Waarom deze hoogleraar vindt dat jij geen eigen risico meer hoeft te betalen

Het kabinet was van plan om het eigen risico te verlagen van 385 naar 165 euro. Het eigen risico is een bedrag dat mensen zelf moeten betalen als ze zorg gebruiken. Alle kosten die je boven dat bedrag maakt, worden betaald door de zorgverzekering. Nu het kabinet is gevallen, is het niet duidelijk of de verlaging doorgaat. Voormalig voorzitter van de Gezondheidsraad en hoogleraar André Knottnerus, vindt dat het überhaupt niet ver genoeg gaat: wat hem betreft moet het helemaal worden afgeschaft, zo bepleit hij in Dit is de Dag (EO).

Hij vindt het oneerlijk dat mensen met weinig geld – door het bestaan van het eigen risico – hun zorg niet kunnen betalen. "Mensen kunnen gelukkig zonder te betalen naar de huisarts. Die beslist dan om een medicijn voor te schrijven of naar de specialist te verwijzen, maar nu leg je daar achteraf een financiële rem op. Dat is eigenlijk niet verantwoord", vindt hij. Arme mensen moeten elk dubbeltje omdraaien, waardoor ze in de problemen kunnen komen.

Onnodige zorg

Voorstanders van het eigen risico betogen dat het afschaffen tot heel veel zinloze bezoeken aan dokters zal leiden, omdat het niks meer kost. Dit zegt bijvoorbeeld hoogleraar gezondheidseconomie Wim Groot: "Het is goed dat patiënten beseffen dat zorg niet gratis is. Een eigen bijdrage helpt ook om onnodig zorggebruik te voorkomen."

Dit laatste klopt niet, zegt Knottnerus: "Mensen gaan niet zomaar naar een dokter. Er wordt echt te makkelijk over gedaan. Cijfers wijzen erop dat mensen 80 tot 90 procent van de ervaren gezondheidsproblemen binnen de eigen kring oplossen, dus het is al een hele stap om naar de huisarts te gaan. En de huisarts is ook heel selectief als het om verwijzingen gaat – slechts één op de 20 huisartsbezoeken leidt tot een verwijzing – dus je moet een beetje vertrouwen hebben in de mensen.”

Zorg betaalbaar houden?

Een ander argument tegen het afschaffen van het eigen risico is dat de zorgpremie omhoog gaat. De zorg moet immers ergens van betaald worden. Dit klopt, zegt Knottnerus. Om te voorkomen dat alsnog arme mensen relatief veel betalen voor de zorg, moet de premie inkomensafhankelijk worden, vindt hij: rijke mensen betalen meer, arme minder.

Daarnaast vindt Knottnerus dat er minder bureaucratie in de zorg kan zijn, dat zorgfraude moet worden aangepakt en dat medicijnen goedkoper kunnen worden. “En meer preventie. Een gezondere bevolking heeft minder zorgvraag.”

André Knottnerus

Oud-voorzitter van de Gezondheidsraad

"Mensen gaan niet zomaar naar een dokter. Cijfers wijzen erop dat mensen 80 tot 90 procent van de ervaren gezondheidsproblemen binnen de eigen kring oplossen, dus het is al een hele stap om naar de huisarts te gaan."

Tekst

Tekst

Luister Dit is de Dag terug als podcast

In Dit is de Dag (EO) gaat Margje Fikse verder over dit onderwerp in gesprek met André Knottnerus. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

• Wat als je voelt dat de huisarts je niet serieus neemt?

  Wat als je voelt dat de huisarts je niet serieus neemt?

• Artsen herkennen ziektes slechter door AI: 'Maar het gaat ons in de toekomst heel veel brengen'

  Artsen herkennen ziektes slechter door AI: 'Maar het gaat ons in de toekomst heel veel brengen'