"We zijn heel transparant naar de omgeving en dan krijg je dit soort verhalen, dan heb je het gevoel dat je je moet verdedigen."
Alfons Olde LoohuisMedisch adviseur en oud-huisarts
"Dit is een risicogebied en ik weet zeker dat de intensieve geitenhouderij daar een rol in speelt."
Jan LoskampWoont naast geitenboerderij
"De bacteriën uit de geitenstal zijn ook teruggevonden bij mensen met een longontsteking."
GabyWerkt op geitenhouderij
"Ik was vroeger vaak verkouden, maar sinds ik hier werk heb ik eigenlijk nergens last van."
Natasja LoskampWoont naast geitenboederij
"Mijn zoon en dochter waren heel vaak ziek, de kinderlongarts heeft gezegd dat het met de geiten te maken had."
In het kort
Het spreekwoord 'beter een goede buur dan een verre vriend' gaat niet helemaal op voor de familie Loskamp. Hun buur is een geitenhouderij en daar worden ze ziek van, zeggen ze. Hoe gevaarlijk is het om naast veel geiten te wonen?
Wat denk jij?
Vind jij geiten leuke beesten?
Dit is de situatie
Kans op longontsteking groter in buurt van geitenhouderij
Woon je in de buurt van een geitenhouderij dan loop je extra risico op een longontsteking, dat blijkt uit onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Vooral mensen met een verminderde weerstand, dus ouderen of mensen met onderliggende aandoeningen hebben meer risico op een longontsteking.
Bijna anderhalf miljoen Nederlanders wonen binnen een straal van twee kilometer van een geitenhouderij. En onder hen komen naar schatting 1200 tot 6600 extra longontstekingen per jaar voor. Dit zorgt voor ongeveer honderd tot zeshonderd ziekenhuisopnamen per jaar en twintig tot honderd extra sterfgevallen. Uit eerdere onderzoeken bleek ook al dat omwonenden van geitenhouderijen gezondheidsrisico's lopen.
Geit is populair
De geit is een populair dier, vorig jaar liepen er zo'n 636.000 rond in Nederland. 475.000 daarvan zijn melkgeiten. Acht provincies hebben de afgelopen jaren zelfs een geitenstop ingevoerd vanwege de mogelijke gezondheidsrisico's. De geit werd volgens medisch adviseur en oud-huisarts Alfons Olde Loohuis populair onder boeren na de varkenspest in 1997 en 1998 waarbij 12 miljoen varkens werden geruimd. Daarna volgde in 2001 ook nog de mond- en klauwzeer-crisis waarbij 300.000 dieren preventief werden gedood. Hierna besloten veel boeren om de overstap te maken naar de geit. Die raakte net in, want geitenkaas en -melk waren populair.
In de provincies zonder geitenstop, is het aantal geiten het hardst gegroeid. Dat zijn: Drenthe, Groningen en Friesland. De gemeente Ede heeft de meeste geiten: ruim 20.000. Daarna komen twee Brabantse gemeenten: Land van Cuijk met 18.000 geiten en Alphen-Chaam met ruim 10.000. In die laatste gemeente wonen meer geiten dan mensen.
Wil je weten of jij in de buurt van een geitenhouderij woont? Lees dan dit artikel:
Woon jij in een geitenrisicogebied? Dit zijn de gemeenten met de meeste geiten
Wist jij dat geiten het risico op een longontsteking vergroten?
Dit is de discussie
Familie Loskamp heeft veel last van geitenhouderij
Al vijf generaties woont de familie Loskamp op hetzelfde perceel in het Achterhoekse Zelhem. Jan en Ria wonen hier samen met hun kinderen en kleinkinderen. Op 125 meter van hun erf is een geitenhouderij met zo'n 1300 geiten. En dat doet al dat moois dat ze als familie hebben bijna te niet, zegt opa Jan in Dit is de Kwestie (EO).
000
scherm sluiten
000
Jan Loskamp
Woont naast geitenhouderij
"Ze hebben geconstateerd dat al die geiten continu bepaalde stoffen en bacteriën uitscheiden. Ze vonden 24 soorten bacteriën in de geitenstal en diezelfde bacteriën hebben ze teruggevonden bij mensen die een longontsteking hadden. Al vrij snel nadat die geiten kwamen heb ik ook een longontsteking gehad. En ik heb veel last van mijn luchtwegen."
000
Hun buren hebben eerder tegen het AD gezegd dat ze zelf geen last hebben van gezondheidsklachten, maar volgens Jan klopt dit niet.
000
scherm sluiten
000
"Ik weet honderd procent zeker dat hun oudste zoon in 2013 echt heel erg ziek geweest is en in het ziekenhuis gelegen heeft. Dat ontkennen ze, maar wij weten het honderd procent zeker."
000
Zijn vrouw Ria ervaart veel stress door de hele situatie, ze heeft het gevoel dat ze vast zitten als familie.
000
scherm sluiten
000
Ria Loskamp
Woont naast geitenhouderij
"Op een gegeven moment zeiden we: als het geitenbedrijf niet weg gaat, dan moeten wij maar weg. Dat was voor ons een hele grote stap, maar zelfs dat lukte niet. De makelaar zei: 'Ik heb slecht nieuws voor jullie. Jullie zullen de waarde van jullie woning nooit krijgen, want zodra een belangstellende ziet dat hier een geitenstal in de buurt zit, zullen ze verder gaan kijken.' Wij zitten dus vast. Ik denk weleens: we zijn in de zeventig, ons leven had er toch wel iets vrolijker uit kunnen zien."
000
Dochter Natasja heeft twee keer per jaar keelontsteking en zo'n zes keer per jaar griep, dat is volgens haar geen toeval. Ook haar dochter Noa en zoon Bauke hebben veel klachten, vooral toen ze jong waren.
000
scherm sluiten
000
Natasja Loskamp
Woont naast geitenhouderij
"Ze hebben een aantal keer longontsteking en bronchitis gehad. Ze waren altijd verkouden en aan het hoesten met heel veel slijm. Ze zijn aan hun amandelen geopereerd, maar het ging niet over. Zeker tweeënhalf tot drie jaar hebben ze bij een kinderlongarts van het ziekenhuis Radboudumc gelopen, waar ze heel vervelende onderzoeken kregen en ze konden niet vinden waar het aan mankeerde. Die kinderlongarts heeft verklaard, ook op televisie, dat het iets met die geiten te maken had. Het kan niet anders."
000
(Klein)dochter Noa is dus veel ziek geweest toen ze jong was, maar ook nu nog heeft ze last van de lucht van de geitenhouderij.
000
scherm sluiten
000
Noa Loskamp
Woont naast geitenhouderij
"Als ik een weekje op vakantie ben, dan heb ik nergens last van. Maar als ik terugkom, ben ik gelijk weer verkouden en direct weer aan het hoesten."
000
Ze twijfelt of haar toekomst in Zelhem ligt.
000
scherm sluiten
000
"Als de geiten hier blijven, wil ik natuurlijk graag weg. Maar dit land heeft ook een emotionele waarde, omdat ik hier ben geboren. Mijn paarden zijn hier, mijn opa, mijn familie en vrienden. Dus ik wil hier weg door de geiten, maar emotioneel gezien niet."
000
Familie Van de Ven heeft 1500 geiten
Jeannette en Jan van de Ven hebben al meer dan dertig jaar een geitenhouderij met zo'n 1500 geiten. De berichten in de media baren Jeannette zorgen.
000
scherm sluiten
000
Jeannette van de Ven
Geitenhouder
"Het schaadt het imago van de sector. Wij zijn trots op dit bedrijf en ook heel transparant naar de omgeving en dan krijg je dit soort verhalen. Dan heb je het gevoel dat je je moet gaan verdedigen. Daarmee wil ik de zorgen van mensen niet bagatelliseren. De grote vraag is wel: wat kan ik eraan doen om te zorgen dat het risico kleiner wordt en dat mensen zich geen zorgen maken?"
000
Het onderzoek van het RIVM laat volgens Jeannette niet zien dat de lucht rond geitenhouderijen slecht is, het gaat puur om een statistische relatie tussen geitenhouderijen en meer longontstekingen stelt ze.
000
scherm sluiten
000
"Het is maar heel erg de vraag of onze lucht slechter is dan die in de stad of naast Tata Steel. Als de lucht echt vies was hadden we de oplossingen in handen. Dan moeten we de lucht zuiveren voordat die naar buiten gaat. Maar dat is het dus niet. En wat wij niet willen is dat iemand tegen ons zegt: jij maakt ons ziek, het is jouw schuld. Want als wij er iets aan kunnen doen, dan doen we het. Zo simpel is het."
000
Haar man Jan kan zich ook wel iets voorstellen bij de zorgen van mensen, maar vindt het wel teleurstellend.
000
scherm sluiten
000
Jan van de Ven
Geitenhouder
"Ik werk hier al dertig jaar en we hebben veel werknemers en stagiaires gehad en nooit klachten gehad. Ik vind het wel teleurstellend. Wij produceren gezond voedsel. Mensen moeten ook blijven eten. Het wordt wel steeds moeilijker gemaakt voor boeren. En nu zijn de geitenhouders ook aan de beurt."
000
Gaby is een van de werknemers van Jan en Jeannette, ze werkt al bijna acht jaar op de geitenhouderij. Ze heeft sinds ze met de geiten werkt weinig klachten.
000
scherm sluiten
000
Gaby
Werkt op geitenhouderij
"Ik heb vroeger in de zorg gewerkt en was eigenlijk elke winter goed verkouden: hoesten en snotteren. Sinds ik hier werk heb ik eigenlijk nergens last van. Ik heb ook aan het RIVM-onderzoek meegewerkt, daar kwam uit dat ik bepaalde virussen en bacteriën bij me droeg. Maar dat waren allemaal huis-tuin-en-keukenbacteriën die eigenlijk overal voorkomen. Ik begrijp mensen die bang zijn wel, maar ik denk dat er nog verder onderzoek nodig is om duidelijk te hebben wat de oorzaak is."
000
Arts Olde Loohuis maakt zich zorgen
Het aantal geiten in Nederland is in de afgelopen twintig jaar explosief gegroeid, vertelt medisch adviseur en oud-huisarts Alfons Olde Loohuis. Veel geiten werden uit het buitenland gehaald en die droegen ziektekiemen bij zich die nieuwe ziektes veroorzaakten.
000
scherm sluiten
000
Alfons Olde Loohuis
Medisch adviseur en oud-huisarts
"De lucht van de intensieve veehouderij is veel onveiliger dan bijvoorbeeld de fijnstof van fabrieken en snelwegen. Dat blijkt uit harde cijfers: er zijn hier meer luchtwegontstekingen en ziekenhuisopnames. Op kaartjes van het RIVM zie je een overlap tussen de plekken waar de intensieve veehouderij zit en het aantal overleden covid-patiënten aan het begin van de coronacrisis en Q-koortspatiënten. Dit is een risicogebied, daarover is geen enkele twijfel. En ik weet zeker dat de intensieve geitenhouderij daar heel erg in meespeelt."
000
Toch blijft Olde Loohuis in het Noord-Brabantse Herpen wonen, al blijft hij wel hopen op schonere lucht.
000
scherm sluiten
000
"Ik blijf liever hier wonen, want hier wonen mijn vrienden. Maar we hebben recht op schone lucht en die is er niet. Dat is waarom ik me er zo druk over maak. Het is een onuitgesproken zorg, maar ik denk er wel vaak aan."
000
Praat mee
Hoe voel jij je na het lezen van dit artikel? En wil je nog iets kwijt?
scherm sluiten
Gratis inloggen
Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.