Inloggen bij

Praat je mee? Als je bent ingelogd, kun je reacties plaatsen en gesprekken volgen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Is dit dé oplossing voor de file? 'Er zijn meer vormen van mobiliteit'

9 juli 2024 · 09:43| Leestijd: 5 min

Update: 20 september 2024 · 15:12

In dit artikel aan het woord

Gerard Tertoolen
Gerard TertoolenVerkeerspsycholoog
"Fietsen en thuiswerken hebben meer potentie om files te verminderen dan een motor aanschaffen."
Martijn van Eikenhorst
Martijn van EikenhorstRAI Vereniging
"We zien dat er veel focus ligt op de fiets, auto en het OV. Maar er is meer mobiliteit. En daar is de motorfiets er één van."

In het kort

Erger jij je ook mateloos aan de eindeloze files in Nederland? De lange wachttijden, onzekerheid over wanneer je eindelijk aankomt... Jaren zoeken we al naar oplossingen voor de verkeersellende die ieder jaar alleen maar toeneemt. De RAI Vereniging heeft nu een nieuw idee: we moeten met zijn allen gaan motorrijden.

Wat denk jij?

Hoe ga jij (vooral) naar je werk?

Dit is de situatie

Eindeloos in de file

Dagelijks verliezen automobilisten hun waardevolle tijd in eindeloze rijen auto's, wat leidt tot frustratie. In 2023 nam de filezwaarte (lengte x duur file) op de Nederlandse wegen volgens de ANWB opnieuw toe, met 17%. Daarmee is de filezwaarte weer terug op het niveau van vóór corona.

In deze Nederlandse stad stond je in 2023 het langst in de file

Volgens jaarlijks onderzoek van TomTom deed je er in 2023 in Den Haag het langst over om 10 kilometer af te leggen (19 minuten en 30 seconden). Als je in de spits rijdt duurt het in de Hofstad op jaarbasis 72 uur extra ten opzichte van een rustig moment. In 2022 was Haarlem nog 'filehoofdstad'. Daar verloor je in 2023 nog 'maar' 54 uur extra in de spits.

Ook goed om te weten: de stad waar je het minste tijd kwijt bent in het verkeer was vorig jaar Almere.

Vergeleken met andere Europese landen doet Nederland het overigens helemaal niet zo slecht. In het jaarlijks onderzoek dat TomTom doet is de eerste Nederlandse stad pas terug te vinden op plek 86! Onze zuiderburen brengen het er veel slechter vanaf...

In deze Europese stad stond je in 2023 het langst in de file

Londen staat op nummer één: daar deed je in 2023 gemiddeld 37 minuten en 20 seconden over het afleggen van 10 kilometer. Dublin (Ierland) en Toronto) Canada staan op nummer twee en drie. De top 10 is als volgt:

  1. Londen (Engeland)
  2. Dublin (Ierland)
  3. Toronto (Canada)
  4. Milaan (Italië)
  5. Lima (Peru)
  6. Bengaluru (India)
  7. Pune (India)
  8. Boekarest (Roemenië)
  9. Manila (Filipijnen)
  10. Brussel (België)

Maar behalve veel frustratie, zorgen files ook voor economische schade. De cijfers over 2023 zijn nog niet bekend, maar het gaat om miljoenen.

Dit is de discussie

Moeten we massaal de motor op om het fileprobleem op te lossen?

Daar moet dus iets aan gebeuren. Maar wat? Daar zijn de meningen over verdeeld. Volgens de RAI Vereniging moeten werkgevers het gebruik van de motor meer moeten stimuleren. Uit onderzoek van de vereniging blijkt dat 71 procent van de werkgevers het gebruik van de motorfiets op dit moment niet aanmoedigt.

Meer resultaten uit dit onderzoek

Volgens de RAI Vereniging staat maar liefst 23% van de forenzen open voor het gebruik van de motor voor woon-werkverkeer. Bij motorrijbewijshouders is dat zelfs 66%! Maar slechts 6% van de forenzen zegt daadwerkelijk vaker de motor te willen pakken én dit ook te kunnen doen. De boosdoener volgens de RAI? Werkgevers die het motorgebruik niet genoeg promoten en faciliteren met bijvoorbeeld overdekte parkeerplaatsen en lockers voor motorkleding.

Verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen gelooft niet dat meer motorrijden de oplossing kan zijn voor files. Dat blijven in zijn ogen toch nog echt fietsen of thuiswerken, zo zegt hij bij het radioprogramma Dit is de Dag (EO).

Gerard Tertoolen
Gerard Tertoolen Verkeerspsycholoog

"Je kan natuurlijk zeggen: alle beetjes helpen, maar ik denk niet dat de motor echt een serieus alternatief is om files substantieel kleiner te maken. Het wordt nu gepresenteerd als een bijdrage aan de oplossing van de file. En dan moet je gewoon eerlijk zijn: dat gaat pas werken als je echt flink wat mensen op de motor krijgt. Dus dan moet je een programma gaan opstarten om echt mensen over te gaan halen om te motorrijden."

Hij maakt de vergelijking met carpoolen: een initiatief dat op papier fantastisch klinkt, maar in de praktijk ook nog niet echt werkt. Als niet iedereen gaat carpoolen, sta je gewoon met z'n drieën in de file, zegt Tertoolen.

En een financiële stimulatie helpt volgens hem ook niet altijd. Dus als werkgevers meer reiskostenvergoeding geven voor motorrijders dan voor autobestuurders zal dat iets helpen, denkt hij, maar niet op grote schaal.

"Het financiële argument is natuurlijk belangrijk. Maar ook als we het openbaar vervoer enorm gaan stimuleren of gratis maken, zie je dat het niet zo is dat veel automobilisten massaal de trein in rennen. Dat is in diverse landen al aangetoond. Als je het gratis maakt, laat je vooral openbaar vervoerreizigers nog vaker het openbaar vervoer laat gebruiken en krijg je fietsers het openbaar vervoer in."

De verkeerspsycholoog maakt zich ook enigszins zorgen om de verkeersveiligheid. Hij hoort van veel automobilisten dat ze het vaak griezelig vinden als er opeens zo'n motor langs ze komt rijden als ze stilstaan in de file. Ook zijn autobestuurders zich er niet altijd bewust van dat ze op de linkerstrook vervolgens ook nog helemaal links moeten rijden, denkt hij. Verder zouden er op deze manier heel veel onervaren motorrijders bij komen, die nog weinig ervaring hebben met filerijden.

Volgens Martijn van Eikenhorst van de RAI Vereniging valt het op zich mee met die verkeersveiligheid.

Hoeveel ongelukken gebeuren er met motorrijders? Dit zijn de cijfers

In 2023 kwamen 46 motorrijders om het leven in het Nederlandse verkeer, één minder dan het jaar ervoor. 194 inzittenden van een personenauto hadden vorig jaar een fataal ongeluk.

Maar dat je op de motor kwetsbaarder bent, is evident, zegt ook Van Eikenhorst.

Martijn van Eikenhorst
Martijn van Eikenhorst RAI Vereniging

"Het is gevaarlijker dan autorijden, maar wij kijken heel erg naar het woon-werkverkeer. Dat is de veiligste weg waar je kan begeven in het verkeer. Want het gaat één richting op met gelijke snelheid. Het is gevaarlijker wanneer je het extrapoleert naar een miljard kilometers. Dan zie je dat een mobiliteitsproduct gevaarlijker kan zijn dan de rest. Maar dat kan je bijvoorbeeld ook doen met invalidevoertuigen."

Verder legt Van Eikenhorst uit dat je voor iedere afstand die je aflegt voor woon-werkverkeer een passende mobiliteitsvorm hebt, en dat het dan heel vaak gaat over de fiets, auto en het openbaar vervoer. Maar de RAI Vereniging zou graag zien dat de motorfiets ook in dit rijtje komt te staan.

"We zien dat steeds meer jongeren een motor kopen, en je ziet ook dat de verkoop van voertuigen jaar in jaar uit doorstijgt. Dat kan helpen tegen files. Je moet geen motor kopen omdat je dan door de file mag rijden. Maar we weten dat er nog een miljoen auto's bij gaan komen, bovenop de 9 miljoen die we nu hebben. En steden worden steeds drukker. En daar is het wel een oplossing voor."

Wat denk jij?

Sta jij vaak in de file?

Dit is de uitzending

Dit is de Dag (EO)

Wil je dit hele gesprek uit Dit is de Dag (EO) terugluisteren? Dat kan via je favoriete podcast-app:

De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen
Dit maakten we ook

Deel dit artikel:

Meest gelezen

Lees ook

Neem een koekje.

Jammer! Door je cookie-instellingen kan je dit deel van de site niet zien. Als je meer cookies accepteert, kan je dit deel wel zien.

Toestemmingen aanpassen