik zou het wel begrijpen als zij dat zou doen, omdat ik niet meer dezelfde Evert ben als op wie ze verliefd is geworden, en het heeft me ontzettend verbaasd dat ze dat nooit heeft gezegd. Maar dat had ik heel logisch gevonden. En dat had natuurlijk ontzettend veel pijn gedaan, maar ik had het wel begrepen ik had het haar nooit kwalijk genomen. Want het is niet alleen mijn leven dat weg is, ook dat van haar. Het is van een leuke situatie naar iets gegaan dat een enorme last is en waar ze een soort mantelzorger is geworden, dus ik was er wel bang voor dat zij dat niet meer kon trekken."

0

0

0

Maar niks blijkt minder waar: Mandy kiest zeker nog voor Evert en de twee gaan zelfs trouwen. Voor de bruiloft hebben ze een strak schema opgesteld, zodat Evert tussendoor elke keer kan slapen. 

Mandy en Evert zijn onlangs getrouwd. Ben je benieuwd hoe de bruiloft was en het nu met hen gaat? Scroll naar beneden voor een update!

Veerle

Helaas houden niet alle relaties stand als één van de twee long covid krijgt: Veerle en haar vriend hebben na vier en een half jaar een punt achter hun relatie gezet. Ze waren dolgelukkig samen, tot Veerle tijdens het laatste jaar van hun relatie long covid kreeg. Onbegrip en onzekerheid kregen de overhand:

Veerle Heeft long covid en daardoor is haar relatie stukgelopen

"Het probleem ontstond vooral omdat we allebei een andere visie hadden op hoe ik om moest gaan met de ziekte en wat ik moest doen om ‘beter te worden’, om het zo te zeggen. Hij had daar hele andere ideeën over dan ik. Dat zorgde voor heel veel frictie. En dat deed ook heel veel met mij, ook fysiek. Iedereen is weleens emotioneel na een ruzie, maar ligt daarvan niet een paar dagen ziek op bed. En ik wel. Daarom konden dingen ook niet echt opgelost worden."

0

0

0

Door de problemen in haar relatie, werden de long covidklachten eigenlijk alleen maar zwaarder voor Veerle. Het ging zo niet meer. Dus ze besloot om niet samen verder te gaan:

"Op een gegeven moment besefte ik dat ik alleen maar zieker werd van die situatie. Toen heb ik de knoop doorgehakt en besloot ik om de relatie te beëindigen, zodat ik beter aan mijn herstel kon werken. Ik hoopte toen wel dat ik in die maanden erna zou herstellen en als het dan weer beter met me zou gaan, dat we het weer konden proberen. Maar dat herstel kwam eigenlijk niet."

0

0

0

Dat de relatie stuk is gelopen, heeft Veerle nog steeds veel verdriet van:

"Ik weet dat hij heel erg z’n best heeft gedaan en dat het hem heel veel deed. Maar we hebben er samen niet een goede vorm aan kunnen geven om door te gaan in die relatie. Daar hebben we allebei heel veel verdriet van gehad. Want dat is niet de insteek hoe je een relatie ingaat. Je wil gaan voor ‘in goede en in slechte tijden’, dat is de intentie geweest. Maar het leven loopt anders."

0

0

0

Veerle heeft al twee jaar lang ontzettend veel klachten door long covid en raakt van de kleinste dingen overprikkeld. Als ze door het bos wil wandelen moet ze een koptelefoon met noise canceling dragen, zodat ze niet teveel last heeft van geluiden van de vogels en de wind. Afspraken buiten de deur kan ze bijna niet aan, omdat ze daarna zo’n 3 tot 5 dagen ziek op de bank ligt. Zelfs de dingen die de meeste mensen dagelijks fluitend doen, zoals boodschappen doen of koken, kan ze niet meer. Douchen en haar haar wassen, ook dat is teveel en moet ze inplannen. Iets wat heel pijnlijk en zwaar is voor haar.

Veerle is momenteel in Amerika voor een speciale behandeling. Ben je benieuwd hoe het nu met hen gaat? Scroll naar beneden voor een update!

Dit is de update

Hoe gaat het nu met ze?

Larissa en Richard

Larissa is op dit moment in Florida, Amerika en zit in haar vijfde week van haar long covidbehandelingen, waar ze dankzij donaties uit haar omgeving naartoe kan. Ze krijgt als basis zuurstoftherapie en dat gaat haar vrij goed af. Ze heeft zelfs een beetje het idee dat het al wat doet voor haar: "Ik ben af en toe iets helderder in mijn hoofd en ik lijk prikkels wat beter te kunnen verdragen."

De verwachting is dat het binnenkort zwaarder wordt voor haar: "Er komt een punt aan dat mijn lichaam nog harder moet gaan werken om stamcellen aan te maken. Daar kan ik extra vermoeid van raken en ik verwacht dat ik binnenkort een vermoeidheidsdip ga krijgen. Maar voorlopig ben ik hier met goede moed bezig en heb ik er veel vertrouwen in dat het mij gaat helpen."

Wel mist ze haar man Richard enorm, maar die steunt haar op afstand: "We bellen bijna elke dag en het is heel fijn dat hij op afstand support kan geven."

Richard is aan het begin mee geweest naar Amerika, maar is ondertussen weer in Nederland. Helaas gaat het iets minder goed met hem: de laatste week van zijn verblijf in Amerika heeft hij een covid-infectie opgelopen en daar heeft hij nog steeds last van.

Hij is thuis flink aan het uitzieken en heeft tijd nodig om bij te komen: "Het voordeel is wel dat ik niet hoef te mantelzorgen, wat ik met liefde deed, maar de druk van het zorgen is even weg en dat scheelt mij enorm."

Ook mist hij zijn vrouw Larissa enorm, maar ze spreken elkaar heel veel: "Er is gelukkig elke dag contact. Dus ik hoor hoe het gaat en dat het er best positief uitziet allemaal. Ik hoop dat als ik haar weer zie, ze er een stuk beter aantoe is dan hoe ze was toen ik haar als laatst zag."

Mandy en Evert

Geweldig nieuws: Mandy en Evert zijn getrouwd en hebben prachtige dag gehad. Het ging zelfs beter met Evert dan verwacht. Het pasgetrouwde koppel gaat nu op huwelijksreis en genieten nog flink na van hun mooie dag.

Veerle

Ook Veerle zit in Florida, Amerika voor een long covidbehandeltraject en het gaat naar omstandigheden goed: "Ondanks dat ik nog veel van dezelfde klachten ervaar: uitputting, overprikkeling, cognitieve klachten, zit ik wel een stuk beter in mijn vel dan een paar maanden geleden. En ik ben vooral enorm dankbaar dat ik hier kan zijn." Om de dure behandeling mogelijk te maken, heeft ze veel donaties en steun gekregen van vrienden, familie en collega's.

Haar blik op de toekomst en relaties is positiever: "Ik ben single, maar een stuk blijer en opgewekter dan een paar maanden geleden. Waar ik me voorheen echt nog zorgen maakte over een toekomstige relatie, zie ik dat nu veel positiever in en denk ik dat het ook op dat vlak wel weer goed gaat komen."

Toch is Veerle nog lang niet de oude en moet ze nog veel rusten. Ze brengt nog veel tijd op bed door en heeft haar meerdere dagen gekost om het filmpje met de update te geven. Haar energie is nog ontzettend laag, maar ze houdt de goede moed erin.

Dit is de uitzending

Dit is de Kwestie (EO)

Dit is de Kwestie is elke dinsdagavond om 21.00 uur op NPO2. Kijk de aflevering 'Wat is het effect van long covid op je relatie' hieronder of hier via NPOstart.

Dit maakten we ook

• Long Covid-patiënten zien alternatieve geneeswijzen als laatste redmiddel: reden tot zorg?

  Long Covid-patiënten zien alternatieve geneeswijzen als laatste redmiddel: reden tot zorg?