Keti Koti
Kamervoorzitter Bosma had het over 'slavernijgedram': mag hij wel naar de herdenking?
18 juni 2024 · 17:45
Update: 19 juni 2024 · 11:32
In gesprek met
Carla Kabamba
Gemeenteraadslid in Amsterdam namens de Lijst Kabamba
"Je wordt niet zomaar geweerd om je mening, maar de aanwezigheid van Bosma gaat te ver."
Daan Wijnants
Gemeenteraadslid in Amsterdam namens de VVD
"Het onderscheid tussen Bosma als persoon en als Tweede Kamervoorzitter moet helder blijven."
In het kort
Kamervoorzitter Martin Bosma is niet welkom op de slavernijherdenking, als het aan een groep van 150 betrokkenen en 35 organisaties ligt. Dit omdat hij in het verleden als Kamerlid namens de PVV uitspraken heeft gedaan over het slavernijverleden die veel mensen niet oké vinden. Bosma zelf wil de herdenking op Keti Koti bijwonen – het hoort volgens hem bij zijn werk als voorzitter. Maar is dat terecht?
Wat denk jij?
Vind jij dat Martin Bosma welkom moet zijn op de slavernijherdenking?
Dit is situatie
Waarom is er zoveel ophef rond Bosma en de slavernijherdenking?
Er is veel ophef ontstaan over de aanwezigheid van Tweede Kamervoorzitter Martin Bosma bij de kranslegging tijdens de nationale herdenking van het slavernijverleden op 1 juli. Maandag riep een groep organisaties en personen de Tweede Kamer op om niet Bosma zelf, maar een vervanger te sturen.
Waarom eigenlijk? Bosma deed in zijn rol als Kamerlid van PVV verschillende uitspraken over het slavernijverleden die volgens deze mensen niet door de beugel kunnen.
PVV: excuses voor slavernijverleden moeten ingetrokken worden
Bosma sprak in zijn tijd als Kamerlid onder meer over "slavernijgedram". In het verkiezingsprogramma van de PVV staat dat de excuses voor het slavernijverleden gemaakt door de Staat en de koning ingetrokken moeten worden.
Lees hier wat uitspraken van Martin Bosma in relatie tot dit onderwerp
"Ik wil niet nog meer bewust gemaakt worden. Het slavernijgedram is al jaren aan de gang. 3FM was jarenlang een Black Lives Matter-zender. Via de NPO gaat het al jarenlang over slavernij. Het barst van de theaterstukken over de slavernij. In kranten gaat het maar door over slavernij. Eerst wordt het daaraan opgehangen en dan weer daaraan (...) Nederland weet het nu wel. Stop ermee, stop ermee, stop ermee!"
"Dit slavernijgedram zal in Nederland meer woke op de universiteiten betekenen. Het zal ook meer antiblankracisme betekenen."
"We schijnen bewust te moeten worden gemaakt. Blijkbaar deugt er iets niet aan de mening van het Nederlandse volk. Ons volk moet worden heropgevoed."
"Het Slavernijmuseum te Amsterdam wordt een antiblank haatpaleis."
NiNsee: Bosma is welkom als hij reflecteert op uitspraken
Het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee), de organisatie die de herdenking organiseert, vindt dat Bosma welkom is als hij nadenkt over zijn uitspraken en hierop 'reflecteert' en 'een gebaar' maakt. Als hij weigert dat te doen, moet hij een vervanger sturen. "Uw eerdere uitlatingen over het slavernijdossier zijn in de Nederlandse samenleving als zeer beledigend ervaren en staan haaks op de waarden van respect en gelijkwaardigheid die wij hooghouden", schrijft het NiNsee maandag in een brief aan de Kamervoorzitter.
Het NiNsee heeft Bosma zelf als voorzitter van de Tweede Kamer "traditiegetrouw" uitgenodigd voor het leggen van een krans in het Oosterpark in Amsterdam, staat in diezelfde brief. Bosma heeft die uitnodiging geaccepteerd, aldus het NiNsee. Voor het publiek is het echter 'onmogelijk' de rol van neutrale Kamervoorzitter en die van Kamerlid te scheiden, stelt het instituut.
De oproep om Bosma weg te houden bij de herdenking is ook aan de gemeente Amsterdam verstuurd. Volgens een gemeentewoordvoerder zijn het NiNsee en de Tweede Kamer aan zet.
Dit is de discussie
Bosma ondanks bezwaren naar slavernijherdenking: kan hij beter thuisblijven?
De vraag is of het wel terecht is om aan Bosma te vragen of hij een vervanger wil sturen. De Kamervoorzitter zei zelf in een eerste reactie dat hij:
"gewoon is uitgenodigd. Punt. Dus ga ik. Dat is nog steeds mijn uitgangspunt. Ik heb nog nooit meegemaakt dat een Kamervoorzitter die ergens wordt uitgenodigd eerst nog moest reflecteren."
De PVV'er benadrukte verder dat hij tijdens de samenkomst niet gaat spreken.
Onafhanklijk gemeenteraadslid in Amsterdam Carla Kabamba ondertekende de brief naar de Tweede Kamer waarin gevraagd wordt of de Tweede Kamer een vervanger kan sturen. Dit deed ze uit respect voor de personen die nazaten zijn van slaven, zegt ze in het radioprogramma Dit is de Dag (EO).
"Waarom is oneerbiedigheid naar deze mensen, door zijn aanwezigheid, belangrijker dan de herdenking alle respect te geven? Bij alle herdenkingen die wij zien hier in Nederland, wordt altijd aangegeven dat het belangrijk is niet alleen te herdenken, maar ook te kijken naar vooruitgang en het leed dat is gebeurd niet te herhalen. Nou, zijn uitspraken staan in lijn met het leed dat is gebeurd. Het gaat om een signaal over herdenkingen in het algemeen. De mensen die herdenken moeten centraal staan. Niet personen die met een bepaalde status langskomen."
Het doet er volgens haar dan niet toe dat Bosma Kamervoorzitter is en dat hij zijn uitspraken niet in die hoedanigheid heeft gedaan. Kabamba maakt de vergelijking met een Holocaustontkenner. Als die graag op de Dam een krans wil leggen tijdens de Dodenherdenking, zou het land volgens haar te klein zijn. Óók als die persoon Kamervoorzitter zou zijn.
"We willen één lijn van menselijkheid, niet met twee maten meten. (...) Er zijn eerder personen geweest met verschillende meningen, en die zijn nu ook aanwezig. De hele Tweede Kamer komt langs, er zijn mensen uit de hele gemeenteraad van Amsterdam. (...) Je wordt niet zomaar geweerd op je mening, alleen wat dit betreft gaat het te ver. (...) Eerst begrip voor de mens. Daarna denken aan politieke correctheid."
De prioriteit is het respect voor de mensen die herdenken, benadrukt Kabamba. Volgens haar geeft de gemeenschap aan: tot hier en niet verder. Daar moet volgens haar dan ook naar geluisterd worden.
"Voorzitters van de Tweede Kamer zijn al jarenlang uitgenodigd. Dit is een uitzonderlijke situatie vanwege de achtergrond van de persoon die komt. En dat moeten we niet ontkennen. Kijk, je kunt er van wegkijken en zeggen, nou laat hem maar komen. Ik ga wel in een hoekje een andere herdenking regelen. Maar wij moeten onze stem laten horen. Op onze herdenking. Je laat je niet wegpesten bij je eigen huwelijk of de begrafenis van iemand die je kent. Dus ook niet bij je eigen herdenking."
Gemeenteraadslid in Amsterdam namens de VVD, Daan Wijnants, denkt daar iets anders over. Wel wil hij graag benadrukken dat hij geenszins de uitspraken van Bosma wil goedkeuren: hij heeft er ook best begrip voor dat de organisatie van de herdenking van het slavernijverleden moeite heeft met Martin Bosma als persoon, zegt hij. Maar:
"Uiteindelijk is hij wel de democratisch gekozen voorzitter van de Tweede Kamer. Ons hoogste orgaan, ons nationale parlement. En in die hoedanigheid vertegenwoordigt hij ook het hele parlement en de hele Tweede Kamer. En in die hoedanigheid is hij ook uitgenodigd. Ik denk dat we moeten oppassen met die twee met elkaar verwarren. Dus de persoon Bosma en de functie Tweede Kamervoorzitter."
Wijnants denkt dat het misschien zelfs wel goed is als Bosma aanwezig is: misschien leert hij nog wat. Het is namelijk ook een manier om Bosma juist te confronteren met een onderdeel van onze geschiedenis, namelijk het slavernijverleden. De VVD'er waarschuwt dat we ervoor m oeten waken dat mensen zich terugtrekken in hun eigen bubbel.
"Hij kan luisteren naar alle toespraken. Hij gaat zelf niet spreken, maar hij kan wel worden toegesproken. En wellicht kan dat ook wel op enigszins dwingende toon gebeuren waardoor hij misschien nog wat meekrijgt. (...) Als we herdenkingen alleen maar met gelijkgestemden doen, wie herdenk je dan uiteindelijk? En voor wie doe je het dan? Ik denk dat het juist belangrijk is dat er ook mensen zijn die een andere mening hebben en dat die ook in dit geval gedwongen moeten luisteren naar je verhaal."
"Ik zou de organisatie willen oproepen: hou daar een stevig verhaal, en laat Martin Bosma inzien dat er zeker wel een zwarte bladzijde is rondom het slavernijverleden. Ik denk uiteindelijk dat dat effectiever is dan met alleen maar gelijkgestemden je eigen gelijk gaan beleiden. Dus ik zou het echt als een kans zien voor de organisatie."
Wat denk jij?
Ben jij anders over deze kwestie na gaan denken na het lezen van dit artikel?
- ge
gerinkhun
20 juni 2024 · 06:55
Bouterse was ook democratisch gekozen, maar is die hier ooit als president uitgenodigd?
Dit is de uitzending
Dit is de Dag (EO)
Dit hele gesprek tussen Daan Wijnants en Carla Kabamba in Dit is de Dag (EO) kun je terugluisteren als podcast:
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassen
