Moeten vrouwen meer gaan werken?
5 januari 2024 · 13:57| Leestijd: 3 min
Update: 9 augustus 2024 · 15:58
In dit artikel aan het woord
"Meisjes zijn inmiddels hoger opgeleid dan jongens, maar de eerste baan van een jonge vrouw is altijd kleiner dan die van een jonge man."
"Zorgtaken en vrijwilligerstaken komen al op de schouders van vrouwen terecht. En tegelijkertijd hebben zij ook nog betaalde arbeid."
In het kort
Werk jij nog fulltime? Steeds meer mensen veranderen hun contract namelijk naar deeltijd, waardoor een tekort op de arbeidsmarkt ontstaat. Daarom roept minister Van Gennip vrouwen op om meer te gaan werken. Maar is het wel eerlijk dat zij die boodschap op vrouwen richt?
Wat denk jij?
Hoeveel uur wil jij werken?
Aantal reacties: 0
Kwart Nederlanders werkt parttime
Wat wilde jij vroeger worden? Als je dat aan tieners vraagt zeggen jongens meestal dat ze graag carrière willen maken. Meisjes gaan eerder voor een 'leuke baan én zorgen voor de kinderen'. Dat is ook terug te zien in de cijfers van het CBS: van de mannen werkt 86,8%, tegenover 77,1% van de vrouwen. Bovendien werken mannen gemiddeld 10 uur meer dan vrouwen.
Wat is parttime?
'Parttime' of 'fulltime' verwijst naar de hoeveelheid uren die mensen per week werken. Als je minimaal 12 uur per week werkt, maar niet meer dan 32 uur, dan werk je parttime. Dat wordt ook wel deeltijd genoemd. Vanaf 36 tot 40 uur spreken we van een fulltime of voltijd baan.
Ondertussen gaan steeds meer mensen deeltijd werken, meldt het CBS. In totaal gaat het om 4,7 miljoen Nederlanders, waarvan 3,2 miljoen vrouwen. Daardoor ontstaat er langzaam maar zeker een arbeidstekort. Om dat gat op te vullen, blies Minister Karien van Gennip de campagne 'Wil je meer werken? Laat het merken!' in het leven. Daarmee hoopt ze vrouwen die parttime werken te verleiden om meer uren te maken.
Dit is de discussie(On)betaald werk
Is het eigenlijk wel eerlijk dat deze campagne alleen op vrouwen is gericht? Vrouwen besteden namelijk wel minder tijd aan betaald werk, maar balanceren dat vaak met onbetaald werk, zoals mantelzorg of het huishouden. Dat werk is dan wel onbetaald, maar evengoed nodig om de maatschappij draaiende te houden.
Dat vindt ook Maaike van der Aar van de vakbond FNV Zorg & Welzijn. Zij vindt het oneerlijk dat juist vrouwen worden opgeroepen om meer betaald werk te doen.
"Deze campagne gaat er vanuit dat vrouwen in deeltijd betaalde arbeid doen, maar voor het overgrote gedeelte onbetaalde arbeid doen die we eigenlijk niet erkennen als arbeid. Dan gaat het over zorgtaken, mantelzorg en vrijwilligerstaken, die toch voor een groot gedeelte op de schouders van vrouwen terecht komen. 60% van die taken wordt door vrouwen gedaan. En tegelijkertijd hebben zij ook nog betaalde arbeid, waarvan we dus nu eigenlijk zeggen: ‘Ga maar anderhalve baan of twee banen naast elkaar doen.’”
Hoogleraar sociologie Tanja van der Lippe erkent dat vrouwen vaak onbetaald werk doen. Gemiddeld genomen doen mannen en vrouwen daardoor evenveel. De man werkt meer betaald en de vrouw doet meer zorgtaken. Maar vaak werken vrouwen ook minder als ze geen zorgtaken hebben.
"Ik denk dat bij bepaalde levensfases, dus als de kinderen klein zijn of als er intensieve mantelzorgtaken zijn, het echt goed is om hier mee bezig te zijn. Maar op de andere momenten is het ook zaak dat je je talenten ten gelde maakt. Meisjes zijn inmiddels hoger opgeleid dan jongens, maar de eerste baan van een jonge vrouw is altijd kleiner dan die van een jonge man. Ook al zijn er nog geen kinderen.”
Van der Aar is het ermee eens dat je jouw talenten moet benutten. Maar die onbenutte talenten liggen niet alleen bij vrouwen, vindt ze.
"Als mensen hun talenten willen benutten, en vrouwen kiezen daar zelf voor, dan ligt niks daar in de weg natuurlijk. Het gaat meer over de toon van deze campagne. Die klinkt als ouderwets pleisterplakken. We richten ons op vrouwen. Alsof zij niet al fulltime werken, betaald dan wel onbetaald."
"En moeten we niet kijken naar een bredere discussie over onbenut arbeidspotentieel? Want er zijn ook mannen die niet fulltime werken."
Toch vindt Hoogleraar Van der Lippe het juist logisch dat er eerst naar vrouwen wordt gekeken. Zij zijn het startpunt van de campagne, maar het ministerie doelt volgens haar op een grote normatieve verandering in de maatschappij: de traditionele rolverdeling dat mannen fulltime werken en vrouwen vaker voor de kinderen zorgen.
"Dat is die hardnekkige sociale norm. Die onzichtbare drempel. Mensen zeggen ‘dit wil ik’ [tegen een traditionele rolverdeling, red.], maar daar word je mee opgevoed. (...) Tijdens grote arbeidsmarkttekorten is het zaak om goed naar deze socialisatie te kijken. Je ziet wel verandering, want hoogopgeleide jonge vrouwen werken steeds vaker betaald, omdat zij ook hun talenten willen benutten."
Praat mee
- De opkomst van de 'tradwife': is de traditionele vrouw weer het toekomstbeeld?
De opkomst van de 'tradwife': is de traditionele vrouw weer het toekomstbeeld?
- Loonkloof groeit: ‘Doorbreek als vrouw het taboe en vraag je mannelijke collega wat hij verdient’
Loonkloof groeit: ‘Doorbreek als vrouw het taboe en vraag je mannelijke collega wat hij verdient’
Luister onze podcast
Ben je benieuwd naar het hele gesprek in Dit is de Dag (EO)? Luister hieronder naar de podcast, waarin presentator Tijs van den Brink in gesprek gaat met Tanja van der Lippe (hoogleraar sociologie aan de Universiteit Utrecht) en Maaike van der Aar (FNV Zorg & Welzijn).
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Dit artikel hoort bij het programma
Dit is de dag