Moet leerplicht van 5 naar 4 jaar? 'Het lost geen enkel probleem op'

Het is één van de maatregelen waar onderwijsstaatsecretaris Mariëlle Paul aan denkt om ontwikkelingsachterstanden bij jonge kinderen tegen te gaan. Maar het is vooral voor de bühne, vreest Moorman, die als onderwijswethouder speciale aandacht heeft voor kansenongelijkheid en kinderen met achterstanden. "De staatssecretaris bezuinigt juist fors op zaken die tot kansengelijkheid leiden."

Zo wijst Moorman op het belang van gratis voorschool voor kinderen, iets waar de staatssecretaris op bezuinigt. "Uit onderzoek blijkt dat voorschoolse educatie ontzettend belangrijk is voor de ontwikkeling is van kinderen. Wij investeren er fors in, maar helaas bezuinigt de staatssecretaris daar fors op. Eerst al 10% en er komt nu ook 2% bij: in totaal 12%."

Meeste 4-jarigen gaan al naar school

Op dit moment is het voor 4-jarigen niet verplicht om naar school te gaan. Dit is pas als ze 5 worden. Ook vanaf dat moment mogen ze nog een paar uurtjes per week thuis blijven.

Moorman vraagt zich af hoe nodig en helpend het is om de leerplicht te verlagen. Ze wijst erop dat bijna de meeste 4-jarigen in Nederland al naar school gaan: "In Nederland gaan ten opzichte van alle andere landen veel meer kinderen op 4-jarige leeftijd al naar de basisschool: zo’n 98%."

Volgens haar is er geen enkel bewijs dat de kinderen die later naar school gaan, het later minder goed doen. "Ik zie in Amsterdam wel ouders die bijvoorbeeld zeggen dat ze nog een wereldreis maken als het kind 4 is. Dat zijn niet per se de kinderen waar we ons zorgen over moeten maken. We maken ons natuurlijk vooral zorgen over de kinderen die de taal niet goed spreken en wiens ouders de kinderen niet goed kunnen helpen."

Latere leerplichtleeftijd

Ook wijst ze erop dat een leerplicht vanaf 4 jaar in andere landen geen voorwaarde is voor succes. Als voorbeeld noemt ze Finland, waar het onderwijs hoog scoort. Daar geldt pas leerplicht als kinderen 7 zijn: "De leerplichtleeftijd ligt daar veel verder. Maar ze hebben wel een gratis voorschool voor alle kinderen, waar dus ook bijna alle kinderen naartoe gaan. En waar deze staatssecretaris op bezuinigt."

Marjolein Moorman

onderwijswethouder in Amsterdam

"98% van de 4-jarigen gaat al naar school."

Naast de voorschool is er een andere bezuiniging die volgens haar niet helpt: de brede brugklas. Hier worden kinderen niet gelijk geselecteerd op onderwijsniveau, maar krijgen langer les. "Ook de brede brugklassen laten zien dat kansengelijkheid wordt bevorderd, kinderen veel meer tijd krijgen om zich te ontwikkelen en dat het minder stress geeft. Ook Finland heeft zo’n brede brugklas."

'Lost geen enkel probleem op'

Het feit dat er op voorschoolse opvang en brede brugklassen wordt bezuinigd, maakt dat ze kritisch kijkt naar het verlagen van de leerplichtleeftijd. "Er komt nu een maatregel waarvan de vraag is: welk probleem lost dit precies op? Het klinkt sympathiek, maar het lost geen enkel probleem op."

Het is belangrijk dat er structureel geld gaat naar het onderwijs, zegt Moorman. "Maar juist op het structurele deel wordt bezuinigd. Ik vind het heel flauw als je zegt: we werken aan kansengelijkheid en een onderzoek gaat doen naar iets waarvan we eigenlijk allemaal weten dat het niet gaat werken. Daarmee verhul je dat je forse bezuinigingen aan het doorvoeren bent die juist tot kansengelijkheid gaan leiden."

Luister Dit is de Dag (EO) terug als podcast

In Dit is de Dag (EO) gaat presentator verder over dit onderwerp in gesprek met Marjolein Moorman over de maatregel om de leerplicht te verlagen van 5 naar 4 jaar. Ook maakte ze pas bekend dat ze de overstap naar Den Haag wil maken voor GroenLinks-PvdA. Beluister de uitzending hieronder als podcast. 

Luister jij liever via een ander kanaal? Klik hier om het gesprek af te spelen op jouw favoriete podcast-app.

• Chris laat haar zoon thuisonderwijs volgen: ‘Ik laat mijn kind niet langer kapotmaken door school’

  Chris laat haar zoon thuisonderwijs volgen: ‘Ik laat mijn kind niet langer kapotmaken door school’

• Drie jaar brugpieper: moet er een brede brugklas komen?

  Drie jaar brugpieper: moet er een brede brugklas komen?

• Komt het schooladvies voor kinderen te vroeg? 'Best presterende vmbo'er scoort vaak gelijk aan zwakste vwo'er'

  Komt het schooladvies voor kinderen te vroeg? 'Best presterende vmbo'er scoort vaak gelijk aan zwakste vwo'er'

• Tygo (12) gaat al vier jaar niet naar school: 'Soms zitten we de hele dag te gamen'

  Tygo (12) gaat al vier jaar niet naar school: 'Soms zitten we de hele dag te gamen'