Zaak Gino en Donny M. volop in de media: hoe praat je met je kind over misbruik?

Strafzaak Donny M. in het nieuws, kinderen kijken mee

De strafzaak tegen Donny M., die in 2022 de 9-jarige Gino ontvoerde, misbruikte en vermoordde, werd afgelopen vrijdag (18 oktober) afgerond. Opvallende momenten uit deze rechtszaak werden gedeeld in het NOS Jeugdjournaal en op social media, aan een jong publiek.

Zo'n ernstige zedenzaak is voor ouders de grootste nachtmerrie die je je kunt voorstellen. Wat zeg je als jouw kind ineens over zulk misbruik begint? En, misschien wel belangrijker: hoe kun je als ouder zelf een gesprek beginnen, zodat je kind zich bewust is van het gevaar van kindermisbruik?

Hoe praat je over kindermisbruik met kinderen?

Vraag 1: Is het echt nodig om over misbruikgevaar te praten als je kind er niet zelf over begint?

Volgens Iva Bicanic, hoofd van het Centrum Seksueel Geweld, is het heel belangrijk om met je kind te praten over seksueel misbruik. In Dit is de Dag (EO) legt ze uit waarom.

Iva Bicanic

"Veel ouders waarschuwen hun kinderen voor de kinderlokker of de man in de bosjes, maar de kans is ongeveer zeven keer groter dat een kind wordt misbruikt door een bekende uit de eigen familie- of vriendenkring. En ja, als ouder ga je er nou eenmaal niet vanuit dat zoiets in je eigen huis of omgeving gebeurt. Ik ben daarom ook van mening dat wij als volwassenen, als ouders, verantwoordelijk zijn om al op vroege leeftijd met kinderen te praten over persoonlijke grenzen."

0

0

0

"Dat betekent niet dat een kind daarna gelijk opgewassen is tegen de seksuele begeerte, macht en manipulatie van een volwassene - was het maar zo simpel. Maar uit wetenschappelijk onderzoek blijkt wél dat in gezinnen waarin er openheid en warmte is, kinderen die misbruikt worden eerder overgaan tot een onthulling. Daarom is het de moeite waard dat we er gewoon over praten. Kinderen die misbruikt worden zullen er dan eerder mee naar buiten komen."

0

0

0

*Het wetenschappelijk onderzoek waar Bicanic naar verwijst werd uitgevoerd door het Centrum Seksueel Geweld en de Vrije Universiteit Amsterdam. Meer onderzoeksbevindingen rondom het onthullen van seksueel geweld bij kinderen lees je op de website van het Centrum Seksueel Geweld. .

Vraag 2: Hoe voer je het gesprek?

Je kind kan zelf over misbruik beginnen, maar als ouder kun je zo'n gesprek zelf ook op verschillende manieren starten. Hoe doe je dat? En als je met je kind aan de praat raakt, wat vertel je dan?

Als je besluit zelf een gesprek te beginnen, hoef je daar geen uitgedachte, intimiderende bedoening van te maken. Dat moet je juist niet doen, eigenlijk. Dat vertelt Elsbeth Teeling, oprichter van de Club van Relaxte Moeders:

Elsbeth TeelingOprichter van de Club van Relaxte Moeders

"Je niet hoeft te gaan zitten voor een gesprek. Je kunt heel mooi een gesprek over grenzen aangaan als je op de fiets of in de auto zit. En dan zonder gelijk uit angst te praten, zonder gelijk te verwijzen naar zo'n heftige zaak als die van Gino. Het grootste cadeau dat je je kind kunt geven, is uiteindelijk rust en vertrouwen."

0

0

0

Bicanic voegt daaraan toe dat je als ouder vooral moet benadrukken dat een kind zich nooit moet laten overtuigen om onprettige ervaringen geheim te houden.

Iva BicanicHoofd van het Centrum Seksueel Geweld

"Bij misbruik gaat het vaak niet alleen over de seksuele handelingen; het gaat vooral ook over die geheimhoudingsplicht die misbruikers vaak opleggen. Dat het kind bedreigd of gemanipuleerd wordt. Je wilt je kind vooral vertellen dat als je zoiets meemaakt, je dat altijd mag vertellen aan een volwassene. Dat kan papa of mama zijn, maar ook een juf, een tante, of de kindertelefoon. Een kind kan het ook vertellen met een briefje."

0

0

0

Begint je kind zelf over dit onderwerp, bijvoorbeeld om dat het kind iets heeft meegemaakt of omdat iemand uit de omgeving een heftig verhaal heeft gedeeld? Volgens Bicanic is het ook dan belangrijk om niet paniekerig of te worden.

"Het is wetenschappelijk bekend dat als kinderen misbruikt worden, de korte- en langetermijnreactie van de ouders meer invloed heeft op de traumaverwerking van een kind dan het misbruik zelf. Dus het is heel moeilijk, maar het is belangrijk dat je rustig blijft en kalmte uitstraalt."

0

0

0

Vraag 3: Wat als het gesprek toch niet lukt?

Je hebt het druk, het is te ongemakkelijk, je kunt de juiste woorden niet vinden: het kan gebeuren dat een gesprek over misbruik gewoonweg even niet haalbaar is. In dat geval kun je altijd kijken naar boeken, vertelt Teeling.

Elsbeth Teelingoprichter van de Club van Relaxte Moeders

"Als je het moeilijk vindt, dan zijn er ook gewoon superveel mooi geïllustreerde, lekker geschreven boeken voor kinderen. Er is iets voor elke leeftijd. Die boeken beginnen niet gelijk met allemaal spannende dingen. Ze gaan over handjes vasthouden en kusjes geven, maar dus ook over grenzen."

0

0

0

Heb jij vragen over seksueel misbruik? Je kunt hier gratis en anoniem chatten met het Centrum Seksueel Geweld. Ze zijn ook telefonisch anoniem bereikbaar via 0800-0188.

Luister Dit is de Dag terug als podcast

In Dit is de Dag (EO) gaat presentator Margje Fikse verder over dit onderwerp in gesprek met Iva Bicanic, hoofd van het Centrum Seksueel Geweld, en Elsbeth Teeling, oprichter van de 'Club van Relaxte Moeders'. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

• Hoe praat je over de dood met een kind? 'Fantasie kan op hol slaan als je niets vertelt'

  Hoe praat je over de dood met een kind? 'Fantasie kan op hol slaan als je niets vertelt'

• Hoeveel mag jouw kind scrollen op de smartphone? Dit zegt de psychiater

  Hoeveel mag jouw kind scrollen op de smartphone? Dit zegt de psychiater

• Steeds meer kinderen krijgen thuis­on­der­wijs - is dat een goede ontwikkeling?

  Steeds meer kinderen krijgen thuis­on­der­wijs - is dat een goede ontwikkeling?