Inloggen bij dit

Praat je mee? Als je bent ingelogd, kun je reacties plaatsen en gesprekken volgen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Social media verbod tot 15 jaar kinderen.
© Pexels

Social media-verbod voor kinderen? 'Kinderbrein loopt nu on­ge­loof­lij­ke risico's'

18 december 2024 · 14:31| Leestijd: 4 min

Update: 19 december 2024 · 15:10

In dit artikel aan het woord

Lotje Beek
Lotje BeekBits of Freedom
"Een leeftijdsgrens is niet de oplossing, je moet social media veranderen."
Esther van Fenema
Esther van FenemaPyschiater
"We zijn al te laat, we moeten nu stappen zetten."

In het kort

Kinderen zijn iedere dag heel wat tijd kwijt aan TikTok, Instagram en Snapchat. Dat vindt D66 schadelijk voor hun mentale gezondheid en daarom wil de partij dat het kabinet een minimumleeftijd invoert van vijftien jaar voor social media. Gaat dat werken?

Samenvatting van DIT artikel

D66 wil een social media-verbod voor kinderen onder 15 jaar, geïnspireerd door leeftijdsgrenzen in andere landen. Dit moet de verslavende impact van social media tegengaan en kinderen beschermen. Kamerlid Hanneke van der Werf benadrukt dat samenwerking binnen Europa nodig is om techbedrijven effectief aan te pakken.

Psychiater Esther van Fenema steunt een social media-leeftijdsgrens vanwege de schadelijke effecten op kinderbreinen. Lotje Beek van Bits of Freedom pleit echter voor regulering van verslavende functies zonder privacy in te perken. Van Fenema vindt directe actie nodig, terwijl Beek vreest dat een leeftijdsgrens slechts een tijdelijke oplossing biedt.

Wat denk jij?

Lijkt een leeftijdsgrens voor social media jou een goed idee?

Dit is de situatie

D66 wil leeftijdsgrens voor social media

"We zien dat techreuzen de gezondheid van kinderen heel erg schaden doordat sociale media zo verslavend zijn ontworpen", zegt D66-Kamerlid Hanneke van der Werf. Daar wil D66 dus iets aan doen door middel van een social media-verbod voor kinderen tot vijftien jaar.

Waarom kunnen social media schadelijk zijn voor kinderen?
  • Een onrustig gevoel door sociale druk, sociale controle en FOMO (fear of missing out)
  • Zorgen maken over (negatieve) reacties en de sociale status op social media
  • Problematisch socialmediagebruik is gerelateerd aan lagere levenstevredenheid, slechter slapen, slechtere schoolprestaties en pijn in pols, duim en nek
  • Structureel online pesten, bijna 2% van middelbare scholieren geeft aan hier slachtoffer van te zijn

Bron: TeamAlert

Het is niet een heel origineel idee van D66: veel andere westerse landen stelden al een leeftijdsgrens in voor social media of denken erover na. In Australië mogen jongeren onder de zestien straks niet meer op social media. In Noorwegen wil de regering dat je pas vanaf je vijftiende op social media kan. De minister van Volksgezondheid in Ierland pleit voor een social media-verbod voor jongeren onder de zestien. Deskundigen in Frankrijk adviseerden aan president Emmanuel Macron om een leeftijdsgrens van vijftien jaar aan te houden. De Deense premier Mette Frederiksen wil dezelfde leeftijd als grens invoeren in de hele Europese Unie.

Wil je meer weten over de gevolgen van social media voor kinderen? Lees dit artikel:

Omdat andere Europese landen pleiten voor een leeftijdsgrens van vijftien jaar, kiest D66 ook voor deze leeftijd, zegt Kamerlid Van der Werf. "We willen dit graag Europees gaan regelen. Want samen met andere landen kunnen we grote techbedrijven effectief aanpakken."

Dit is de discussie

Moet er een leeftijdsgrens komen voor social media?

Het voorstel van D66 om een minimumleeftijd voor social media in de wet te zetten, vindt psychiater Esther van Fenema 'fantastisch'. Ze is heel blij dat er eindelijk stappen worden ondernomen, zegt ze in Dit is de Dag (EO). Want social media zijn heel verslavend.

Esther van Fenema
Esther van FenemaPsychiater

"Kinderbreinen zijn nog niet volgroeid, dus die zijn extra gevoelig voor de verslavende werking van social media. Social media zijn erop gericht om kinderen verslaafd te maken, überhaupt mensen verslaafd te maken. Het is tragisch dat we de aandacht van onze kinderen verkopen aan de hoogste bieder. Dat moet echt stoppen."

"Ik denk dat we eigenlijk al te laat zijn met stappen zetten. Je kan het vergelijken met de risico's van tabak. We hebben heel lang achter de feiten aangehobbeld en we kunnen ons niet meer voorstellen hoe we we daar vroeger mee omgingen. Hetzelfde geldt voor social media. We zijn gewoon te laat."

Social media zijn inderdaad verslavend en 'heel giftig', maar een leeftijdsgrens is niet de oplossing volgens Lotje Beek van Bits of Freedom.

Lotje Beek
Lotje BeekBits of Freedom

"Het lijkt mij slimmer om in te zetten op regulering van social media om ze minder verslavend en giftig te maken. Waardoor kinderen nog steeds kunnen genieten van de mooie kanten van social media. Ik denk dat we het probleem uitstellen. Die verslavende werking geldt ook voor iedereen boven de vijftien. En dan word je vanaf je vijftiende opeens in het diepe gegooid en raak je alsnog verslaafd aan social media."

"Als we een leeftijdsgrens invoeren gaan we er eigenlijk mee akkoord dat social media nou eenmaal giftig zijn en dat we daar niks aan kunnen doen. De Europese Unie en ook de Nederlandse regering kunnen gewoon ingrijpen. Verbied bijvoorbeeld dat je eindeloos kan blijven scrollen. Of zorg dat je kan kiezen of je reels wel of niet wil zien."

Dat Beek wil wachten op wet- en regelgeving van de Europese Unie vindt Van Fenema 'onvoorstelbaar'.

Esther van Fenema
Esther van FenemaPsychiater

"Je stelt kinderen eigenlijk bloot aan iets wat zo verslavend is dat je het kan vergelijken met cocaïne. Techbedrijven prikkelen en manipuleren datzelfde beloningssysteem in het brein. Ik ben het met mevrouw Beek eens dat verslavende elementen van algoritmes ook voor volwassenen heel slecht zijn en dat die met wetten aangepakt moeten worden. Maar dat duurt mij veel te lang: het kinderbrein loopt nu gewoon ongelooflijke risico's."

Hoe zit het met de privacy?

Een leeftijdsgrens heeft ook gevolgen voor de privacy van kinderen, stelt Beek.

Lotje Beek
Lotje BeekBits of Freedom

"Als het sociale medium aan je gaat vragen: ben je onder of boven de vijftien? Dan kan je dat heel makkelijk manipuleren. Dat betekent dat je op een betrouwbare manier je leeftijd moet gaan verifiëren via bijvoorbeeld je identiteitsbewijs. En daar zit voor ons een te grote impact op de privacy voor de voordelen die dit heeft."

Van Fenema kan niet begrijpen dat Beek privacy belangrijker vindt dan de de mentale gezondheid van kinderen. We zeggen volgens haar ook niet: "We laten cocaïnedealers niet de leeftijd van onze kinderen verifiëren, want dat gaat ten koste van hun privacy."

Het een is volgens Beek niet belangrijker dan het andere.

"De privacy en mentale gezondheid van onze kinderen zijn superbelangrijk. Maar ik denk dat we in moeten zetten op de regulering van social media en niet op de regeling van zo'n leeftijdsgrens. Dan slaan we twee vliegen in één klap. Namelijk: geen inperking van de privacy en geen verslaafde kinderen. En bovendien ook geen verslaafde volwassenen."

Praat mee

Met welke voorstellen ben jij het eens?

Inloggen bij eo

Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Meer weten?

Luister Dit is de Dag terug als podcast

In Dit is de Dag (EO) gaat Jan Willem Wesselink verder over dit onderwerp in gesprek met Lotje Beek (Bits of Freedom) en Esther van Fenema (pyschiater). Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

Dit maakten we ook
Dit is de dag
Dit is de dag

Dit artikel hoort bij het programma

Dit is de dag

Meest gelezen

Lees ook