Komt de traditionele, krachtige alfaman weer helemaal terug?
20 december 2023 · 10:00| Leestijd: 6 min
Update: 9 augustus 2024 · 15:59
In dit artikel aan het woord
"We hebben allemaal een bepaald mannelijk instinct in ons, dat moeten we gaan voeden."
"Hoe meer we als man en vrouw op elkaar gaan lijken, hoe meer de kracht van de verschillen vervalt."
"Mannelijkheid is nooit echt helemaal helder geweest. Er zijn altijd al twijfels en zorgen geweest."
"Waarom zouden we daadkracht mannelijk noemen en zorgzaamheid vrouwelijk?"
In het kort
De man is de jager en beschermt zijn gezin, terwijl de vrouw zorgt voor de kinderen. Het is de traditionele rolverdeling zoals we die eeuwenlang omarmden, maar die in de moderne samenleving zo goed als verdwenen is. Of toch niet en maakt de 'tradman' een comeback?
Wat denk jij?
In onze samenleving is het makkelijker om een man te zijn dan om een vrouw te zijn
Aantal reacties: 0
Traditionele rolverdeling ver te zoeken
Je kent vast dat beeld wel van mannen uit vroegere tijden. De tijd waarin van mannen verwacht werd dat ze stoer, dominant en de kostwinners waren, terwijl vrouwen meer thuis bleven om voor het gezin te zorgen.
Vandaag de dag lijken deze ideeën over de man als 'alfaman' helemaal vervaagd. Verschillende ideeën over mannelijkheid en vrouwelijkheid worden steeds meer geaccepteerd. Sommige mannen voelen zich fijn bij het tonen van hun emotionele kant, terwijl vrouwen zich ook steeds meer richten op een maatschappelijke carrière, iets wat tientallen jaren geleden bijna niet denkbaar was.
Wat betekent alfa?
Alfa is het sterkste en belangrijkste dier in een groep. Het leidt, beschermt en heeft veel macht. Alfa's hebben vaak de meeste controle over eten, plekken om te rusten en het gedrag van de andere dieren in hun groep. Ze laten vaak hun kracht en dominantie zien om hun positie te behouden. Het is als de baas van een team, waarbij de andere dieren of leden van de groep naar de alfa kijken voor leiding en bescherming. (Bron: Encyclopedisch woordenboek van de psychologie)
Die verandering begon in de vorige eeuw, toen vrouwen meer kansen kregen op school en in hun werk. Ze kregen bijvoorbeeld banen die vroeger vooral door mannen werden gedaan. Ook veranderden wetten die zorgden voor gelijke rechten en kansen voor mannen en vrouwen.
Tegenwoordig zien we dat steeds meer mannen en vrouwen samen beslissingen nemen in het huishouden en in hun carrières. Hoewel er nog steeds verschillen zijn in verwachtingen, hebben mannen en vrouwen nu meer keuzes en vrijheden om te beslissen hoe ze hun leven willen leiden.
Tradman en tradwife: traditionele mannen en vrouwen
Niet iedereen is blij met deze veranderingen, sommige mensen verlangen naar de traditionele genderrollen van 'vroeger'. Vooral binnen het gezin: ze willen dat mannen voor het geld zorgen en vrouwen voor het huishouden en de kinderen. Op sociale media is er een kleine trend gaande waar vooral vrouwen content over maken. Ze noemen zichzelf tradwife, een afkorting voor traditional wife. Als mannelijke tegenhanger zou je dan een tradman kunnen zijn, een traditionele man.
- Traditional wives baseren hun ideeën op de Bijbel. Is dat terecht?
Traditional wives baseren hun ideeën op de Bijbel. Is dat terecht?
Waar is de mannelijkheid gebleven?
Maar de laatste jaren klinkt er ook een ander geluid. Inmiddels zijn er namelijk steeds meer mensen die zich verzetten tegen deze verandering. Ze willen dat mannen hun typisch mannelijke eigenschappen weer gaan ontwikkelen, zoals daadkracht, zelfvertrouwen en leiderschap.
Uit onderzoek blijkt dat van de tien Nederlandse mannen van 18 tot en met 35 jaar er gemiddeld zes vinden dat de mannelijkheid in onze maatschappij onder druk staat. Ongeveer de helft van de mannen in deze leeftijd is zelfs van mening dat de maatschappij de laatste jaren vervrouwelijkt is, waardoor mannen zichzelf niet meer kunnen zijn.
Deelnemers aan de enquête kregen ook enkele stellingen voorgelegd over grensoverschrijdend gedrag. De helft van de ondervraagden geeft aan bang te zijn onterecht beschuldigd te worden van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Ze geven vrouwen daarom minder complimenten. Acht op de tien mannen vinden dat mensen tegenwoordig veel te snel beschuldigd worden van discriminatie of racisme.
Ten slotte kregen de mannen de vraag wat ze nou eigenlijk verstaan onder mannelijkheid. Een gezin onderhouden was daarop met 59% het meest gegeven antwoord. Ook fysiek sterk zijn (47%) en de leiding nemen bij belangrijke beslissingen (45%) werden veel genoemd, net als het kunnen uiten van emoties (41%) en technisch vaardig zijn (34%).
Over het onderzoek
DIT, het journalistieke platform van de EO, onderzocht samen met DataIM hoe Nederlandse mannen in de leeftijd van 18 tot en met 35 jaar denken over mannelijkheid. Aan het onderzoek deden 1050 mannen mee.
Staat mannelijkheid onder druk?
Mannenbewegingen, die op zoek gaan naar echte mannelijkheid, schieten als paddenstoelen uit de grond. Wat is de gedachte achter de comeback, waar de traditionele krachtige alfaman mee bezig lijkt? Staat de mannelijkheid in onze samenleving dan echt onder druk?
Volgens Joel Longayroux, oprichter en geestelijk vader van United Brotherhood, wel. Veel mannen missen volgens hem tegenwoordig de uitdaging. Hun leven is heel comfortabel, het riedeltje gaat maar door en dat creëert zwakte, zegt Longayroux in Dit is de Kwestie (EO). Daarom organiseert zijn club sessies waarbij mannen door broederschap en samen door het vuur gaan, weer hun echte 'man zijn' kunnen ontdekken.
"Broederschap is een stukje verbinding onder mannen. De geestelijke gesteldheid van de man gaat flink achteruit. Juist door deze uitdaging aan te gaan en de oefeningen met elkaar te doen, zorgt voor echte verbinding met elkaar. Want in de maatschappij hebben we allemaal rolletjes. Die proberen wij af te pellen."
"Ik geloof dat traditionele rollen heel goed kunnen werken. Ik denk dat een sterke maatschappij gebouwd is op de kracht van de huwelijken: het verbond tussen man en vrouw. Het gezin zou altijd boven status en materieel gewin moeten staan. Als een vrouw constant alles moet initiëren, hoeveel ruimte en tijd is er dan voor de vrouw om in haar zachtheid te zakken? In haar kwetsbaarheid te zijn? Dat zijn vrouwelijke aspecten die een vrouw veel beter afgaan dan een man. Hoe meer we als man en vrouw op elkaar gaan lijken, hoe meer de kracht van de verschillen vervalt."
De crisis van mannelijkheid is niet nieuw, volgens Hoogleraar Europese Cultuur, Josephine Hoegaerts. Zij zegt dat twijfels over mannelijkheid heel ver terug te trekken zijn.
"Mannelijkheid is nooit helder geweest. Mensen hebben er altijd over getwijfeld en zich er zorgen over gemaakt. Dat was al zo in de tijd van de Grieken en ook in de Middeleeuwen. Toen maakten mannen zich ook zorgen of ze hun rol wel goed invulden. 'Ik doe iets anders dan mijn vader, is dat een probleem?' We hebben soms het idee dat mannelijkheid is wat het is: het bestaat gewoon. Maar ideeën over mannelijkheid ontstaan eigenlijk altijd in gemeenschap."
Ook nu denken dus steeds meer mensen dat mannelijkheid onder druk staat. Veel jonge mannen struinen het internet af, op zoek naar wat mannelijkheid nou eigenlijk is. Video's van bijvoorbeeld Andrew Tate en Jordan Peterson worden miljoenen keren bekeken. Ook in Nederland zijn er steeds meer coaches die tips geven over hoe je man moet zijn. Een van hen is holistisch coach Nick Alper. Hij vindt dat een man zich niet moet laten leiden door emoties. De visie van de man moet op de eerste plek staan, omdat dat het beste is voor zijn gezin, vindt Alper.
"Een vrouw is niet capabel om een man te beschermen. Omdat ze zwak is. Dus is de man de persoon die de taak op zich neemt om voor veiligheid te zorgen. Een man is een jager, die gaat naar buiten. Als een vrouw geld verdient denkt ze dat ze onafhankelijk is. Maar als een man geld verdient, denkt hij: ik kan eindelijk voor m'n gezin zorgen. We hebben allemaal een bepaald mannelijk instinct in ons, dat moeten we gaan voeden."
De man als jager die weer zijn dominantie moet laten zien? Activist en feminist Jens van Tricht vindt deze clichés hopeloos ouderwets. Mannelijkheid is volgens hem een constructie, niet meer dan een idee. Hij ziet het als normen die vaak worden opgelegd aan jongens en mannen. Van Tricht wijst naar onderzoeken die laten zien dat dat mannen onderling en vrouwen onderling veel meer van elkaar verschillen. En dat vrouwen als groep dus niet zo veel van mannen als groep verschillen.
"Uit onderzoek blijkt dat mannen net zo goed voor kinderen kunnen zorgen. En vrouwen zijn evengoed daadkrachtig. Dus waarom zouden we daadkracht mannelijk noemen en zorgzaamheid vrouwelijk? Ik denk dat we het nu doen, omdat we het zo geleerd hebben. Omdat we het makkelijk vinden en denken dat het zo hoort. En je wordt gestraft als je er niet aan voldoet. Als je als jongen of man je niet mannelijk genoeg gedraagt of voordoet, word je gezien en behandeld als mietje."
Dit is de Kwestie
Benieuwd naar de tv-uitzending van over dit onderwerp? Kijk dan hieronder naar Dit is de Kwestie (EO). En wil je meer afleveringen van Dit is de Kwestie zien? Ga dan naar NPO Start.
- Doe de test! Zijn jouw opvattingen over de man traditioneel?
Doe de test! Zijn jouw opvattingen over de man traditioneel?
Praat mee
Ben jij ooit benadeeld vanwege je mannelijkheid / vrouwelijkheid?
- De opkomst van de 'tradwife': is de traditionele vrouw weer het toekomstbeeld?
De opkomst van de 'tradwife': is de traditionele vrouw weer het toekomstbeeld?
- Mannen worden steeds later vader: ‘Ben je met opa op pad?’
Mannen worden steeds later vader: ‘Ben je met opa op pad?’
