Veelgestelde vraag beantwoord: Waarom Sytze (9) in Dit is de Kwestie herkenbaar in beeld is bij ons verhaal over gezinshuizen

Gezinshuizen in Nederland: groei, maar weinig actuele cijfers

Vorig jaar woonden er bijna 20.000 kinderen voor kortere of langere tijd bij een pleeggezin. Daarvan wonen er een paar duizend in een gezinshuis. Actuele cijfers zijn er niet. Volgens een schatting van het NJI uit 2020 woonden er toen 3.678 kinderen in een gezinshuis. Het aantal gezinshuizen werd geschat op 979. Dit aantal ligt in de tussentijd waarschijnlijk een stuk hoger. Steeds meer kinderen wonen in een gezinshuis en er komen steeds meer gezinshuizen bij. Tussen 2012 en 2022 is het aantal gezinshuizen verdubbeld.

Voor kinderen in een gezinshuis is een gewoon pleeggezin vaak geen optie. Vaak hebben ze al veel meegemaakt en is er intensieve zorg nodig. Zo kan er sprake zijn van complexe gedragsproblemen, trauma's of een verstandelijke beperking. Zij hebben meer nodig dan pleegouders kunnen bieden. Zonder het gezinshuis zouden ze in een instelling moeten wonen.

Helaas is er een groot tekort aan gezinshuizen. Dit zorgt voor een lastig dilemma. Veel kinderen passen door hun trauma of problematiek niet in de pleegzorg. Maar ze horen ook niet thuis in de gesloten jeugdzorg, omdat ze juist baat hebben bij de warmte en aandacht binnen een gezin. Daardoor dreigen de kinderen tussen wal en schip te vallen.

• Janneke zorgt in gezinshuis voor uithuisgeplaatste jongeren: 'Het is moeilijk om te zien dat een kind niet altijd liefde kan ontvangen'

  Janneke zorgt in gezinshuis voor uithuisgeplaatste jongeren: 'Het is moeilijk om te zien dat een kind niet altijd liefde kan ontvangen'

Waarom we dit verhaal maken en wat we ermee willen laten zien

Met deze uitzending van Dit is de Kwestie willen we inzicht geven in dit dilemma. Daarnaast belichten we de problematiek van de kinderen die in de gezinshuizen wonen en hoe het is om gezinshuisouder te zijn. Als DIT vinden wij het belangrijk om het verhaal over gezinshuizen te vertellen, want een tekort aan dit soort plekken heeft grote gevolgen. Met deze uitzending dragen we bij aan een maatschappelijk debat over dit onderbelichte probleem. 

Het verhaal van Sytze (9): opgroeien in een gezinshuis

In de tv-uitzending en op YouTube vertellen we het verhaal van Sytze (9 jaar oud). Hij heeft een moeilijke start gehad: Sytze is drugsverslaafd geboren en heeft daar ook hersenschade aan overgehouden. Zo heeft hij een taalontwikkelingsstoornis. Omdat Sytzes ouders niet voor hem kunnen zorgen woont hij bij Janneke en Benjamin in een gezinshuis. Sytze voelt zich er erg thuis: 'Als ik niet in een gezinshuis woonde, zou ik denk ik bij niemand wonen. Ik zie Janneke en Benjamin als papa en mama, want ik woon hier sinds mijn geboorte zowat al.' 

Onze afweging: overleg, toestemming en betrokken instanties

Op sociale media krijgen we veel vragen over waarom we Sytze niet onherkenbaar in beeld hebben gebracht in onze verhalen over gezinshuizen. Allereerst hebben we alles in goed overleg met Sytze zelf, en met Janneke en Benjamin overlegd. Zij hebben het ouderlijk gezag. Verder hebben alle betrokken instanties, namelijk Jeugdhulp Friesland en alle gezaghebbende van alle kinderen meegekeken en toestemming gegeven. Bovendien heeft Sytze zelf altijd ruimte gevraagd om te mogen vertellen wie hij is vertelt Janneke over haar deelname.

• Hoe kan een kind met een drugsverslaving geboren worden?

  Hoe kan een kind met een drugsverslaving geboren worden?

Waarom Sytze zelf zichtbaar zijn verhaal wil vertellen

“Waarom Sytze online zijn verhaal laten vertellen?  Sytze zijn verhaal is onderdeel van wie hij is. Het is iets wat er altijd is. Hij leeft elke dag met TOS, met concentratieproblemen, met drukte in zijn hoofd, met medicatie, met gemis van biologische ouders. Sytze heeft altijd ruimte gevraagd om te mogen vertellen wie hij is en wat hij heeft meegemaakt, daarin zien we een kind dat voor zijn leeftijd al wijs is. Hij is er niet bang voor en wil graag naar de buitenwereld open zijn en zichzelf kunnen zijn. Daar zijn we als pleegouders heel erg trots op. Dat hij zijn verhaal accepteert, zichzelf accepteert en open praat over dat wat pijn doet. Sytze weet daarbij dat zijn biologische ouders hem met liefde op de wereld hebben gezet en hem liefhebben op hun wijze.

Sytze is een hele krachtige jongen, die weet wat hij wil vertellen en hoe hij zichzelf laat zien. Zijn verhaal is niet een geheim, wie hij is hoeft hij niet te verstoppen. Als pleegouders willen we Sytze ondersteunen in het vertellen van zijn verhaal. Voor hem is dat heel normaal, wij als volwassenen kunnen nog veel leren over wat het is om jezelf en je verhaal vol te mogen accepteren. Als gezin hopen we dat zijn kracht gezien mag worden, dat de hoop en het herstel door open te zijn gezien mag worden en dat geen enkel kind zoals Sytze meer op een wachtlijst hoeft te staan omdat er ruime keuze is uit vele liefdevolle plekken voor elk kind dat thuis niet op kan groeien.

Helpen en steunen kan op vele manieren. Door een biologische ouder te steunen, door een pleeggezin of gezinshuis te steunen of door zelf je hart en huis open te stellen. Met liefde bieden wij, met veel collega’s om ons heen, deze plekken. Dat kunnen we niet alleen, daar hebben wij de steun van onze omgeving bij nodig.”

Bekijk de uitzending over Sytze