Lale Gül en Freek de Jonge botsen: 'Over moslims moet je ook harde grappen kunnen maken'
vandaag · 21:10| Leestijd:5 min
Update: vandaag · 21:17
In dit artikel aan het woord
"Als je doorgaat met het treiteren van de ander, dan kan die ander op een gegeven moment zeggen: ik pik dit niet langer."
"Als je iemand wil vermoorden om een harde grap, dan heb je best wel een problematische cultuur."
In het kort
De opmerking van cabaretier Freek de Jonge dat Theo van Gogh het deels over zichzelf heeft afgeroepen dat hij vermoord is, zorgde voor boosheid bij schrijver Lale Gül. Bij Dit is de Dag (EO) gaan ze in discussie. Want zit er een grens aan wat je mag zeggen? De Jonge: "Van Gogh noemde moslims geitenneukers, geen mens wil zo vernederd worden."
Wat denk jij?
Weet jij wie Theo van Gogh was?
Freek de Jonge over moord op Theo van Gogh
Een uitspraak van cabaretier Freek de Jonge over de moord op Theo van Gogh maakt veel los. In de BNR-podcast Zolang het leuk is zei De Jonge tegen de interviewer Wilfred Genee: "Hij heeft het deels over zichzelf afgeroepen."
Schrijver Lale Gül reageerde eerst met een bericht op X: "WTF Freek de Jonge?". Later schoof ze aan bij het SBS6-programma Nieuws van de Dag. Ze zei daar geschrokken te zijn van de opmerking van De Jonge. Gül wordt beveiligd en krijgt regelmatig doodsbedreigingen. De opmerking van De Jonge klonk voor haar alsof die bedreigingen een logisch gevolg zijn van haar meningen: "Ik vraag er blijkbaar zelf om om die bedreigingen te krijgen." Gül vond de woorden van De Jonge "bizar en schaamteloos".
Gül heeft daarnaast het idee dat niet alles meer gezegd mag worden. Vroeger werd volgens haar gezegd: "In het Westen is het vrije woord heilig." Na de aanslag op het satirische weekblad Charlie Hebdo in 2015 was de reactie: "Je suis Charlie en de pen is scherper dan het zwaard. Niemand mocht hier sterven om een andere mening." De laatste tijd hoort ze mensen zeggen: "Misschien had hij ook wel de verkeerde mening." Dat gebeurde volgens haar bijvoorbeeld ook na de moord op de Amerikaanse activist Charlie Kirk.
Mag je overal grappen over maken?
Bij Dit is de Dag (EO) gaan Lale Gül en Freek de Jonge met elkaar in gesprek over de uitspraak van De Jonge. Vindt de Jonge dat er een grens zit aan waar je grappen over mag maken? En waarom maakt dit Gül zo boos?
De Jonge wil niet terugkomen op zijn uitspraak. Wel zegt hij dat het zeker geen goedkeuring is van de moord, maar hij kan niet ontkennen dat Van Gogh het deels over zichzelf heeft afgeroepen.
Freek de Jonge
Cabaretier"Van Gogh noemde moslims geitenneukers. Geen mens wil vernederd worden. Als je doorgaat met het treiteren van de ander, dan kan die ander op een gegeven moment zeggen: ik pik dit niet langer. Er zit geen grens aan de vrijheid van meningsuiting, maar het risico is dat je mensen zodanig kwetst - zoals van Gogh - dat het zich tegen je keert. Maar het is natuurlijk absoluut verboden om iemand te vermoorden."
"Niets is meer heilig voor ons in Nederland. En we denken dat iedereen dezelfde instelling moet hebben. We zitten met cultuurverschillen en hebben andere opvattingen over wat heilig is. Je kan zeggen: ik heb daar niets mee te maken en ik blijf roepen wat ik wil. Maar is het nou nodig om het te zeggen? Ik ben niet voorzichtiger geworden, maar wel iets genuanceerder."
Overal mogen harde grappen over gemaakt worden, dus ook over moslims, vindt Gül.
Lale Gül
Schrijver"Over christenen worden ook vernederende dingen gezegd, waarom zouden moslims daar niet tegen moeten kunnen? Het zijn maar woorden en die bestrijd je met woorden. Je pakt geen pistool of een mes. Wat maakt het nou uit dat Van Gogh geitenneuker zegt? Als je iemand wil vermoorden om een harde grap, dan heb je best wel een problematische cultuur."
Dat Gül bedreigd wordt om de boeken die ze heeft geschreven, vindt De Jonge verschrikkelijk. Maar ze moet geduld hebben, zegt hij.
Freek de Jonge
Cabaretier"Mensen staan op en lopen een risico, maar die zorgen door de geschiedenis heen wel voor vooruitgang. Dat zal ongetwijfeld in de moslimwereld ook gebeuren. Onder moslims is ook emancipatie gaande. Maar waarom op ons tempo? Wat hebben wij daarover te zeggen? Het is het lot. Je moet het de tijd geven, je bent te ongeduldig."
Wachten wil Gül inderdaad niet, ze zou willen dat er net als in de jaren 50 in Nederland een voorhoede opstaat in de moslimgemeenschap die het opneemt voor vrouwen en homo's.
Lale Gül
Schrijver"Mensen zeiden tegen de kerk: wij gaan voor onszelf nadenken. Ik gun het moslims ook dat er een voorhoede opstaat. Het gaat niet vanzelf de goede richtig op. Kijk naar Afghanistan waar de taliban huishoudt, kijk naar Iran waar je wordt afgeschoten als je geen hoofddoek draagt. Veel moslimlanden gaan weer terug de middeleeuwen in. Dus emancipatie komt niet vanzelf."
Praat mee
Hoe voel je je na het lezen van dit artikel? En wil je nog iets kwijt?
Luister naar Dit is de Dag
In Dit is de Dag (EO) gaat Hans van der Steeg verder over dit onderwerp in gesprek met cabaretier Freek de Jonge en schrijver Lale Gül. Beluister de uitzending hieronder als podcast.
De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Toestemmingen aanpassenLuister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.
Dit maakten we ook- Arjen Lubach: 'Grappen over islam? Dan moet ik mijn hele leven beveiligd worden'
Arjen Lubach: 'Grappen over islam? Dan moet ik mijn hele leven beveiligd worden'
- Is er een oorlog gaande tegen moslims in het Westen? 'Ze hebben wantrouwen aan zichzelf te danken'
Is er een oorlog gaande tegen moslims in het Westen? 'Ze hebben wantrouwen aan zichzelf te danken'
- Lale Gül: 'Ik houd er rekening mee dat ik niet oud word'
Lale Gül: 'Ik houd er rekening mee dat ik niet oud word'
