Overvolle gevangenissen: wat is de oplossing?
15 maart 2025 · 21:00| Leestijd:4 min
Update: 18 maart 2025 · 16:23
In dit artikel aan het woord
In het kort
De gevangenissen zitten overvol, daarom wil staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, Ingrid Coenradie, een deel van de gevangenen twee weken eerder vrijlaten. Is dat een goed plan? En krijgen ze daarna de kans om hun leven weer op te pakken?
Samenvatting van DIT artikel
De Nederlandse gevangenissen hebben te maken met een groot capaciteitsprobleem: een tekort van 330 cellen. Om dit probleem aan te pakken, stelt staatssecretaris Ingrid Coenradie voor om sommige gevangenen twee weken eerder vrij te laten. Staatssecretaris Coenradie roept ook op tot investeringen van honderden miljoenen euro's om het cellentekort structureel op te lossen. Maar hoe ziet die oplossing eruit? Daarover verschillen de meningen in Dit is Tijs (EO).
We moeten onmiddellijk uitbreiden naar twee gevangenen per cel, vindt Joost Eerdmans, Kamerlid voor JA21. Het is niet per definitie een goed idee, maar er zijn geen alternatieven, zegt criminoloog Marijke Drogt. Ex-gedetineerde Leroy van der Hurk vindt het deels goed om cellen uit te breiden, maar vindt ook dat er ingezet moet worden op re-integratie.
Praat mee
Wat is er volgens jou te doen aan overvolle gevangenissen?
Gratis inloggen
Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.
Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.
Hulp nodig?
Check de veelgestelde vragen.
'Code zwart'
De Nederlandse gevangenissen kampen met een ernstig capaciteitsprobleem: ze zitten vol. Dat heeft geleid tot een situatie die door staatssecretaris van Justitie en Veiligheid Ingrid Coenradie als 'code zwart' wordt omschreven. Dit betekent een verwacht tekort van 330 cellen. Dit kan door enige uitbreiding hopelijk tegen het einde jaar verminderd worden tot 230 plekken.
In reactie op de overvolle gevangenissen heeft staatssecretaris Coenradie voorgesteld om sommige gevangenen twee weken eerder vrij te laten. Dit voorstel heeft geleid tot aanzienlijke ophef in Den Haag, vooral omdat Coenradie's eigen partijleider van de PVV, Geert Wilders, zich fel tegen het plan verzet. Wilders pleit daarentegen voor het plaatsen van meer mensen in één cel als oplossing voor het capaciteitsprobleem.
Maatschappelijke discussie
Om het tekort aan cellen structureel op te lossen, dringt staatssecretaris Coenradie aan op investeringen van honderden miljoenen euro’s voor gevangenissen. Dit verzoek komt in aanloop naar de voorjaarsnota.
Wat is de voorjaarsnota?
De voorjaarsnota is een belangrijk financieel document van de Nederlandse overheid dat in het voorjaar, meestal rond mei, wordt gepresenteerd. Het geeft een update van de staatsbegroting voor het lopende jaar en laat zien hoe de financiële plannen zich verhouden tot de oorspronkelijke begroting van de vorige Prinsjesdag. In de voorjaarsnota worden eventuele tegenvallers of meevallers in de overheidsinkomsten en -uitgaven verwerkt en kunnen bijstellingen worden voorgesteld. Het biedt zowel de regering als het parlement de kans om budgettaire aanpassingen te maken voordat de definitieve jaarbegroting wordt vastgesteld op Prinsjesdag.
De discussie over het gevangenisstelsel is niet alleen politiek, maar ook maatschappelijk van aard. Belangrijke vragen worden gesteld zoals: Is het vervroegd vrijlaten van gevangenen een verantwoord plan? Worden gevangenen daadwerkelijk beter van hun verblijf in de cel? En krijgen ex-gedetineerden een eerlijke kans om hun leven na de detentie weer op te pakken?
Wat denk jij?
Het twee weken eerder vrijlaten van gevangenen: een goeie oplossing?
Aantal reacties: 0
Wat is de oplossing?
Naast het twee weken eerder vrijlaten van gevangenen, zijn er ook andere manieren om het cellentekort op te lossen. In Dit is Tijs (EO) discussiëren Joost Eerdmans van JA21, criminoloog Marijke Drogt en ex-gedetineerde Leroy van der Hurk over de oplossing van dit probleem.
Marijke Drogt ziet het twee weken eerder vrijlaten van gevangenen als een oplossing voor de korte termijn:

"Ik vind het niet per definitie een goed idee, maar wat is het alternatief? We hebben nu een probleem: te weinig personeel, te weinig plek. Ik kan me voorstellen dat ze ervoor kiest om gevangenen twee weken eerder vrij te laten."
Joost Eerdmans ziet als oplossing om uit te breiden naar meer gedetineerden per cel:

"We moeten onmiddellijk uitbreiden naar twee mensen op één cel. Er zitten nog heel veel gevangenen één op een cel. En er moeten weer meer gevangenissen opengezet worden. We hebben Almere, we hebben Zoetermeer."
Ex-gedetineerde Leroy van der Hurk is het deels eens met Eerdmans. Daarnaast vindt hij ook dat er ingezet moet worden op re-integratie:

"Ik zou voor een deel kiezen voor twee op één cel. En ik denk dat je ook die twee weken prima kan werken op het land waar ontzettend veel werkplekken tekort zijn."
Leroy van der Hurk
Leroy zat 4 jaar in de jeugdgevangenis. Toen hij daarna in de horeca ging werken kwam hij in aanraking met verschillende soorten drugs. Na een overdosis kwam Leroy terecht in een psychose. Hulpverleners moesten hem sederen voordat het uit de hand liep. Bekijk Leroy's hele verhaal hieronder.
De weergave van deze video vereist jouw toestemming voor social media cookies.
Praat mee
Hoe voel jij je na het lezen van dit artikel? En wil je nog iets kwijt?
Gratis inloggen
Super dat je jouw perspectief wil delen! Log in om je reactie te plaatsen.
Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.
Hulp nodig?
Check de veelgestelde vragen.
Kijk Dit is Tijs terug
In Dit is Tijs (EO) gaat presentator Tijs van den Brink verder over dit onderwerp in gesprek met Joost Eerdmans van Ja'21, criminoloog Marijke Drogt en ex-gedetineerde Leroy van der Hurk.
Luister Dit is Tijs terug als podcast
Je kunt Dit is Tijs (EO) ook terugluisteren als podcast. Klik hier om de uitzending af te spelen op jouw favoriete podcast-app.
Dit maakten we ookHet kabinet wil gevangenen naar het buitenland verplaatsen. Goed plan?
Het kabinet wil gevangenen naar het buitenland verplaatsen. Goed plan?Ontsnappingen, gijzelingen & steekpartijen: hoe lossen we de problemen in jeugdgevangenissen op?
Ontsnappingen, gijzelingen & steekpartijen: hoe lossen we de problemen in jeugdgevangenissen op?Met een enkelband thuis in voorarrest – slim of gevaarlijk?
Met een enkelband thuis in voorarrest – slim of gevaarlijk?