Ghislaine deed onderzoek naar ouderen met een doodswens: ‘Ze moeten voelen dat ze ertoe doen'

In totaal trof Ghislaine tijdens het onderzoek zo'n 70.000 ouderen met een doodswens, waaronder ruim tienduizend ouderen met een actieve doodswens. Dat laatste betekent dat de persoon al stappen onderneemt om het leven te beëindigen: ze voeren bijvoorbeeld gesprekken met de huisarts, of zoeken op internet informatie over een zelfdodingsmiddel.

Verkeerd beeld

Volgens Ghislaine hebben veel mensen een verkeerd beeld van deze ouderen. Ze legt uit in Dit is Tijs (EO): "Er wordt vaak een specifiek beeld geschetst van mensen die een zelfgekozen levenseinde willen: ze zijn theoretisch opgeleid, bevinden zich in een hogere sociaaleconomische klasse en voeren in het algemeen sterk de regie over hun eigen leven. Ze hebben hun eigen school kunnen kiezen, enzovoort."

Uit het onderzoek bleek dat de groep ouderen met een doodswens veel diverser is dan dat. Ghislaine: "Meer dan de helft van deze mensen komt uit een lagere sociaaleconomische klasse. Ze kunnen onder andere lijden aan eenzaamheid, het gevoel hebben anderen tot last te zijn, of geldproblemen hebben." Als je kijkt naar de samenleving als geheel, behoort slechts 30 procent van de Nederlanders tot een lagere sociaaleconomische klasse. Het aantal minderbedeelde ouderen met een doodswens is dus relatief hoog.

"Bovendien zijn ze vaak nog niet zo oud", aldus Ghislaine. "Driekwart van deze mensen is onder de 75. Wij hebben alleen mensen van 55 tot 75 jaar onderzocht, dus we weten niet eens hoe groot dat aandeel is bij mensen tussen de 15 tot 55 jaar."

'Doodswens kan door omstandigheden veranderen'

Er kwam nog een verrassende bevinding uit het onderzoek, vertelt Ghislaine. Dat deze groep mensen een doodswens heeft, betekent namelijk niet dat ze nooit meer een verlangen zullen voelen om te leven. Althans, dat geldt voor ouderen die niet ernstig ziek zijn. "We hebben heel veel mensen geïnterviewd. Daaruit kwam duidelijk naar voren dat ze voor hun zingeving in verbinding moeten staan met andere mensen. Dat ze het gevoel moeten hebben dat ze ertoe doen, er mogen zijn", zegt de ethicus.

Ghislaine van ThielAssociate professor medische ethiek

"Ouderen moeten voor hun zingeving in verbinding staan met andere mensen. Het gevoel hebben dat ze ertoe doen, er mogen zijn."

0

0

0

"De doodswens kan door omstandigheden veranderen. Wij spraken iemand die al heel lang een doodswens had, die door zijn kleinzoon was gevraagd om te helpen het huis te verbouwen. Daardoor verdween die doodswens helemaal naar de achtergrond, puur omdat hij weer een bestemming had in het leven."

Meer weten over de uitkomsten van het onderzoek? Klik hier om meer te lezen op de website van Utrecht UMC.

Denk jij na over zelfdoding? Om hulp te vinden kun je contact opnemen met Stichting 113 Zelfmoordpreventie via 0900 0113 (24/7 bereikbaar) en 113.nl.

Kijk Dit is Tijs terug

In Dit is Tijs (EO) gaat presentator Tijs van den Brink verder over dit onderwerp in gesprek met Ghislaine van Thiel. Kijk de aflevering hieronder:

Wil jij de aflevering liever streamen? Klik hier om de aflevering te bekijken via NPO Start.

Luister Dit is Tijs terug

Je kunt Dit is Tijs (EO) ook terugluisteren als podcast. Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

• Hoe praat je over de dood met een kind? 'Fantasie kan op hol slaan als je niets vertelt'

  Hoe praat je over de dood met een kind? 'Fantasie kan op hol slaan als je niets vertelt'

  We worden er een beetje ongemakkelijk van en hebben het er daarom liever niet over, de dood. En wat we misschien nog moeilijker vinden is om hier met kinderen over te spreken. Terwijl die juist veel vragen kunnen hebben. Hoe praat je op een goede manier met een kind over de dood?

• Krijgen psychiaters te veel ruimte om euthanasie te verlenen?

  Krijgen psychiaters te veel ruimte om euthanasie te verlenen?

  Wordt er te gemakkelijk euthanasie verleend aan mensen die zwaar psychisch lijden? Een groep psychiaters trekt aan de bel en maakt zich grote zorgen over de huidige praktijk. Is dat terecht?

• Sleutelen we te lang door aan onze ouderen?

  Sleutelen we te lang door aan onze ouderen?

  Ouderen krijgen tegenwoordig steeds vaker zware medische behandelingen om hun leven te verlengen - zelfs als ze eigenlijk geen uitzicht meer hebben op herstel. Is dat wel in het belang van onze senioren? Hoe beslissen we wanneer een leven ''klaar'' is?