Geen bed-bad-brood meer voor uitgeprocedeerde asielzoekers: 'Je bereikt hiermee een ondergrens'
6 september 2024 · 12:25| Leestijd: 4 min
Update: 6 september 2024 · 12:51
In dit artikel aan het woord
"Het wordt heel moeizaam voor instanties om deze groep nu in beeld te houden. Het is geen oplossing."
"Je bereikt hiermee een ondergrens. (...) We hebben een plicht om niemand op straat te laten uithongeren."
"Eigenlijk lost het helemaal niks op en kost het de gemeente wel enorm veel geld."
In het kort
Het kabinet gaat gemeenten geen geld meer geven voor het opvangen van uitgeprocedeerde asielzoekers. Dat wordt nu in sommige steden gedaan met de bed-bad-broodregeling. "Ze kunnen zich melden bij de Dienst Terugkeer & Vertrek", zei minister minister Marjolein Faber (Asiel en Migratie).
Samenvatting van DIT artikel
Vanaf 1 januari 2025 stopt de overheid met de financiering van de bed-bad-broodregeling voor uitgeprocedeerde asielzoekers, wat door gemeenten als Amsterdam, Rotterdam, en Utrecht als zorgwekkend wordt gezien. Zij vrezen dat deze kwetsbare groep op straat belandt zonder opvang.
VVD-raadslid Myron van Gerhardt vindt het wel goed dat de regeling wordt afgeschaft. Slechts een klein deel van de opgevangen asielzoekers keert daadwerkelijk terug naar hun land, en dat moet het hoofddoel zijn. Tegelijkertijd benadrukken anderen, zoals dominee Andreas Wöhle, dat het mensonterend is om deze opvang af te schaffen zonder alternatieve oplossingen.
Wat denk jij?
Vind je het goed dat de bed-bad-broodregeling wordt afgeschaft?
Aantal reacties: 0
Dit is de situatie
Einde aan de bed-bad-broodregeling
Het kabinet stopt per 1 januari 2025 met de financiering van de Landelijke Vreemdelingen Voorziening (LVV), ook wel bekend als de bed-bad-broodregeling.
Wat houdt de bed-bad-broodregeling precies in?
De bed-bad-broodregeling is een noodregeling voor uitgeprocedeerde asielzoekers in Nederland. Deze regeling zorgt ervoor dat mensen die geen verblijfsvergunning meer hebben, toch tijdelijk onderdak, eten en toegang tot sanitaire voorzieningen krijgen.
Het doel is om hen op een humane manier op te vangen totdat ze het land kunnen verlaten of hun situatie op een andere manier geregeld wordt. Gemeenten bieden vaak deze opvang aan, maar de regeling is alleen bedoeld voor basisvoorzieningen, zonder langdurige verblijfsrechten.
In het hoofdlijnenakkoord van de coalitie was al aangekondigd dat dit het plan was, maar nog niet per wanneer. "Ik zet in op terugkeer in plaats van gesubsidieerde opvang", zette de minister op X.
De steden Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Eindhoven en Groningen bieden deze bed-bad-broodregeling aan vreemdelingen zonder verblijfsvergunning aan. Zij kregen volgens cijfers van vorig jaar van het ministerie jaarlijks zo'n 24 miljoen euro in totaal voor de regeling. De gemeenten zelf dragen ongeveer 6 miljoen euro bij.
Volgens de gemeenten zijn de afgelopen jaren met de regeling meer dan 2700 mensen geholpen. Van hen zouden er 2100 weer zijn uitgestroomd.
Dit is de discussie
Onder de morele grens of simpelweg nodig?
Sommigen maken zich zorgen over het afschaffen van de bed-bad-broodregeling. De gemeenten hadden minister Faber in de zomer nog gevraagd niet te stoppen met de financiering: zij zijn bang dat deze groep mensen op straat belandt. De politie zegt zich hier ook zorgen over te maken. De gemeente Amsterdam heeft al aangekondigd de bed-bad-broodregeling volgend jaar zelf te gaan financieren.
Is het afschaffen dus wel zo handig? Myron van Gerhardt, raadslid namens de VVD in Amsterdam, legt bij Dit is de Dag (EO) uit waarom hij vindt van wel:
"Volgens mij hebben we in Amsterdam 1200 mensen op deze manier opgevangen en 78 zijn er uiteindelijk echt teruggekeerd. Dat is nog geen 10%. 50% blijft dan anderhalf jaar in die opvang. En daarna zeggen we: het is klaar, het heeft niet geholpen, en die mensen verdwijnen alsnog in de illegaliteit. Dat kost gemeente Amsterdam 10 miljoen per jaar. Dus eigenlijk lost het helemaal niks op en kost het wel enorm veel geld."
Volgens Gerhardt is het belangrijkste dat mensen gewoon snel kunnen terugkeren naar huis.
"In individuele gevallen kan het lastig zijn [om mensen terug te sturen, red.]. Maar wat we nu doen met deze regeling, is hele groepen opvangen. We moeten meteen beginnen met zeggen: u bent uitgeprocedeerd, u heeft hier geen perspectief. En dus geen vals perspectief ophouden dat die mensen misschien toch kunnen blijven. Dat is wel vaak wat je ziet. Het is eerlijker om de verantwoordelijkheid te nemen en te zeggen: volgens mij is het beter als u teruggaat naar uw land."
De huidige LVV-regeling zorgt er volgens de VVD'er niet voor dat mensen terugkeren. Daar moet nu beter op toegezien worden, vindt hij.
"Ik heb daar twee hopen op. Eén is dat je ook echt daadwerkelijk die overlastgevers en die mensen die gaan rondzwerven aanpakt. Als ze echt overlast veroorzaken zijn er ook ideeën om ze tijdelijk in detentie te zetten totdat ze terugkeren. Dat moet je nog steeds betalen. Maar niet die anderhalf jaar. En ook niet met allemaal lonkende perspectieven in het vooruitzicht."
Rachel Streefland is wethouder namens de ChristenUnie in Utrecht, waar ook mensen opgevangen worden onder deze regeling. Ze legt uit dat er door LVV-regeling vooral gewerkt wordt aan perspectief. Dat houdt soms in dat er gekeken wordt hoe een uitgeprocedeerde asielzoeker terugkeert naar zijn of haar thuisland. Maar er verblijven ook mensen in de opvang omdat hun asielaanvraag niet goed door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) is beoordeeld.
"Dan is er juridische rechtmatigheid om mensen niet terug naar huis te sturen. Dat staat nog even los van de groep die echt niet naar huis kán. In deze regeling zitten overigens niet de mensen die uit een veilig land komen, zoals Marokko en Algerije. Dat [het terugsturen van die mensen, red.] is een spoor wat wij heel graag met deze overheid lopen en waar wij heel hard aan werken in Utrecht. Maar daar is de overheid niet altijd even succesvol in."
De gemeenten kunnen ervoor kiezen om het besluit van het kabinet te negeren, maar dat betekent wel dat het Rijk niet meer meebetaalt aan de opvang. Ook worden de contracten om gegevensuitwisseling mogelijk te maken door deze beslissing van minister Faber stopgezet. Dit maakt dat dit besluit de veiligheid van Nederlanders, maar ook die van de groep ongedocumenteerden, verslechtert’
"Het betekent dat we ook geen gegevens meer kunnen delen. Dan wordt het heel moeizaam voor de Dienst Terugkeer & Vertrek, de politie en de IND om deze groep sowieso in beeld te krijgen, want wij mogen de gegevens niet delen. Dus of het een oplossing is, dat kan ik eigenlijk al wel zeggen, dat is het niet."
De gemeente Utrecht heeft desondanks besloten door te gaan met de bed-bad-broodregeling, met beperkte financiële middelen: veel gemeenten zitten wat dat betreft al in zwaar weer, zegt Streefland.
"We moeten het wel versoberen, maar we gaan wel door. Je wilt deze mensen niet op straat hebben. Het gaat bijvoorbeeld over iemand die tot het christendom is bekeerd en niet terugkan naar Iran, om een lesbische vrouw uit Sierra Leone, om iemand die GGZ-hulp nodig heeft en hartstikke ziek is. Daarvan hebben we gezegd: die kunnen we maar beter in de gaten houden en zorg verlenen."
Dominee en president van de synode van de Evangelisch-Lutherse Kerk, Ds. Andreas Wöhle, vindt het absoluut onverantwoord om bed-bad-brood af te schaffen.
"Het argument dat er verantwoordelijkheid wordt genomen, vind ik het schoonmaken van de zaak. Het gaat niet om rechten. We hebben een plicht als samenleving om niemand op straat te laten verhongeren."
Volgens Wöhle moet eerst geregeld worden dat mensen künnen terugkeren, voordat je de faciliteiten voor de opvang niet meer financiert.
"Ik denk dat het in dit geval niet om een vrijblijvende beslissing gaat. Ik denk dat je hiermee een ondergrens bereikt van wat je menselijk gedrag kunt noemen. Iemand wordt veroordeeld te verhongeren, en om in de winter buiten te slapen, omdat je het niet geregeld krijgt om hem of haar op een goede manier op een plek te brengen. Zo iemand breng je dan in de illegaliteit, want diegene heeft geen legale wijze meer om aan bed, bad of brood te komen."
Wat denk jij?
Hoe denk je er nu over: is het goed dat de bed-bad-broodregeling wordt afgeschaft?
Aantal reacties: 0
Meer weten?
Luister Dit is de Dag (EO) terug als podcast
In Dit is de Dag (EO) gaat Tijs van den Brink verder over dit onderwerp in gesprek met Rachel Streefland, wethouder namens de ChristenUnie in Utrecht, en Myron von Gerhardt, gemeenteraadslid namens de VVD in Amsterdam. Beluister de uitzending hieronder als podcast.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenLuister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.
Dit maakten we ook
- Waarom vangt Kijkduin honderd asielzoekers op in een hotel?
Waarom vangt Kijkduin honderd asielzoekers op in een hotel?
- Oplopende spanningen in christelijk Oldebroek door komst azc: heeft naastenliefde een grens?
Oplopende spanningen in christelijk Oldebroek door komst azc: heeft naastenliefde een grens?
- Is PVV'er Marjolein Faber wel geschikt als nieuwe minister van Asiel en Migratie?
Is PVV'er Marjolein Faber wel geschikt als nieuwe minister van Asiel en Migratie?
DIT zijn de makers
