Nationaal Hitteplan in Nederland is van kracht: extreem warm. — © Shutterstock

Nationaal hitteplan: waarom het in de stad soms 10(!) graden warmer is dan op het platteland

gisteren · 15:02| Leestijd:4 min

Update: gisteren · 15:23

Code geel vanwege hitte, sneeuw of onweer: is dat niet wat overdreven?

In het kort

Het is bloedjeheet in Nederland en sinds het nationale hitteplan is officieel ingegaan. Als je in de stad woont, is de kans groot dat het voor jou nog véél warmer is dan voor de mensen die in landelijke gebieden wonen. Het verschil kan enorm zijn, tot wel 10 graden. Hoe kan dat? We zochten het voor je uit.

Wat denk jij?

Geniet jij van extreem warm weer?

Zeker, ik vind het heerlijkMwah, het mag wel iets minder heetNee, ik vind het vreselijk

Het is je vast niet ontgaan: Nederland is oververhit. En dan doelen we dit keer niet op de politiek, maar natuurlijk op de temperatuur. Sinds vandaag, dinsdag 12 augustus, is het Nationaal Hitteplan officieel van kracht. Het KNMI meldt dat het vooral in het zuiden, oosten en in stedelijke gebieden warm en benauwd kan aanvoelen.

Naar verwachting wordt het dinsdag het warmst in het zuiden, met maxima van 33 tot 34 graden. Woensdag loopt de temperatuur volgens het KNMI landinwaarts vrijwel overal op tot boven de 30 graden en in het oosten plaatselijk 35 graden.

Nationaal Hitteplan

Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) kondigde maandag na overleg met het KNMI het hitteplan aan. Dit is bedoeld als extra signaal voor de zorg voor kwetsbare mensen, als extra signaal aan mantelzorgers en zorgmedewerkers. Het RIVM vraagt hen extra aandacht te hebben voor kwetsbare mensen voor wie ze zorgen.

Vooral de ouderen, mensen van 75 jaar en ouder, zijn kwetsbaar volgens het RIVM: "Dit omdat zij hun lichaamstemperatuur slechter onder controle kunnen houden en minder snel een dorstgevoel hebben." Verder zijn onder meer mensen die op straat leven, mensen met een chronische aandoening en jonge kinderen kwetsbaar. Door de hitte kunnen mensen last krijgen van vermoeidheid, hoofdpijn en concentratieproblemen. Ook dreigen ernstigere gezondheidsproblemen, zoals uitdroging of hitteberoerte.

Het KNMI verwacht donderdag onweer waardoor de temperatuur mogelijk weer onder de 30 graden zakt. In de dagen erna kan het wel warm blijven.

Warmer weer in de stad

In steden kan het nóg warmer worden - al zul je dat niet in de weersvoorspellingen terugzien. Die zijn eigenlijk vooral gebaseerd op de temperatuur buiten de steden en dorpen. Het verschil kan wel 7 tot 10 graden zijn, weet Omroep West. Dit effect wordt ook wel het stedelijk warmte-eilandeffect of Urban Heat Island genoemd.

Hoe dat komt? Het zonlicht in de steden wordt makkelijker opgenomen en langer vastgehouden door de bebouwing en het asfalt. Ook produceren grote steden meer warmte dan het platteland, legt het KNMI uit. Dat effect is niet alleen overdag te voelen. De stenen houden de warmte nog vast als de zon niet meer schijnt. Daardoor kan het in de avond veel warmer aanvoelen in de stad dan op het platteland.

Weer in Europa

Terwijl Nederland al een heel hete zomer heeft, zijn de temperaturen in andere Europese landen nog extremer. In sommige delen van Frankrijk kan de temperatuur oplopen tot 40 graden en op veel plekken spreken ze van code rood. Ook daar werken ze met een soort hitteplan: gezondheidsminister Catherine Vautrin roept ziekenhuizen op om voorbereid te zijn om mogelijk meer mensen op te vangen die last hebben van de hitte, zoals ouderen.

Ook in Spanje is er een hittegolf, op sommige plekken stijgt de temperatuur zelfs tot 44 graden. Door de extreme hitte ontstaat er brand, onder meer in Galicië en de regio Castillië en León.