Navigatie overslaan

Gratis inloggen

Praat mee op onze sites, beheer je gegevens en abonnementen, krijg toegang tot jouw digitale magazines en lees exclusieve verhalen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Mag je minister Faber beoordelen op uitspraken van vroeger? 'Functie verandert, gedachtegoed niet'

10 juli 2024 · 10:36| Leestijd:4 min

Update: 11 maart 2025 · 14:18

In dit artikel aan het woord

Karin van Bijsterveld
Karin van BijsterveldJA21-senator
"U denkt toch niet dat de minister al deze wetgeving individueel gaat beoordelen?"
Paul Rosenmöller
Paul RosenmöllerGroenLinks-PvdA senator
"Je mag geen dingen bespreken die totaal niet aan de orde zijn. (...) Maar in dit geval was het wel relevant."

In het kort

Marjolein Faber (PVV) debuteerde dinsdag als minister in de Eerste Kamer. Ze verdedigde een wetsvoorstel van het vorige kabinet dat ervoor moet zorgen dat criminele vreemdelingen sneller uitgezet kunnen worden. Farah Karimi (GL-PvdA) twijfelt aan Fabers rechtvaardigheid bij de uitvoering van deze wet en uitte die kritiek. De voorzitter van de Eerste Kamer stopte haar en liet haar haar betoog niet afmaken. Is dat terecht of was dat te voorbarig?

Wat denk jij?

Mag je een minister beoordelen op uitspraken uit het verleden?

Aantal reacties: 0

Dit is de situatie

Omstreden uitspraken van PVV-minister Marjolein Faber ter sprake tijdens debat

Tijdens een debat in de Eerste Kamer op dinsdag greep Jan Anthonie Bruijn (VVD) in toen oude, omstreden uitspraken van PVV-minister Marjolein Faber (Asiel en Migratie) ter sprake kwamen. Karimi van GroenLinks-PvdA legde deze pittige uitspraken op tafel, maar na klachten van BBB, PVV en JA21 vroeg de voorzitter haar om te stoppen. "Ik begrijp niet waarom ik hier monddood word gemaakt," reageerde ze verontwaardigd. Bruijn vond dat het debat moest gaan over die wet en niet over de persoonlijke achtergrond van de minister.

Rond de aanstelling van Faber als minister is in de Tweede Kamer al veel discussie geweest over uitspraken van die ze in het verleden deed. Het ging vooral over het woord 'omvolking', dat ze gebruikte in haar tijd Eerste Kamerlid. Naar aanleiding van de ophef heeft Faber uiteindelijk afstand genomen van haar uitspraken.

Waarom is de term 'omvolking' zo omstreden?

Deze term omvolking is beladen omdat het vanaf de jaren 30 werd gebruikt door Duitse nationaalsocialisten. De term hoort nu bij een omstreden theorie die stelt dat een elite probeert de witte Europese bevolking langzaam maar zeker te vervangen door niet-Europese migranten.

Eerste Kamervoorzitter Bruijn wees op andere gelegenheden waarbij senatoren de kans krijgen om kennis te maken met Faber en "het ook over het verleden te hebben desnoods". Als voorbeeld noemde hij een kennismakingsbijeenkomst in de Kamercommissie en de debatten die volgen op Prinsjesdag.

Wie is Marjolein Faber?

Marjolein Faber (1960) startte haar loopbaan als laborante en IT-specialist. Van 2011 tot en met 2023 was Faber lid van de Provinciale Staten van Gelderland, daar was zij ook voorzitter van de PVV-fractie. In 2011 werd ze ook Eerste Kamerlid voor de PVV en vanaf 2014 werd ze ook daar fractievoorzitter. Sinds december 2023 is ze Tweede Kamerlid voor de PVV. Ze houdt zich in de Tweede Kamer bezig met strafrecht en beleid mensenhandel.

Dit is de discussie

Mag je een minister beoordelen op uitspraken uit het verleden?

De wet die behandeld werd in de Eerste Kamer moet het makkelijker maken om de aanvraag voor een verblijfsvergunning af te wijzen van vreemdelingen met een zwaar crimineel verleden. Bij die wetswijziging is de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) betrokken, en daarvoor is Faber nu politiek verantwoordelijk. Volgens Karimi speelt de persoonlijke achtergrond van de minister om die reden wel degelijk een belangrijke rol.

Volgens Alexander van Hattem van de PVV sloeg Karimi met haar woorden de plank totaal mis: "Ik ga het hier ook niet over de persoon van mevrouw Karimi hebben." Robert van Gasteren (BBB) vond het niet een oordeel te geven over een minister "die nog amper gestart is". Maar Karimi kreeg bijval van Volt, Partij voor de Dieren en D66.

Ook in het radioprogramma Dit is de Dag (EO) verschillen de meningen. GroenLinks-PvdA-senator Paul Rosenmöller staat volledig achter partijgenoot Karimi en vindt ook dat zij onterecht monddood is gemaakt.

Afbeelding van Paul Rosenmöller

Paul Rosenmöller

GroenLinks-PvdA senator

"Je mag geen dingen bespreken die totaal niet aan de orde zijn. (...) Maar in dit geval was het wel relevant. (...) We betrokken hier de geschiedenis van de politica bij de inschatting die de minister maakt bij de uitvoering van een wet die ze verdedigt. (...) Mevrouw Karimi kon dat deel van haar betoog niet continueren, want dat is buiten de orde verklaard. En dat moet volgens mij de laatste keer zijn. De ruimte die een Kamerlid neemt als hij zelf vindt dat er een relatie ligt met het wetsvoorstel moet door de voorzitter gehonoreerd worden."

Het is niet dat Rosenmöller het wetsvoorstel wél had ondersteund als voormalig staatssecretaris Eric van den Burg nog achter de regeringstafel had gezeten, zegt hij. Rosenmöller legt uit dat het hier gaat om het feit dat zijn partij kritisch is op een aantal voornemens in het hoofdlijnenakkoord van dit kabinet, en dat het ook de taak is van de Eerste Kamer om iedere keer te kijken naar de plannen van de Tweede Kamer. De Eerste Kamer is immers het sluitstuk.

"Maar wij weten ook door welke ogen deze minister kijkt naar het vraagstuk waar zij voor verantwoordelijk is. En welke gedachtegoed zij heeft. Dan kun je zeggen: een Kamerlid wordt minister, maar gedachtegoed waarmee je kijkt verandert daar niet. De functie verandert wel. Haar toon zal ook veranderen. En wij zullen kijken hoe we daarmee omgaan. Maar dit was gerelateerd aan dit wetsvoorstel een noodzakelijke bijdrage van ons. En die heeft de voorzitter niet toegestaan."

JA21-senator Karin van Bijleveld is het niet met hem eens: ze stond zelf aan de interruptiemicrofoon. Karimi kon haar betoog volgens haar wel gewoon vervolgen.

Afbeelding van Karin van Bijsterveld

Karin van Bijsterveld

JA21-senator

"Ik wil niemand het woord ontnemen. Er is gezegd: laten we deze minister beoordelen op haar daden, en niet op de persoon spelen, maar op de inhoud. En laten we het over de inhoud hebben. Ik wil benadrukken dat mevrouw Karimi niet naar mijn mening niet monddood is gemaakt, want mevrouw Karimi kon haar betoog verder vervolgen. Alleen er is haar gevraagd: blijf bij het onderwerp waar we vandaag debat over voeren."

Deze wet ging niet over minister Faber, benadrukt ze.

"Deze wet ging niet over deze minister. Het ging over een aanpassing in de Vreemdelingenwet. En die wet wordt uitgevoerd door uitvoeringsorganisaties. En dat is vooral de IND. En natuurlijk is er een minister die eindverantwoordelijk is. Maar u denkt toch niet dat de minister uiteindelijk al deze wetgeving individueel gaat beoordelen? Daar heeft zij haar uitvoeringsorganisaties voor. En die doen het werk. En dat is vooral waar het over gaat."

Praat mee

Wat vind jij: mogen de uitspraken van Faber wel betrokken worden bij een wetsbespreking of niet? En waarom?

Gratis inloggen

Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Dit is de uitzending

Dit is de Dag (EO)

Deze hele uitzending van Dit is de Dag (EO) terugluisteren? Dat kan via je favorite podcast-app:

De weergave van Spotify vereist jouw toestemming voor social media cookies.

Toestemmingen aanpassen
Dit maakten we ook

Meer lezen?

Dit is de dag

Dit artikel hoort bij het programma

Dit is de dag

Dit is de dag

    Deel dit artikel:

    Meest gelezen

    Lees ook