Moet er een landelijk verbod op houtstook komen?
4 juni 2024 · 16:00| Leestijd: 6 min
Update: 9 augustus 2024 · 16:03
In dit artikel aan het woord
"Amersfoort loopt hierin voorop en daar zijn we trots op."
"Het is heel vervelend, zeker in de herfst, als je buiten loopt met een verstikkende rook in de stad."
“Jongens, kunnen we niet wat meer van elkaar verdragen?"
"We moeten de discussie breder trekken: gaat het om de houtkachel in de woning of het strandvuur op Scheveningen?"
In het kort
De gemeente Amersfoort voert dit najaar een gedeeltelijk verbod op houtstook in. Is zo'n verbod een goed idee? Of gaat dat te ver?
Wat denk jij?
Moet het stoken van hout verboden worden?
Aantal reacties: 0
Kampvuurtjes aan banden in Amersfoort
Amersfoorters kunnen deze zomer voor het laatst zorgeloos genieten - óf zich mateloos irriteren aan - het stoken van een vuurtje. Open haarden en vuurkorven mogen in de gemeente vanaf 1 oktober 2024 namelijk niet meer branden als de Stookwijzer code oranje of rood aangeeft. Deze codes worden door het RIVM afgegeven als er een hoog risico is dat houtrook de luchtkwaliteit zwaar verslechtert. Dat is bijvoorbeeld het geval als het buiten mistig of windstil is.
Hoe populair is houtstook?
Voor veel Nederlanders is het een gewoonte: één de vijf stookt zelf (af en toe) hout. Dat blijkt uit een enquête die Vivianne Heijnen, staatssecretaris Infrastructuur en Waterstaat, heeft laten uitvoeren door bureau I&O Research. Van deze groep doet zo’n driekwart dit vooral voor de gezelligheid. Tegelijkertijd heeft een kwart van de ondervraagden regelmatig last van houtstook, en dan vooral van de geur.
De reden: houtstook is behoorlijk slecht voor onze gezondheid, al helemaal voor de 1,2 miljoen Nederlanders met luchtwegaandoeningen. Eenderde van de Nederlanders is zich niet bewust van deze schadelijke gevolgen. Daarbij zorgen als die vuurtjes jaarlijks voor nog meer fijnstof-uitstoot dan al het wegverkeer in ons land.
Dit zijn de schadelijke gevolgen van houtstook
In houtrook zit koolmonoxide, benzeen en Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen (PAK's). Die stoffen zijn kankerverwekkend, en houtstook is in Nederland verantwoordelijk voor driekwart van de uitstoot van deze stoffen.
Wetenschappelijke onderzoeken geven wisselende signalen over de schadelijkheid van houtrook voor gezonde mensen. Er zijn aanwijzingen dat blootstelling aan houtstook kan leiden tot COPD, slechtere longfunctie, longontsteking, longkanker, oorontsteking bij kinderen en een lager geboortegewicht, maar er zijn ook onderzoeken die juist geen verband vinden tussen blootstelling aan houtrook en zulke gezondheidsklachten.
Volgens het Longfonds geven van de ruim 1,2 miljoen Nederlanders met een longziekte 750.000 aan regelmatig benauwd te zijn door houtrook. “Ze zijn kortademig, krijgen astma-aanvallen, kunnen nauwelijks hun huis uit en hebben bijna geen sociaal leven meer,” zei een woordvoerder in 2022 tegen Trouw.
Het is overigens al zo dat je volgens de wet niet alles zomaar in de fik mag steken voor een kampvuurtje. Wat die regels precies zijn, lees je hieronder.
Wat zijn de landelijke regels voor het stoken van hout?
Je mag volgens de wet geen geïmpregneerd hout, bewerkt hout, snoeihout en afval verbranden. Ook mag je geen papier en karton verbranden, omdat dit voor veel rook en vliegas zorgt.
Landelijk zijn er bovendien technische bouwregels voor houtkachels. Zo worden er eisen gesteld voor de afvoer van rook en de toevoer van verbrandingslucht, zodat de luchtvervuiling naar beneden gaat. Volgens Europese regels moeten toestellen die nieuw verkocht worden voldoen aan regels op het gebied van veiligheid, uitstoot en rendement.
Ga je komende maanden een vuurtje stoken? Brandbare blokken van geperst hout (houtkrullen en houtvezels) zonder toevoegingen zijn het minst schadelijk om te branden, meldt Milieu Centraal. Goed gedroogd haardhout staat op nummer twee. Als het hout nog vochtig is, brandt het namelijk onvolledig, waardoor ook veel ongezonde stoffen vrijkomen.
Houtstook op meer plekken verbieden?
Hoe gezellig het ook is, moeten we stoppen met het branden van onze houtkacheltjes en vuurkorven? Dit is Nederland (EO) vraagt het aan voorbijgangers in Middelburg. In de uitzending laat presentator Hans van der Steeg een greep uit de straatinterviews zien:
Rik, bargast in de Middelburgse kroeg Le Penseur en longpatiënt, zou graag willen dat er ook een verbod komt in Middelburg. Daar staat tegenover dat een verbod volgens hem lastig te handhaven zou zijn:
"Ik heb astma en COPD. Het is heel vervelend, zeker in de herfst, als je buiten loopt met een verstikkende rook in de stad. Ik vind dat dat verboden moet worden, maar ik weet dat het niet verboden kán worden. Je kan niet gewoon bij mensen aankloppen van ‘Mag ik even kijken of je haard brandt?’."
Johnas van Lammeren, wethouder in Amersfoort, denkt dat het verbod in zijn gemeente wél goed gaat werken. De gemeente Amersfoort zal zeker niet abrupt bij mensen binnenvallen als ze de regels overtreden, maar met behulp van een meldpunt zullen ambtenaren wel degelijk beter kunnen ingrijpen.
"Amersfoort loopt hierin voorop en daar zijn we trots op, omdat we echt de gezondheid en ook de overlast voor onze inwoners willen beschermen."
"Als je last hebt, kun je dat melden via Melddesk Openbare Ruimtes. Dat is een website waar je van alles kan melden. Als wij een melding ontvangen, dan gaan we ernaartoe en dan gaan we met de stoker in gesprek. Van, joh, we willen dit niet meer, het is verboden. We gaan zeker niet met een breekijzer bij de voordeur staan."
Jan Bronninkreef is melkveehouder en heeft zelf een open haard in huis. Hij stookt wel eens een vuurtje. Hoewel hij begrijpt dat we meer om moeten kijken naar met mensen met luchtwegklachten, denkt hij dat een verbod wat ver gaat.
“De mensen met COPD en zware astma hebben het recht om te klagen, maar daarbuiten denk ik wel eens: jongens, kunnen we niet wat meer van elkaar verdragen? Als buren meer met elkaar overleggen? (…) Sommige mensen hangen bij overlast direct aan de telefoon, bijvoorbeeld ook bij geluidsoverlast.“
Gert Kooij van de Nederlandse Haarden- en Kachelbranche pleit in Dit is de Dag (EO) niet voor een verbod, maar vooral voor meer toezicht op het stoken van hout. Binnen stoken kan wat hem betreft namelijk prima, maar dan moet er wel beter gecontroleerd worden wat voor materiaal er wordt gebruikt.
In de radiouitzending vertelt hij dat er mede door de energiecrisis een aantal economische stokers bij is gekomen. Denk aan mensen die een houtkachel op Marktplaats hebben aangeschaft of oma's oude kacheltje van zolder hebben gehaald om te besparen op de energierekening. Het zou daarom geen verkeerd idee zijn om voor kachelgebruikers een soort 'kachel-APK' verplicht te stellen. Een kwaliteitscontrole, om te verzekeren dat houtkachels niet te veel schadelijke stoffen uitstoten.
Verder moet de discussie over het stoken van hout volgens hem veel breder worden getrokken. Kooij vindt dat houtstoken onterecht een containerbegrip is geworden.
“Het is een heel breed begrip. Er moet gedifferentieerd worden: onder houtstoken valt nu niet alleen de houtkachel in de woning, maar ook het vuurtje in de tuin en het strandvuur in Scheveningen. Als je de discussie op landelijk niveau goed wil voeren, zul je daarin onderscheid moeten maken.”
Bekijk Dit is Nederland (EO)
Meer zien? Kijk hier naar Dit is Nederland (EO), waarin presentator Hans van der Steeg in gesprek gaat met wethouder Johnas van Lammeren en livereacties van kijkers bespreekt.
Luister naar Dit is de Dag (EO)
Meer horen? Luister hier naar Dit is de Dag (EO), waarin presentator Tijs van den Brink in gesprek gaat met Rachel Heijne (GroenLinks-raadslid Utrecht) en Gert Kooij (Nederlandse Haarden- en Kachelbranche):
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenPraat mee
Zou jij blij zijn als houtstook verboden werd?
'De overheid moet mijn houtvuurtje niet verbieden'
In Dit is Nederland (EO), in ons WhatsApp-panel en op onze social media vroegen we om reacties op de stelling: 'De overheid moet mijn houtvuurtje niet verbieden'. Een greep uit de reacties lees je hieronder.
"Ik wil GEEN regels voor mijn houtkachel. Ik ben anders afhankelijk van stadsverwarming, dat is verschrikkelijk duur. Begin eerst maar met de grote houtstapels bij kerst, nieuwjaar, paasvuren. Die stoken in één avond meer dan wij met allen in heel jaar stoken."
Kun je bezuinigen op je energierekening door de houtkachel aan te zetten?
Door de hoge energieprijzen afgelopen winter zijn sommige Nederlanders meer gaan stoken. Volgens Milieu Centraal is dit echter niet per se voordeliger. “Een open haard is 12 keer zo duur als de cv-ketel, en de houtkachel 1,4 tot 1,7 keer zo duur. De prijs van hout is door de grote vraag namelijk enorm gestegen. Voor de portemonnee hoef je dus geen hout te stoken", zei een woordvoerder van Milieu Centraal eerder tegen RTV Utrecht. Volgens de stichting zou een warmtepomp veel voordeliger zijn.
"Als na twee jaar blijkt dat er in Amersfoort duidelijk minder mensen zijn met luchtwegklachten, in het hele land invoeren. Zo niet, afschaffen en het er niet meer over hebben."
"Oneens met het verbod. Ik heb zelf ook luchtwegklachten, maar als je er rekening mee houdt waar je gaat zitten kun je gewoon heerlijk genieten van een haardvuur in de tuin tot laat in de avond!!"
"Volgens mij kan men beter de paasvuren, vliegroutes en Tata Steel aanpakken. Maar dan is financieel gewin in het geding."
"Als gemeenten dit invoeren, moet de overheid niet tegelijk 130 km p/u op de snelweg invoeren en meer ruimte geven aan boeren. Het moet van twee kanten komen."
"Jij bent de baas in eigen huis!"
"Het wordt tijd dat we gaan begrijpen hoezeer een miljoen kleine acties het klimaat kunnen beïnvloeden."
Wil jij ook meepraten over actuele onderwerpen en je mening laten horen? Meld je dan aan voor het DIT-WhatsApp-panel door op het blokje hieronder te klikken. Je WhatsApp-applicatie opent dan automatisch. Stuur 'DIT AAN', en je bent aangemeld!
- Wolven wandelen door Nederlandse steden: moeten we ze neerschieten?
Wolven wandelen door Nederlandse steden: moeten we ze neerschieten?
- Kun je nog zonder schuldgevoel naar de dierentuin?
Kun je nog zonder schuldgevoel naar de dierentuin?
