Inloggen bij

Praat je mee? Als je bent ingelogd, kun je reacties plaatsen en gesprekken volgen.

Door in te loggen bevestig je dat je de Algemene Voorwaarden en Privacyverklaring van de EO hebt gelezen en begrepen.

Hulp nodig?

Check de veelgestelde vragen.

Uitgelichte afbeelding

Strengste asielbeleid ooit: wat denken christenen hiervan? 'Het is een barm­har­tig­heids­cri­sis'

15 september 2024 · 12:00| Leestijd: 6 min

Update: 16 september 2024 · 11:59

In dit artikel aan het woord

Kris van Emden
Kris van EmdenChristen en ondernemer
"Barmhartigheid moet er zijn. Maar er staat nergens in de Bijbel geschreven: gij zult de hele wereld dragen."
Joël Voordewind
Joël Voordewinddirecteur hulpverleningsorganisatie Tot Heil des Volks
"Als ik mijn Bijbel lees, gaat het voortdurend over gerechtigheid en over omzien naar de weduwe, wees en de vreemdeling."
Emile van Velsen
Emile van VelsenChristen en lid van de ChristenUnie
"Als christenen moeten we mensen zien die in nood zijn. De oplossing is niet dat we ze allemaal hier naartoe gaan halen."
Esther van Schie
Esther van SchieDominee
"Ik zou het geen asielcrisis, maar een barmhartigheidscrisis willen noemen."
Gerard Beverdam
Gerard BeverdamPolitiek journalist Nederlands Dagblad
"Een grote groep christenen voelt wel dat er iets te veel verandert in de samenleving."

In het kort

Nederland krijgt het 'strengste asielbeleid ooit', zegt minister Faber. Ze wil minder asielzoekers binnen laten, gezinshereniging moeilijker maken en opvang versoberen. In het christendom is naastenliefde een kernwaarde. Betekent dit dat christenen asielzoekers met open armen moeten ontvangen of zitten daar toch echt grenzen aan? Vier christenen reageren.

Wat denk jij?

Ben jij tevreden met de strengere plannen voor asiel?

Samenvatting van DIT artikel

Het kabinet presenteerde afgelopen vrijdag het regeerakkoord, waaronder 'het strengste asielbeleid ooit'. Nederland ervaart namelijk een asielcrisis, zegt premier Dick Schoof. Hoe kijken christenen hier naar, voor wie naastenliefde en barmhartigheid belangrijke thema's zijn? In de uitzending van Dit is Tijs (EO) komen vier christenen aan het woord.

Dominee Esther van Schie vindt dat er te weinig barmhartig wordt gedacht over asielzoekers en dat dit een vergeten groep is.
PVV-stemmer Kris van Emden vindt dat de zorg voor asielzoekers ten koste gaat van verschillende groepen in ons land, zoals bejaarden, schoolgaande kinderen en mensen die tevergeefs een huis zoeken.

Emile van Velsen, kritisch lid van de ChristenUnie, vindt dat je moet omkijken naar de ander - en tegelijk moet kijken naar andere oplossingen, zoals opvang in de regio.

Joël Voordewind, directeur van Tot Heil des Volks en oud-Kamerlid van de ChristenUnie, stelt dat we een opvangcrisis hebben die we zelf hebben veroorzaakt. Volgens hem is de Bijbel duidelijk: je moet omkijken naar de ander.

Politiek journalist Gerard Beverdam herkent alle genoemde geluiden. Eén op de vier christenen stemt PVV, één op op de vijf zou dit nooit doen. Ook is er een grote groep mensen die zorgen ervaart, maar niet gelijk op de PVV stemt, stelt hij.

Dit is de situatie

Streng asielbeleid met steun van christenen

Mensen in Nederland ervaren een asielcrisis, zei premier Dick Schoof afgelopen vrijdag tijdens de presentatie van het regeerakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB. "We kunnen de grote instroom van migranten naar ons land niet kunnen blijven dragen." Daarom wordt het asielbeleid een stuk strenger: er komen vergaande maatregelen om de asielinstroom te beperken.

Strenger asielbeleid: hoe ziet dat eruit?

Het kabinet roept een asielcrisis uit, waardoor procedures en regels rondom asiel strenger worden gemaakt. Ook worden allerlei maatregelen genomen om instroom te beperken, opvang te versoberen en meer werk te maken van terugkeer.

Dat betekent onder meer dat er een tijdelijke beslisstop komt voor nieuwe aanvragen. Meerderjarige kinderen mogen niet meer nareizen,  nieuwe feiten en omstandigheden bij herhaalde asielaanvragen worden strenger getoetst en komt er een mogelijkheid om asielzoekers die niet op een zitting of afspraak te verschijnen, af te wijzen.
De Spreidingswet (die bepaalt hoeveel vluchtelingen gemeentes moeten opvangen) wordt ingetrokken. De opvang wordt versoberd en mensen zonder verblijfsvergunning kunnen gedwongen worden uitgezet. 
Ook worden de eisen voor gezinshereniging strenger: dit mag pas als statushouders twee jaar een status hebben, een woonplek hebben en voldoende inkomen hebben. Ook wordt een verblijfsvergunning pas na 10 jaar definitief, in plaats van 5. Dat kan betekenen dat iemand alsnog terugmoet als het land van herkomst in de tussentijd veilig is geworden. Ook wordt het grenstoezicht verscherpt.
Daarnaast dient het kabinet in Brussel een officieel verzoek in voor een uitzondering op het Europees asiel- en migratiebeleid, zodat Nederland zich niet hoeft te houden aan minimumvoorwaarden voor de opvang van asielzoekers.

Onder christenen, voor wie naastenliefde een centraal thema is, is veel verdeeldheid over het nieuwe asielbeleid. Uit onderzoek van DIT (EO) bleek dit voorjaar dat 1 op de 4 christenen zich wel in de PVV konden vinden. Deze partij is heel rigoureus over migratie: het liefst sluit PVV-leider Wilders de grenzen.

Er luidt veel kritiek op het uitroepen van de asielcrisis. Experts stellen dat de Tweede en Eerste Kamer op deze manier buitenspel wordt gezet. Volgens hen is het zeer de vraag of er sprake is van een noodtoestand die het uitroepen van een asielcrisis rechtvaardigt.

Voor christenen vormen naastenliefde en barmhartigheid belangrijke thema's. Daarvoor baseren ze zich allemaal op hetzelfde boek: de Bijbel. Toch zijn zij in de praktijk erg verdeeld als het gaat over asielbeleid. In Dit is Tijs (EO) vertellen vier verschillende christenen hoe zij hiernaar kijken.

Dit is de discussie

Hoe ver reikt naastenliefde?

Een asielcrisis? Er is eerder een ‘barmhartigheidscrisis’, denkt Esther van Schie. Ze is protestants en voorganger van een migrantenkerk.

Esther van Schie
Esther van Schie dominee

“In plaats van een asielcrisis heb ik meer het gevoel van een ‘barmhartigheidscrisis’ in hoe we denken over asielzoekers. Je kunt zoals Kris wel zeggen: we vergeten onze eigen mensen, maar we vergeten ook asielzoekers als je kijkt hoe de opvang geregeld is. Daarbij denk ik dat onze eigen mensen harder kunnen roepen dan asielzoekers en beter voor zichzelf kunnen zorgen.”

Dat onder meer gezinshereniging strenger wordt, baart haar zorgen.

"In combinatie met het verbod dat je geen voorrang krijgt op huisvesting en de mogelijkheid van een asieltop, kan het makkelijk 5, 6 of 7 jaar duren voordat je herenigd bent met je gezin. Ik zie nu al bij mannen dat ze na 2 of 3 jaar hartstikke ver uit elkaar zijn gegroeid met hun vrouw die hier komt. Ook zijn de kinderen ouder, wat het lastiger maakt om te integreren. Je creëert er diepe intermenselijke problemen mee, die vervolgens ook weer deel van Nederland zijn."

Het is een goede zaak dat het asielbeleid strenger wordt, vindt PVV-stemmer Kris van Emden. Hij is katholiek en ondernemer.

Kris van Emden
Kris van Emden katholiek en PVV-stemmer

"Voor mij voelt het wel als een asielcrisis. Op tv en de radio hoor je er veel over. Het is al jarenlang dweilen met de kraan open. Het is goed dat ze de kraan dicht gaan draaien. Jarenlang stond de grens wagenwijd open, maar onze maatschappij is daar niet op ingericht. Er gaat veel mis en het duurt voordat je dit in goede banen kan leiden."

Volgens Van Emden gaat onze zorg voor asielzoekers ten koste van de zorg voor andere kwetsbare groepen in de samenleving, zoals onze ouderen en kinderen:

“Het is niet dat ik tegen asielzoekers ben, maar als we daar zo druk mee bezig zijn vergeten we steeds meer de mensen in ons eigen land. In onze bejaardenhuizen worden mensen maar één keer per week gedoucht en onze jonge kinderen moeten naar school kunnen gaan, dat hangt allemaal met elkaar samen. Het klopt dat er barmhartigheid moet zijn, maar er staat nergens in de Bijbel geschreven: gij zult de wereld dragen. Het modderen heeft te lang geduurd.”

Er is geen asielcrisis, maar een opvangcrisis, stelt Joël Voordewind. Hij is directeur van de hulpverleningsorganisatie Tot Heil des Volks en oud-Kamerlid voor de ChristenUnie.

Joël Voordewind
Joël Voordewind directeur Tot Heil des Volks en oud-Kamerlid CU

“We zitten niet in een asielcrisis maar midden in een opvangcrisis, die we zelf hebben georganiseerd. We hebben te weinig gedaan aan het versnellen van asielprocedures en er zouden meer aanmeldcentra moeten zijn om sneller tot besluiten te komen en mensen sneller te laten integreren.”

Volgens hem is de Bijbel duidelijk: we moeten er zijn voor de kwetsbare ander.

"Als ik mijn Bijbel lees, gaat het voortdurend over gerechtigheid. En over omzien naar de weduwe, wees en de vreemdeling. Ik ben wel benieuwd hoe je een asielstop kan uitleggen als het gaat om de werkelijke vluchtelingen die vanuit oorlog of vervolging hiernaartoe komen."

Emile van Velsen is werkzaam in het onderwijs en kritisch lid van de ChristenUnie. Ja, je moet oog hebben voor lijdende mensen, vindt hij – en tegelijkertijd moet je naar andere oplossingen kijken.

Emile van Velsen
Emile van Velsen kritisch ChristenUnie-lid

"Het is duidelijk dat er op het vlak van asiel grote problemen zijn. Maar tegelijk raken we ook weer iets anders kwijt: je bent voor of tegen asielzoekers, voor of tegen je eigen volk. We hebben onvoldoende liefde voor mensen die lijden en moeten kijken of we daar op een andere manier mee om kunnen gaan. Als christenen moeten we omzien naar mensen in nood. Maar de oplossing is niet dat we ze allemaal hier naartoe halen."

Eén van de oplossingen waar Van Velsen voor pleit: investeer in opvang in de eigen regio.

"Ik vind het echt een tekort dat dit kabinet bezuinigt op ontwikkelingssamenwerking. Wij zorgen dat Oekraïners in onze Europese regio worden geholpen, help andere regio’s in de wereld dan ook om daar op die manier op te vangen. Dan pakken we dingen aan."

Ook stopt het kabinet de bed-bad-brood-regeling. Dit is sobere opvang voor asielzoekers die zijn afgewezen. Als deze wordt afgeschaft, ziet Tot Heil des Volks deze mensen straks terug in de opvang, zegt Voordewind.  

Joël Voordewind
Joël Voordewind directeur Tot Heil des Volks en oud-Kamerlid CU

“Het klinkt stevig om te zeggen: die mensen gaan we hier niet meer opvangen, maar wij krijgen ze terug in de daklozenopvang of zelfs in de verslavingszorg als het te lang duurt. Het is dus makkelijk om te zeggen, maar geen oplossing voor het probleem. De oplossing zit hem echt in het versnellen van de procedures en zorgen dat mensen snel duidelijkheid hebben.”

‘Christenen stemmen niet gelijk PVV, maar er zijn wel zorgen’

Ook politiek journalist Gerard Beverdam ziet verdeeldheid onder christenen over dit onderwerp. De opvattingen van Van Velsen, Van Schie, Voordewind en Van Emden zijn wel een goede vertegenwoordiging van de verschillende geluiden die er zijn, denkt hij.

Gerard Beverdam
Gerard Beverdam politiek journalist Nederlands Dagblad

"Bij de laatste verkiezingen heeft ongeveer 1 op de 4 christenen PVV gestemd. Tegelijk zegt 1 op de 5 dat je niet op de PVV kunt stemmen. En ik denk dat daar ook veel mensen tussen in zitten. Die voelen wel aan dat er iets te veel verandert in de samenleving. Ze zijn dan niet gelijk bereid om PVV te stemmen maar je ziet wel zorgen. Zo zie je dat Emile van Velsen ook een middenpositie inneemt met zijn zorgen."

Wel vinden christenen de discussie soms lastig, merkt hij.

"Wel zie je dat mensen het soms lastig vinden om het onderscheid tussen asielzoekers en arbeidsmigranten precies te zien. Vaak hebben maatschappelijke problemen hele ingewikkelde oorzaken. Ik denk dat de PVV en VVD er wel in geslaagd zijn om de kiezer een beetje aan te praten dat veel problemen in Nederland komen door asielzoekers. Maar bijvoorbeeld het woningmarktprobleem heeft veel meer oorzaken dan dat alleen."

Meer weten?

Kijk Dit is Tijs (EO) terug

In Dit is Tijs (EO) gaat presentator Tijs van den Brink verder over dit onderwerp in gesprek met Joël Voordewind (directeur Tot Heil des Volks), Emile van Velsen (lid ChristenUnie), dominee Esther van Schie, PVV-stemmer Kris van Emden en met Gerard Beverdam (politiek journalist bij het Nederlands Dagblad). 

Klik hier om de aflevering terug te kijken via NPO Start.

Dit maakten we ook

Deel dit artikel:

Meest gelezen

Lees ook

Neem een koekje.

Jammer! Door je cookie-instellingen kan je dit deel van de site niet zien. Als je meer cookies accepteert, kan je dit deel wel zien.

Toestemmingen aanpassen