Thomas (24) is trans en christen: 'Ik leef nu, in plaats van dat ik overleef'

• Waarom Dit is de Kwestie een uitzending maakt over de wachtlijsten in de transgenderzorg

  Waarom Dit is de Kwestie een uitzending maakt over de wachtlijsten in de transgenderzorg

Het begin van Thomas' transitie is in 2022 vastgelegd in de EO-serie Ken je mij? Hij kan op dat moment niet wachten om te starten met het traject.

Nu, een paar jaar later, spreken we hem opnieuw. Hoe gaat het met hem? Wat is er veranderd? En hoe kijkt hij terug op die periode? 'Mensen nemen mijn identiteit als jongen nu echt serieus, en dat is zó bevrijdend. Ik had nooit en te nimmer verwacht dat een label als jongen of meisje ook leuk zou kunnen zijn.'

Dit vertelde Thomas in de documentaire

Een jaar voor de opnames van Ken je mij? heeft Thomas zijn ouders vertelt dat hij transgender is. Hoewel het voor hen als een verrassing kwam, was Thomas al jarenlang bezig met zijn genderidentiteit. Hij heeft zich nooit een meisje gevoeld en bij het terugzien van jeugdfoto’s had hij het gevoel alsof het een leven van iemand anders was. Online durfde hij voor het eerst te experimenteren met het idee om een jongen te zijn, bijvoorbeeld in gesprekken met internetvrienden.

In de aflevering is te zien hoe Thomas zich thuisvoelt bij zijn vrienden en zijn vriend Aiden, maar ook hoe hij worstelt in zijn dagelijks leven en hoe spannend het is om bijvoorbeeld in badkleding naar het strand te gaan. Hij vertelt over hoe hij is opgegroeid binnen de kerk en hoe hij zich daar niet begrepen heeft gevoeld. Hij wil graag met lotgenoten uit de kerk in contact komen en organiseert een gespreksavond in de kerk.

Verschillende behandelingen

Sinds anderhalf jaar krijgt Thomas het hormoon testosteron, wat hem mannelijke kenmerken heeft gegeven zoals een lagere stem. Een half jaar geleden heeft hij een mastectomie ondergaan. Dat houdt in dat zijn borsten zijn verwijderd.

Niet alle transmannen kiezen voor een medisch traject, of kiezen voor een enkele operatie. Thomas staat op dit moment nog wachtlijst voor een hysterectomie, het verwijderen van de baarmoeder. "Ik kreeg last van krampen, die mij doen denken aan menstruatiekrampen," vertelt hij. "Daardoor kreeg ik meer last van genderdysforie."

Het zijn ingrijpende operaties, maar voor Thomas voelt het vooral als een opluchting. "Voor mijn mentale gezondheid is het echt heel erg fijn. Ik heb nog steeds wel lichamelijke onzekerheden, maar dat is niets in vergelijking met hoe enorm negatief de impact was van de genderdysforie die ik ervaarde."

Tijdens de operatie wordt de baarmoeder verwijderd, maar één of twee eierstokken blijven zitten. Niet omdat Thomas daar lichamelijk iets mee wil, maar uit voorzorg. "Ik zal mijn leven lang testosteron moeten gebruiken", legt hij uit. "Maar als ik ooit geen toegang meer heb tot testosteron, dan kan mijn lichaam nog zelf oestrogeen aanmaken door mijn eierstokken." Als Thomas namelijk geen hormonen kan slikken of aanmaken, brengt dat gezondheidsrisico's met zich mee.

Thomas noemt het behouden van zijn eierstokken "een soort verzekering tegen de staat van de wereld". De afgelopen jaren heeft hij gezien hoe snel het publieke debat over transgenderzorg kan verharden. Hij verwijst naar Amerika. Transpersonen mogen daar niet meer dienen in het leger, de 'X' als aanduiding van gender in een paspoort is verboden en transvrouwen mogen niet met vrouwen sporten. Ook de medische zorg voor transpersonen is niet meer vanzelfsprekend. "Daar is een soort heksenjacht gaande op transpersonen en ik weet dat een aantal rechtse partijen in Nederland eenzelfde soort gedachtengoed aanhangen", licht hij toe. "Daarnaast maak ik me zorgen over de gevolgen van klimaatverandering. Het is in mijn ogen niet onrealistisch dat het zorgsysteem er een keer uitligt."

Thomas

"Ik was laatst in Brussel bij een concert en iemand noemde me daar 'monsieur'. Zoiets kleins, maar ik werd er zó blij van."

Meer vrijheid dan ooit

Ondanks dat Thomas zich zorgen maakt over transrechten wereldwijd, ervaart hij in zijn eigen leven meer vrijheid dan ooit. Thomas vertelt trots over hoe het voelt om nu als man door het leven te gaan: "Het is eigenlijk alsof ik de eerste stappen zet in het gewone leven, in plaats van overleven", vertelt hij. "Ik was laatst in Brussel bij een concert en iemand noemde me daar monsieur. In Nederland was ik al gewend om meneer genoemd te worden, maar in het frans werd ik er toch door verrast. Zoiets kleins, maar ik werd er zó blij van. Dat had ik nooit verwacht." Ook op straat voelt hij zich veiliger dan vroeger. En waar hij voorheen zijn bovenlichaam het liefst verborg, laat hij het nu juist graag zien: "Ik voel me vrij, ondanks dat mijn borst er anders uitziet door de littekens. Mensen zien me gewoon als man. Soms vertel ik pas later dat ik trans ben en dan zijn ze verbaasd."

Ook in zijn geloof heeft Thomas meer ruimte gevonden om zichzelf te zijn. "Ik denk dat mensen van mijn leeftijd als laatste generatie het taboe binnen de kerk hebben ervaren. Nu kan de kerk er niet meer omheen." Hij heeft nog geen geloofsgemeenschap gevonden waar hij zich bij aan wil sluiten. “Voor mij draait het geloof om radicale liefde. Jezus had liefde voor iedereen", zegt hij. "Daar kunnen we als christenen veel van leren."

Het grootste verschil met vroeger is misschien wel dat genderdysforie niet meer zijn dagelijks leven beheerst. "Ik word niet meer elke dag op een negatieve manier geconfronteerd met mijn lichaam. Ik kan gewoon zijn wie ik ben. En dat is zo’n opluchting."

Bekijk hier de aflevering van 'Ken je mij?'

Dit maakten we ook

• Gender, transgender, non-binair: wat zegt de Bijbel hierover?

  Gender, transgender, non-binair: wat zegt de Bijbel hierover?