Waren NOS en RTL te laat met uitzenden na explosie in Den Haag? 'Ik zou me diep schamen'

gisteren · 16:20| Leestijd: 5 min

Update: gisteren · 18:21

Geschreven doorMarinka Wagemans

In dit artikel aan het woord

Hans LaroesOud-hoofdredacteur van NOS Nieuws

"Het is niet zo dat iets alleen maar nieuws is als er televisie wordt gemaakt."

Raymond MensPoliticoloog

"Als het argument is dat je ook online terechtkan, zou ik zeggen: stop dan helemaal met de uitzendingen."

In het kort

De NOS en RTL konden dit weekend op een storm van kritiek rekenen. Na de explosie in de portiekflat in Den Haag duurde het volgens sommige tv-kijkers veel te lang voordat er live nieuwsbulletins over deze gebeurtenis te zien waren. Alleen SBS6 had zaterdagochtend al een live-uitzending met een verslaggever ter plaatse. RTL kwam pas om kwart voor twaalf met een journaal en de NOS om twaalf uur. Is de kritiek terecht?

Samenvatting van DIT artikel

Tijdens de explosie in Tarwekamp, Den Haag, ontstond kritiek op NOS en RTL vanwege late live-uitzendingen. Hoewel de brand om 06.15 uur uitbrak, begon de tv-verslaggeving pas rond 12.00 uur. De NOS benadrukt dat nieuws al vanaf 08.00 uur via hun liveblog, radio en app werd gedeeld.

Hans Laroes stelt dat nieuws niet alleen via tv, maar ook online en radio wordt gebracht, en benadrukt dat live-uitzendingen niet altijd nuttig zijn bij weinig nieuwe informatie. Raymond Mens vindt dat publieke omroepen direct moeten schakelen bij crises en noemt het beschamend dat commerciële zenders soms sneller reageren.

Stelling

Ik moet zo snel mogelijk op televisie kunnen zien wat er aan de hand is als er sprake is van breaking news

Ja, dat vind ik wel

Ja, maar het is wel discutabel wat breaking news is

Nee, dat is ouderwets: daar heb je ook nieuwssites voor

Nee, we hoeven niet overal altijd maar van op de hoogte te zijn

Aantal reacties: 0

Dit is de situatie

Explosie in Tarwekamp, Den Haag

Tijdens de ramp in het Haagse Tarwekamp afgelopen week, waren sommige kijkers boos omdat de NOS en RTL pas laat directe live-uitzendingen verzorgden. Het voorval, waarbij vijf appartementen werden weggeslagen door een explosie werd pas rond 12.00 uur 's middags op beide zenders besproken, maar de brand brak al om 06.15 uur 's ochtends uit.

Dit is wat we tot nu toe weten over de explosie in Tarwekamp

In de vroege ochtend van 7 december 2024 vond er een verwoestende explosie plaats in een portiekflat aan de Tarwekamp in Den Haag. Deze explosie leidde tot een zware brand en het gedeeltelijk instorten van het gebouw. Zes slachtoffers zijn overleden en vijf slachtoffers raakten gewond. De brandweer en gespecialiseerde reddingsteams zijn dagenlang bezig geweest met het zoeken naar slachtoffers. Vier van de zes overleden personen zijn zondag geïdentificeerd: het gaat om twee vrouwen van 17 en 41 jaar uit Den Haag, een 45-jarige man uit Den Haag en een man van 31 jaar uit Voorburg. De zoekactie naar vermiste personen is maandagmiddag afgerond.

Het incident wordt onderzocht als een mogelijk misdrijf, hoewel andere scenario's ook nog niet zijn uitgesloten. De politie heeft getuigen opgeroepen die rond het tijdstip van de explosie een auto met hoge snelheid hebben zien wegrijden. Vlak bij de verwoeste flat is een uitgebrande auto aangetroffen, die ook onderdeel is van het onderzoek dat wordt gedaan. De politie heeft maandagavond 9 december iets voor middernacht drie personen aangehouden voor mogelijke betrokkenheid. De verdachten worden later deze week voorgeleid aan de rechter-commissaris.

Bewoners die hun huis hebben verloren, zijn opgevangen in nabijgelegen locaties door de gemeente en het Rode Kruis.

Publieke omroepen zoals de NOS hebben de taak om betrouwbaar en snel nieuws te brengen, vooral bij noodsituaties, vinden sommigen. Oud-minister en -informateur Ronald Plasterk schrijft op X:

Tegenover De Telegraaf zegt een woordvoerder van de NOS: "De eerste tv-uitzending was om 12.00 uur, een uur eerder dan normaal gesproken op een zaterdag. Maar zoals bekend heeft de NOS ook een site en app, waar om 08.00 uur een liveblog begon, met continu alle info, foto’s en video's, zodra die beschikbaar kwamen. Daarnaast waren er op de radio langere bulletins en ingelaste updates. Ons publiek kon dus op meerdere manieren op de hoogte blijven van de nieuwste ontwikkelingen in Den Haag."

Critici zeggen dat het cruciaal is om het publiek direct te informeren en gerust te stellen in crisismomenten. Niet alleen de NOS, ook een commerciële zender als RTL krijgt die kritiek. Hoewel zij niet dezelfde verplichting als de NOS hebben om aan die publieke taak te voldoen.

Dit is de discussie

Waren NOS en RTL 'te laat'?

In Dit is de Dag (EO) staat de vraag centraal: moeten omroepen sneller schakelen naar livebeelden bij groot nieuws? Oud-hoofdredacteur van NOS Nieuws Hans Laroes benadrukt dat hij er niet zit om RTL of NOS te verdedigen, maar plaatst wel een kanttekening:

Hans LaroesOud-hoofdredacteur van NOS Nieuws

"Ik ben opgegroeid in het televisietijdperk, maar inmiddels zijn we in een andere tijd terechtgekomen. Als je het over de nieuwsvoorziening hebt, moet je kijken wat er in zijn totaliteit gebeurt. Je kan zien dat zowel RTL, en in ieder geval de NOS, ook op websites, de radio en via de app heel veel hebben gedaan. Het is niet zo dat iets alleen maar nieuws is als er televisie wordt gemaakt. Dat was twintig jaar geleden wel het geval, maar dat is nu niet meer aan de orde. (...) Je kan ook zien dat de producties van NOS online al vanaf een uur op acht op gang kwamen, en er werd ook samengewerkt met de regionale omroep."

Hij vindt wel dat je als omroep snel nieuws moet verslaan, maar dat je dit niet de hele tijd live hoeft te doen:

"Omdat je dan met een uitzending zit waarin je voortdurend aan het vertellen bent dat je niets nieuws te vertellen hebt. Dat zijn allemaal afwegingen die je moet maken. Over het algemeen betekenen dit soort uitzendingen dat je niet elke vijf minuten een nieuw feit hebt. Dat is logisch, want er is iets heel ingewikkelds aan de hand. De vraag is of je dan de hele tijd die camera's op de puinhopen en de brand moet richten."

Laroes legt uit dat de beslissing om geen nieuwsuitzendingen op zaterdagochtend en zondagochtend te maken waarschijnlijk te maken heeft met budgetoverwegingen van de NPO. Volgens hem is dat begrijpelijk, omdat er meestal weinig noemenswaardigs gebeurt op ochtenden in het weekend. Volgens Laroes is NOS er bovendien vaak genoeg wél vroeg bij, maar zien mensen dat als vanzelfsprekend. Dus het valt enkel op als de omroep een keer niet uitzendt, zoals nu. Daarnaast speelt er volgens hem nog iets:

"Op dit soort momenten zie je altijd dat er vanuit onze vrienden van het Telegraafconcern een aanval op de publieke omroep wordt geopend. Je moet het altijd hebben over de vraag hoe goed organisaties zijn, maar dat steeds maar weer bashen van 'de journalistiek' en elkaar de maat nemen vind ik in deze tijd niet zo heel erg handig."

Politicoloog Raymond Mens vindt het tamelijk belachelijk dat NOS er niet vroeg bij was.

Raymond MensPoliticoloog

"Als je een volwaardige nieuwsvoorziening verzorgt hoor je er op dit soort momenten bij te zijn. Als Nederland wakker wordt, of dat nu op maandag- of zaterdagochtend is, en denkt: hé, er is iets ergs gebeurt... Dan moet je hen van informatie kunnen voorzien."

"Dan wil ik RTL nog wat coulance geven omdat dat een commerciële zender is. Maar als je nota bene de publieke omroep bent, en je wordt zwaar gesubsidieerd om voor goede nieuwsvoorziening te zorgen, zou ik de ogen uit mijn kop schamen dat je eruit wordt gespeeld door Hart van Nederland. (...) Het kan best dat de NOS er vaak wél is, maar ik heb te vaak meegemaakt dat dat niet zo is. Ik noem storm Poly, toen konden we op NPO 1 kijken naar Nederland in Beweging. Bij de aanslag op Trump was de NOS er later bij dan de commerciëlen."

Ook het argument van Laroes dat mensen altijd online het nieuws kunnen volgen, vindt hij niet helemaal logisch.

"Het één sluit het ander niet uit, maar als het argument is: je kan tegenwoordig ook online terecht, stop dan de hele week met het NOS Journaal. Waarom maak je dan nog ontbijtjournaals? Als je én naar online, radio en televisie kunt, zou dat ook moeten kunnen bij breaking news, zoals afgelopen zaterdag."

Daarnaast voelt Mens niet veel voor het argument dat live-uitzendingen niet altijd nuttig zijn omdat er nog te weinig te melden valt.

"Natuurlijk kun je niet altijd helemaal antwoord geven op de vraag: wat zit hier allemaal precies achter, maar wel: wat gebeurt er nog meer? Wat zijn de eerste reacties? Zijn er overlevenden? Zijn er misschien slachtoffers? Dat hoort bij nieuwsgaring, en dat vervolgens iedere keer herhalen voor de mensen die wat later inschakelen vind ik ook niet zo vreemd."