"Tieners moeten wel geholpen worden om de balans te houden."
Marina van der WalPedagoog en puber-expert
"Ik denk vooral: jongens, jongens, hoe zit het met sport?"
Linde17 jaar, werkt als oppas
"Als de kinderen slapen, kan ik lekker huiswerk doen."
In het kort
15- en 16-jarigen hebben steeds vaker een bijbaan, blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Is al dat oppassen, vakkenvullen en afwassen na school niet wat te veel van het goede?
Wat denk jij?
Had jij als tiener een bijbaan?
Dit is de situatie
CBS: Tieners werken meer
Tijd is geld, ook voor Gen Z'ers: tegenwoordig verdienen steeds meer tieners na schooltijd een extra zakcentje. Volgens het CBS had bijna 64% van de 15- en 16-jarigen in 2023 een bijbaan, terwijl dat in 2021 nog 56% was.
Gemiddeld besteden de tieners zo'n negen uur per week aan hun werk. Bijna eenderde van hen is vakkenvuller, maar ze gaan ook regelmatig aan de slag als keukenhulp, medewerker in de bediening, verkoopmedewerker of als caissière.
"Je kunt je afvragen hoe wenselijk dat is", stelt Tanja Traag, hoofdsocioloog bij het CBS, in De Telegraaf. Er is natuurlijk veel werkgelegenheid, maar is het wel goed voor tieners om op jonge leeftijd al zoveel te werken?
In Geld of je Leven (EO) licht Tanja Traag toe waarom ze bezorgd is om de nieuwe CBS-cijfers. Het is goed om werkervaring op te doen en om eigen geld te verdienen, stelt Traag, maar jongeren hebben zónder baan ook al veel op hun bord:
Tanja Traag
Hoofdsocioloog bij het CBS
"Negen uur is meer dan een volledige werkdag. School wordt door de wet al gezien als een volledige dagbesteding, als een fulltime baan. Daar komt die 9 uur, meer dan één dag werken, dan dus nog bij. Dat klinkt mij wel in de oren als heel veel voor een kind van 15 à 16 jaar, die ook nog allerlei andere dingen moet doen."
"Als we naar onze cijfers kijken zien we dat jongeren van veel kanten druk ervaren. Van hun ouders, maatschappij, school, vrienden… En 5% van de 12- tot 18-jarige zegt dat ze nu al druk voelen vanuit hun werkgever en collega's. Het is leuk om geld te verdienen en skills te leren, maar als werken een extra bron van druk wordt, vraag ik me af of dat wel verstandig is."
Marina van der Wal, pedagoog en puber-expert, snapt de zorgen van Traag. Toch ziet het als een positieve ontwikkeling dat jongeren meer werken - mits ze genoeg tijd overhouden voor sportactiviteiten.
000
scherm sluiten
000
Marina van der Wal
Pedagoog en puber-expert
"Dat ze druk ervaren zie ik ook, maar dat doen ze vaak ook op eigen initiatief. Een deel van de druk komt via social media, bijvoorbeeld. Social media zijn aan de ene kant natuurlijk leuk is en inspirerend, maar er zijn kanttekeningen. Ik denk dat daar veel te winnen is, dat ze leren om slim keuzes te maken. Werk kan daar wellicht ook bij helpen."
000
000
scherm sluiten
000
"Maar die negen uur… Ik denk vooral, jongens, jongens, hoe zit het met sport? Sport is belangrijk voor hun fysieke ontwikkeling, maar ook voor hun psychosociale ontwikkeling. Op werk maken ze natuurlijk wel vrienden, maar sport is ook belangrijk."
000
Linde is 17 jaar en werkt als oppas. Zij stelt dat het sporten, school en een bijbaan voor haar best goed te combineren zijn.
000
scherm sluiten
000
Linde
17 jaar, werkt als oppas
"Ik pas heel veel zaterdagen in de avond op. Sport is overdag, dus daar heb ik geen probleem mee. (...) En als de kinderen slapen, kan ik lekker huiswerk doen."
000
Toch denkt Traag dat we een oogje in het zeil moeten houden.
000
scherm sluiten
000
Tanja Traag
"Tieners moeten wel geholpen worden om de balans te houden. Ze hebben nog heel veel jaren voor de boeg waarin ze mee moeten doen aan die rat race, dat alles maar moet lukken. Vrienden, het werk, sport, noem het maar op. Dit is een fase waarin er misschien wel erg veel ingepropt zit."
000
Dit is het debat
Beluister de uitzending
Wil je meer weten over dit onderwerp? Luister de uitzending van het radioprogramma Geld of je Leven (EO) hier terug.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.